Ücretlilere 2.100 TL iade
var mı, yok mu
ÜCRETLİLERE uygulanacak yeni gelir vergisi tarifesi,
bugünlerde Resmi Gazete’de yayımlanması beklenen 6009 sayılı
Torba Yasa ile 1 Ocak 2010 tarihinden itibaren değişti.
Gazetelerin çoğu, bu haberi “Ücretlilere 2.100 TL vergi
iadesi yapılacak” diye verince, 10 milyona yakın ücretli
umutlandı.
HÜRRİYET okurları da ısrarla “Kime kaç TL iade yapılacağını”
soruyorlar.
Kime kaç TL iade yapılacağını ya da yapılmayacağını
açıklamadan önce, ücretlilerin vergi tarifesi ile ilgili
gelişmeleri hatırlatalım.
OLAY NEYDİ?
2005 yılında gelir vergisi tarifesi, ücret gelirleri ve
ücret dışı gelirler için ayrı ayrı belirlenmişti.
1- Ücretlilerin gelir vergisi, en düşük ücretli için de en
yüksek geliri olan için de diğer gelir elde edenlerden (yani
konfeksiyoncu, mobilyacı, inşaatçı, yedek parçacı, avukat,
doktor, kira geliri olan, kar payı ya da temettü geliri
bulunanlara uygulanan gelir vergisi oranından) 5 puan
düşüktü. Yani yıllık geliri 15 bin lira olan bir ücretli,
yıllık geliri 15 bin lira olan mobilyacıdan 5 puan düşük
vergi ödüyordu.
2- 2006 yılından itibaren, 5 puanlık ayırıma son verildi.
Ücretliler ile diğerleri “aynı vergi tarifesine” tabi
tutuldu. Daha ötesi, 2005 yılında, yıllık 78 bin TL’yi aşan
ücret gelirleri yüzde 35 vergiye tabi iken 2006 yılından
itibaren 40 bin lirayı aşan gelirler yüzde 35 vergiye tabi
tutuldu!
3- Olay Anayasa Mahkemesi’ne götürüldü.
4- Anayasa Mahkemesi de;
“Anayasa’nın 73. maddesindeki ‘mali güç’ ilkesi ile
Anayasa’nın 55. maddesindeki ‘adaletli bir ücret elde etme’
ilkesi bir arada değerlendirildiğinde, ücret gelirlerinin
ücret dışında elde edilen gelirler ile aynı oranda vergiye
tabi tutulması ve hiçbir önlem almadan azalmaya neden olacak
şekilde yükseltilmesi ‘adalet’ ilkesini de zedeler”
diyerek, iptal başvurusunu yerinde buldu ve 8 Temmuz 2010
tarihine kadar “ücretlilerle ilgili yeni bir tarife
belirlenmesi” yönünde karar verdi.
NE OLDU?
Torba Yasa ile “Ücretlilere uygulanacak gelir vergisi
tarifesi” geriye dönük olarak, 1 Ocak 2010 tarihinden
itibaren yürürlüğe girecek şekilde yeniden belirlendi.
Yeni tarife ile;
- Ücretlilerin gelir vergisi tarifesi, ücret dışı gelirlere
kıyasla 5’er puan düşük olarak belirlenmedi.
- Yeni düzenlemedeki tek fark, daha önce yıllık 50 bin
lirayı aşan ücretlere yüzde 35 vergi oranı uygulanırken, bu
tutarın 76 bin 200 liraya yükseltilmesi oldu.
VERGİ İADESİ
Ocak-Temmuz ücret geliri 50 bin lirayı aşanlarda, 50 bin
liranın üzerindeki (76 bin 200 TL’ye kadar olan) ücret
gelirleri için vergi iadesi söz konusu olacak. Daha açık bir
anlatımla 35 - 27 = 8 puanlık bir vergi iadesi doğacak. Bu
da en fazla 2.096 TL olacak.
- Memurlar boş yere heyecanlanmasın. Başbakan dahil, hiçbir
kamu görevlisine (7 aylık ücretlerinin vergi matrahı 50 bin
lirayı aşmadığı için) vergi iadesi yok.
- İşçilerin yüzde 99’u da heyecanlanmasın. Nedenine gelince,
işçilerin yüzde 99’unun 7 aylık ücreti (sigorta primi,
işsizlik sigortası primi ve asgari geçin indirimi de
düştükten sonra) 50 bin lirayı aşmıyor.
Özetle, ücretlilerle ilgili yeni gelir vergisi tarifesi,
ücretlilerin yüzde 99’una vergi yönünden herhangi bir
avantaj getirmiyor.
Yeni düzenlemenin tekrar Anayasa Mahkemesi’ne taşınması ve
yeni bir iptale neden olması da söz konusu...
Şükrü Kızlot/Hürriyet
|