|
Stajyer öğrenciyle
çırağa sağlık yardımı yasa bekliyor
SGK, 5510 Sayılı Kanun gereğince lise
ve üniversite stajyerleri ile çıraklara sağlık yardımı
vermek zorundadır. Ancak SGK’nın hukuk bilmezleri kanunu
hatalı yorumlayıp sağlık yardımı vermiyorlar. Şimdi de
Plan Bütçe’de görüşülen Torba Kanun’un içine buna
ilişkin hüküm koyuyorlar. Torba Kanun’da metin aynen
çıkarsa çıraklar ve stajyerler ile İŞKUR meslek
edindirme kursuna katılanlar 2011 yılında sağlık yardımı
alabilecekler.
3 0 Eylül 2008 günü yürürlükten kaldırılan 506 Sayılı
Sosyal Sigortalar Kanunu gereğince, normal
sigortalılardan yüzde 11 hastalık, yüzde 20 emeklilik ve
yüzde 1.5 ile 7 arasında iş kazası meslek hastalığı
primi alınırken, meslek lisesi öğrencilerinden asgari
ücretin yarısı üzerinden yüzde 4 prim alınır ve
kendilerine iş kazası, meslek hastalığı ve hastalık
sigortası yardımları yapılırdı. Yani, stajyer öğrenciler
ile çıraklar hastalandıklarında SSK sağlık yardımları
verirdi.
Uygulamanın yasal dayanaklarından birisi, 3308 Sayılı
Mesleki Eğitim Kanunu’nun 25’inci maddesidir ve halen de
yürürlüktedir. Ayrıca, madde içinde 506 Sayılı Kanun’a
yapılan atıflar, 01.10.2008 tarihinden itibaren 5510
Sayılı “Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanunu”nun ilgili maddelerine yapılmış sayılmaktadır.
STAJYER VE ÇIRAKLAR 4/A’LI OLARAK GSS’LİDİR
Öte yandan, 5510 Sayılı GSS Kanunu’nun 5’inci
maddesinde, “5/6/1986 tarihli ve 3308 Sayılı Mesleki
Eğitim Kanunu’nda belirtilen aday çırak, çırak ve
işletmelerde mesleki eğitim gören öğrenciler hakkında iş
kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası;
meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri
sırasında zorunlu staja tabi tutulan öğrenciler ile 2547
Sayılı Yükseköğretim Kanunu’nun 46’ncı maddesine tabi
olarak kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden aylık
prime esas kazanç tutarı, 82’nci maddeye göre belirlenen
günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katından
fazla olmayanlar hakkında ise iş kazası ve meslek
hastalığı sigortası uygulanır ve bu bentte sayılanlar,
4’üncü madde kapsamında sigortalı sayılırlar”
denmektedir. Bu maddelere göre çırakların, lise ve
üniversite stajyerlerinin okullarınca primleri ödendiği
sürece SGK’dan sağlık yardımları alma hakkı var.
'Uygulama hatalı hak gasp ediliyor'
5510 Sayılı Kanun’un Genel Sağlık Sigortası (GSS)
kapsamını açıklayan 60’ıncı maddesine göre “4’üncü madde
gereğince sigortalı sayılan kişiler” otomatikman GSS
sigortalısıdırlar ve 5510/5 gereğince de çıraklar ve
stajyerler de bunlar arasında sayıldıklarından SGK’nın
şu an yaptığı uygulama hatalıdır ve hak gaspı
yapmaktadır. SGK yazısında “5510 Sayılı Kanun’un kimlere
sağlık yardımı verileceğini ifade eden 60’ıncı
maddesinde çıraklar ve stajyer öğrenciler lafı geçmiyor”
gibi komik bir de gerekçe göstermiş ama o maddede işçi,
esnaf, emekli kelimesi de geçmiyor.
Torba Kanun'a ilave yaptılar
Kanunu hatalı yorumlayarak çırak ve stajyerlere sağlık
yardımı vermeyen SGK, yaptığı öneriyle Torba Kanun’a
hüküm ilave ettiriyor. Böylece çıraklar ve stajyerler
ile İŞKUR’un meslek edinme kursuna tabi olanlara da
sağlık yardımı verilecek. Ayrıca, sağlık yardımı vermek
için İŞKUR’dan ve okullardan ilave sağlık primi de
tahsil edecek.
Kanun sağlık yardımı verilmesini öngörüyor
60’ıncı madde yukarıda belirtildiği üzere 4/A’lı
olanlara sağlık yardımı verilmesi gerektiğini açıkça
yazar, stajyer ve çıraklar da primleri ödendiği müddetçe
4/A’lıdır ve sağlık yardımı alma hakları var. Sonuç
olarak, Sosyal Güvenlik Kurumu, “5510 Sayılı Kanun
gereğince sigortalı olan ve adlarına okullarınca prim
ödenen stajyer sigortalılara sağlık yardımı
vermeyeceğiz” diyor ama kanun verilecek diyor.
İşi bilen fazla ücreti geri alıyor
Sayın Tezel, Emekli Sandığı güvenceli annemi, özel bir
hastaneye KBB muayenesine götürdüm. Vezne görevlisi, 12
TL yasal keseneğin annemin emekli maaşından ay be ay
mahsup edileceğini, muayene ücreti olarak da 40 TL
ödememiz gerektiğini söyledi. Ödemeyi yaptım ve fark
faturasını istedim, cevaben “Kurum farklarına fatura
veremiyoruz” cevabı aldım. Görevliye, “Hem SUT
uygulamalarına hem de Maliye’ye karşı kusur
işlediklerini, SUT uygulamalarında ilgili hekimlik
branşına karşılık gelen miktarın azami %70’ine kadar
alınabileceğini” söyledim.
Uzun uğraşlardan sonra hastane yetkilileri gasp
ettikleri 26 TL’yi iade ederek kendilerinin A klas
basamağından % 70 borçlandırma ile fatura kestiklerini
ve özürlerini bildirdiler. Faturamı ve benden fazla
alınan paramı aldım. Yardımınızı beklediğim husus şudur:
Kayınvalidem SGK ile sözleşmeli bu özel hastanede geçmiş
dönemlerde bir sürü fark paralar ödeyerek tedavi oldu.
Bu hastane ise 90 TL muayene farkı alıyor bir de üstüne
fatura tanzim edip veriyor. Ben geçmişe ait
faturalardaki haksız aldıkları parayı, hastaneye yazı
yazarak geri talep edeceğim, ancak yazı dizinizdeki bu
farkların artık SGK tarafından ödenmediği ve vatandaşın
mahkeme kapılarına gönderilerek bürokrasiye teslim
edildiği hususu yer almaktaydı. Eğer hastane bana gasp
ettiği farkları ödemezse ve mahkemeye gitsem, bana
SGK’nın özel hastanelerle yapmış olduğu tip sözleşmenin
tam metnini vermeniz mümkün müdür? Gerekçe olarak
mahkemeye bunu sunmamın, mağduriyetimi gidermede çok
faydalı olacağı kanaatindeyim.
Ali Tezel
atezel@htgazete.com.tr
Habertürk |
