| |
|
Sigortalı olduğum halde sormadan iptal
etmişler
> H. D
21 yaşındayım ve 2008’de sigorta yaptırdım. Sigortaların
iptal edildiği şeklinde haberler duyunca Sosyal Güvenlik
Kurumu (SGK) sitesine baktım sigortam görünmüyor. Dilekçe
yazdım, gelen yazıda sigortanın iptal edildiği
doğrulanıyordu. 1 yıl sonra yapılan denetimde
(05.02.2009’da), “Fiili çalışma olmadığı tespit edildiğinden
iptal edilmiştir” deniyor. Bu karara SGK nezdinde itiraz
edilecek bir üst kurul var mıdır? Savunma almadan böyle bir
iptal yetkisi var mı? Kayıt dışı çalışanlar denetlenmezken
kayıtlı olanlar neden denetleniyor?
CEVAP: Kıymetli okurlar, bilindiği üzere 5510 sayılı Kanunun
TBMM’de görüşüldüğü günlerde yani 2008 Nisan ayı içinde çok
yoğun bir sigortalılık kayıt (tescil) işlemleri yapıldı. O
günlerde basın yayın organlarında çıkan haberler
vatandaşlarımızı sigorta tescil yaptırma yarışına soktu.
Yasa koyucunun amaçlamadığı ve belki de hiç kimsenin hesaba
katamadığı karışıklık emeklilik yaşının yükseltilmesine
dayanmaktadır. Buna göre, o tarih için yeni çıkacak olan
sosyal güvenlik yasası ile birlikte emeklilik yaşının kadın
ve erkeklerde 65 olacağı belirtiliyordu. Basın-yayın
organlarının da gazıyla insanlar akın akın sosyal güvenlik
kurumu müdürlüklerinin kapısına dayandı.
“BEBEK SİGORTALILAR”
Yeni kanun şartlarından etkilenmemek için her yaşta
vatandaşımız daha önce sigortalı çalışması yoksa en azından
bir başlangıç yapmak için herhangi bir iş yerinden
kendilerini sigortalı gösterdiler. İş, o kadar ileri
boyutlara gitti ki, 2-3 aylık bebeklerden tutun da 3-5
yaşındaki çocuklara kadar sigortalı çalışıyor gösterildiler.
Kamuoyunda çocuk sigortalılık tartışması bu noktada ortaya
çıktı.
Tabii ki bu tür ortamlardan faydalanmak isteyen
fırsatçılarda sahne aldılar. İş yerlerini ve evleri
dolaşarak çocukları sigortalı yapma vaadi ile para
toplandığı yönünde ihbar ve şikayetler artı. Özellikle bebek
ve çocuklar, paravan film şirketleri aracılığıyla reklam
filmlerinde oynamış gösterilerek sigortalı yapıldı. Bu
kişilerin bir kısmı SGK’ya hiç prim ödemedi. Bir kısmı da
çocukların ailelerinden ve kişilerin bizzat kendilerinden
aldıkları paraların cüzi bir kısmını SGK’ya yatırdılar,
kalanlarını ise ceplerine indirdiler.
KAYIT DIŞI VARKEN KAYITLILARA DENETİM!
Doğrusunu söylemek gerekirse, bir toplumun bu kadar basit
bir konuyu nasıl olur da içinden çıkılmaz bir hale
getirdiğini anlamış değilim. Meclis, 5510 sayılı Kanunun
yürürlük maddesinde öngöremediği bir sonucun ortaya çıkması
ile hemen harekete geçmeliydi.
Bu köşede daha önce de birkaç defa yazdığımız üzere
yapılması gereken kanuna geçici bir madde ekleyerek, söz
konusu kanunun yürürlük tarihinden önce doğan herkesin eski
kanun hükümlerine göre, yürürlük tarihinden sonra doğanların
ise yeni hükümlere göre sosyal güvenlik haklarından
faydalanacakları, emekli olabilecekleri belirtilmiş olsaydı
bugün yaşanan problemler ortadan kalkardı.
SGK, okuyucumuzun da belirttiği gibi 2008 yılından itibaren
sigortalılık iptalleriyle meşgul. Denetim elemanları emek ve
zamanlarını daha öncelikli konulara ayırmak yerine, bu
sigortalılık iptalleri ile zaman geçiriyor. SGK’ya yapılan
binlerce kayıt dışı çalışma ile ilgili şikayetler beklerken
kayıt altına alınmış olanların denetimi ile oyalanmanın
mantığını anlamış değilim. Diğer yandan gayet masumane
duygular ile yeni kanunun şartlarından kendisini eş veya
çocuklarını korumak isteyen vatandaşlarımız ise
denetimlerden dolayı sıkıntı içindeler.
PARAVAN ŞİRKET HİLESİ
Okuyucumuzun durumuna dönecek olursak, yaşı 21 olmasına
rağmen sigortalılığı iptal edilmiş. Bildiğim kadarıyla SGK
18 yaş altı çocuk işçiliği denetliyor. İptal nedenini
öğrenmeden yorum yapmak mümkün olmamakla birlikte, fiili
çalışmaya dayanmayan sigortalılıklar iptal edilebilir. Ancak
geniş bir araştırma ve soruşturmanın yapılması lazım. Hatta
mümkünse çalışan kişinin bizzat ifadesinin alınması yerinde
olur. Zira, sigortalılık iptali, kişinin anayasal bir haktan
mahrum bırakılmasıdır. Alelade bir soruşturma ile anayasal
sosyal güvenlik hakkının iptali doğru değildir.
Buna rağmen bazı kişiler yukarıda belirttiğim gibi sırf
kişilerden maddi çıkar sağlamak amacı ile iş yeri kurup
(paravan şirket) çalışmayanları sigortalı gösterebiliyorlar.
Gerçekte var olmayan bir şirketten ve fiili çalışmaya
dayanmayan bir çalışmanın iptalinde ise anayasal sosyal
güvenlik hakkından söz etmek mümkün değildir.
HAK ARAMANIN YOLU...
Okuyucumuza tavsiyem; çalışması ve iş yeri gerçek ise
durumunun yeniden incelenmesini isteyebilir. Bunun için SGK
İl Müdürlüğüne veya Teftiş Kurulu Başkanlığına başvurabilir.
Olumsuz cevap alması halinde İş Mahkemesine dava açması
dışında başka seçenek kalmıyor. Son olarak çalışması fiili
ise ve işveren gerçek ise hakkını aramalı. Aksi halde
kendisine daha çok zarar verir.
Şerif Akcan / Türkiye |
|
|
|
|
