Sakatlık vergi indirimi
Gelir Vergisi'ndeki sakatlık indirimi,
sosyal hukuk devletinin en önemli müesseselerinden
birisidir.
Gelir Vergisi Kanunu'nun 31'inci maddesine göre, "Çalışma
gücünün asgari %80'ini kaybetmiş bulunan hizmet erbabı
birinci derece sakat, asgarî %60'ını kaybetmiş bulunan
hizmet erbabı ikinci derece sakat, asgarî %40'ını kaybetmiş
bulunan hizmet erbabı ise üçüncü derece sakat sayılır ve
aşağıda sakatlık dereceleri itibariyle belirlenen aylık
tutarlar, hizmet erbabının ücretinden indirilir."
265 Seri No'lu GVGT'ne göre 01.01.2010 tarihinden itibaren
uygulanmak üzere sakatlık dereceleri itibariyle
ücretlerinden indirilecek olan tutarları;
- Birinci derece sakatlar için 680 TL
- İkinci derece sakatlar için 330 TL
- Üçüncü derece sakatlar için 160 TL
Olarak belirlenmiştir.
Diğer taraftan GVK'nın 89'uncu maddesinin 3'üncü bendi
hükmüne göre, "Serbest meslek faaliyetinde bulunan veya
basit usulde vergilendirilen özürlülerin beyan edilen
gelirlerine, 3l'inci maddede yer alan esaslara göre
hesaplanan yıllık indirim uygulanır. Bu indirimden, bakmakla
yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabı ile
hizmet erbabı (tevkifat matrahı dahil) da yararlanır.
Bu durumda GVK'nın 3l'inci ve 89/3'üncü maddelerine göre
sakatlık indiriminden yararlanacak olanlar şunlardır:
- Özürlü hizmet erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu özürlü
kişi bulunan hizmet erbabı,
- Özürlü serbest meslek erbabı ile bakmakla yükümlü olduğu
özürlü kişi bulunan serbest meslek erbabı,
- Basit usulde vergilendirilen özürlüler.
Bakmakla yükümlü olunan kişi özürlü kişinin tabi olduğu
çalışma mevzuatı veya bağlı bulunduğu sosyal güvenlik
kurumunun mevzuatına göre bakmakla yükümlü sayılan anne,
baba, eş ve çocukları olup, çocuklarda yaş sınırlamasına
gidilmeyecektir.
Sakatlık indiriminden yararlanacakların yapacakları
işlemler, sakatlık indirimi uygulaması ve bu uygulamada
bakmakla yükümlü olma tabiri ve sakatlığın belgelendirilmesi
ile ilgili olarak "Sakatlık İndiriminden Yararlanacak Hizmet
Erbabının Sakatlık Derecelerinin Tesbit Şekli İle Uygulanmas
Hakkında Yönetmelik" ile "Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması
ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında
Yönetmelik" olmak üzere iki yönetmelik yayımlanmıştır.
Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri grup
müdürlükleri, defterdarlık gelir müdürlükleri, vergi dairesi
müdürlükleri ve mal müdürlükleri kendilerine başvuran
özürlülerin kişisel bilgilerini "Özürlülere Verilecek Sağlık
Kurulu Raporları Hakkındaki Yönetmelik" ekindeki rapor
formuna yazacaklar ve bu formları bir yazıya ekleyerek,
özürlüleri yetkili sağlık kurulundan en yakın olanına sevk
edeceklerdir.
Yetkili sağlık kuruluşu tarafından verilen raporlar ilgili
maliye müdürlüklerince Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık
Kurulu'na gönderilecektir. Merkez Sağlık Kurulu tarafından
incelenen ve sakatlık dereceleri belirlenen raporlar,
ücretlilerde işverene, diğerlerinde kendilerine verilmek
üzere Defterdarlığa gönderilecektir.
Sakatlık indiriminden yararlanan bir ücretlinin gelir
vergisi matrahı hesaplanırken sakatlık indirimi mahsup
edilecek, sakatlık indiriminin mahsubundan sonra kalan gelir
vergisi matrahı üzerinden hesaplanan gelir vergisi
tutarından da yıllık asgari geçim indirimi tutarının
1/12'sinin mahsup edilmesi gerekmektedir.
Resul KURT / İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
info@resulkurt.com |