Ödenmeyen prim borçları için af beklentisi ve sonuçları

Memleketin kaderi midir bilinmez ama aflara alışığız.
Mahkumlara af, disiplin cezalarına af, ödenmeyen vergi ve sigorta borçlarına af gibi aflar hep konuşulup durur. Borcunu ödemeyenler af beklentisine girer, hüküm giyenler af beklentisine girerler. Beklenti bu işin doğasında var.
Affı bekleyenler af çıkınca sevinirken vergisini yada primini zamanında ödeyenler bu durumda haklı olarak hayıflanırlar. Çünkü onlar için dürüst vatandaş olmanın bedeli daha fazla para ödemeye yol açmıştır.
Hükümlüler için çıkartılan adına şartlı salıverilme denilen uygulamada da aynı şekilde sevinen ve öfkelenenler vardır.
Bakanın açıklaması
Geçen hafta Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı geçmiş yıllarda çıkan yeniden yapılandırmalarda düzenli ödeme yapamayarak yapılandırma haklarını kaybedenlere belli şartlarla yeni bir kolaylık sağlanacağı anlamına gelen bir açıklamada bulundu.
Yine aynı açıklamada ödenmeyen primlere ilk üç ayda uygulanan faizin yüksek olduğu, bu faiz oranında indirime gidilebileceği şeklinde bir
açıklama yaptı.
Yeni af değil yeniden canlandırma
Geçmiş yıllarda yapılan yapılandırmalardan en avantajlı olanı 2008 yılında çıkartılan düzenleme idi. Bundan önce de 2006 yılında yine yapılandırma yapılmıştı.
Bu açıklamadan anlaşılan yeni bir af uygulaması değil, geçmiş yıllarda çıkan aflarda başvurup borcunun tamamını ödeyemeyenlerle ilgili bir düzenleme yapılacağıdır.
Buna yeni bir af olarak bakmak yerine geçmişte bozulan yapılanmaların ihyası (yeniden canlandırılması) olarak bakmak daha doğru olacaktır.
Gecikme cezasının düşürülmesi gerekir
En az bunun kadar önemli olan diğer konu ise ödenmeyen borçlara ilk üç ayda uygulanan faizin yüksekliği ve bunun düşürülmesi için çalışma yapılacağıdır.
Halen geçerli olan uygulamaya göre ödenmeyen borçlara ilk üç ay için her ay %3 gecikme cezası uygulanmakta, ayrıca her ay için bulunan tutarlara devlet iç borçlanma senetlerine uygulanan (DİBS) ortalama faiz de bileşik bazda uygulanmaktadır. Bu durumda tahakkuk etmiş borcu ödememenin cezası ilk üç ayda çok daha ağır olmakta.
Açıklamalar af beklentisini artırdı
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı her ne kadar doğrudan afla ilgili bir şey söylememişse de konu basında ve internet sitelerinde esnafa ödeme kolaylığı veya prim affı getirileceği şeklinde değerlendirildi.
Bu günlerde borç ödeme niyeti olan bazı işveren ve bağ-kur sigortalılarının af dedikodularından dolayı kafaları karışık. Bir an önce manzaranın netleşmesi lazım.

Ahmet ŞERİFahmet.serif@yahoo.com/ Y:çağ