|
Doğum borçlanmasında
sorunu yine yargı çözecek
Doğum borçlanması için sigortalı kadının
doğumdan önce 4/a (SSK) kapsamında sigortalılığının tescil
edilmiş olma şartının, Yasa ve Tebliğ hükümlerine aykırı
olarak yeni borçlanma Genelgesinde de korunduğunu, 21 Eylül
tarihli AKŞAM’da yazmıştık.
Okurlarımızdan yüzlerce mail geldi. Özellikle ilk defa
sigortalı olduğu tarihten önce gerçekleşen doğum nedeniyle
doğum borçlanması yapıp, sigorta başlangıcını geri
götürmeyi, böylece daha erken emekli olmayı hayal eden ve
borçlanma için sabırsızlıkla genelgenin yayınlanmasını
bekleyen okurlarımız, hayal kırıklığı yaşamış ve şimdi ne
yapacağı diye soruyor. Yapılacak olan belli. Haklarını
maalesef yargıda aramak zorundalar.
Bunun için öncelikle SGK’ya doğum borçlanması talebinde
bulunmaları gerekiyor. Talepleri, “doğumun 4/a (SSK)
kapsamında sigortalılıkları tescil edilmeden önce
gerçekleşmiş olması” nedeniyle Kurum tarafından
reddedilecektir.
Kurumun ret cevabı üzerine İş Mahkemesinde dava açacaklar ve
Kurumun yasaya uygun olmayan işleminin iptali ile borçlanma
işlemlerinin gerçekleştirilmesini talep edecekler. Zira
SGK’nın genelge ile getirdiği doğum borçlanması için
doğumdan önce 4/a kapsamında sigortalılığın tescil edilmiş
olma şartı, diğer deyişle ilk defa sigortalı olunan tarihten
önce gerçekleşen doğum için borçlanma yaptırmaması, Kanun ve
Tebliğ hükümlerine aykırı.
YASA NE DİYOR
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası
Kanununun 41. maddesinde sigortalıların hangi süreleri
borçlanabilecekleri sayılmış olup, maddenin birinci
fıkrasının (a) bendine göre;
“Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni
süreleri ile 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi
kapsamındaki sigortalı kadının, iki defaya mahsus olmak
üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek
kaydıyla hizmet akdine istinaden işyerinde çalışmaması ve
çocuğunun yaşaması şartıyla talepte bulunulan süreleri,...
borçlandırılarak, borçlandırılan süreleri sigortalılıklarına
sayılır.”
Yasa hükmünden de görüleceği üzere, doğum borçlanması hakkı
“4/a (SSK) kapsamında sigortalı olan kadınlara” tanınmış,
“doğumun sigortalılık tescilinden önce veya sonra
gerçekleşmiş olmasına” ilişkin herhangi bir şart
aranmamıştır.
Yine aynı maddenin üçüncü fıkrasında, her hangi bir
borçlanma ayrımı yapılmaksızın “Bu Kanuna (5510 sayılı
Kanununa) göre tespit edilen sigortalılığın başlangıç
tarihinden önceki süreler için borçlandırılma halinde,
sigortalılığın başlangıç tarihi, borçlanılan gün sayısı
kadar geriye götürülür.” hükmü yer alıyor. Eğer ilk defa
sigortalı olunan tarihten önce gerçekleşen doğum nedeniyle
borçlanılamayacağı öngörülmüş olsaydı, “doğum borçlanması
hariç olmak üzere” sigortalılığın başlangıç tarihinden
önceki süreler için borçlandırılma halinde, sigortalılığın
başlangıç tarihinin, borçlanılan gün sayısı kadar geriye
götürüleceği hükme bağlanırdı.
Oysa maddede, doğum ya da askerlik borçlanması gibi herhangi
bir ayrım olmaksızın sigortalılığın başlangıç tarihinden
önceki sürelerin (her ne şekilde olursa olsun) borçlanılması
halinde, sigorta başlangıcının borçlanılan süre kadar geri
götürüleceği hükme bağlanmış.
Nitekim değişiklik tasarısının yasalaşması aşamasında,
zamanın Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de
doğum borçlanmasının getirilmesi ile amaçlananın, “askerlik
borçlanmasında olduğu gibi ilk defa sigortalı olunan
tarihten önce gerçekleşen doğum için yapılacak borçlanma ile
sigorta başlangıç tarihinin geriye götürülmesi ve böylece
doğum yapan kadınların daha erken emekli olmalarının
sağlanması” olduğunu açıklamıştı.
İlk doğum için 720 gün borçlanabilirsiniz
22.01.1970 doğumlu bayanım. 09.10.1989 SSK girişim, 1990/2.
ayında çıkışım var. Bunu izleyen yıllarda ise
01.01.1998-30.06.2003 arası isteğe bağlı,
01.01.2004-29.02.2008 arası SSK, 01.03.2010 tarihinden
itibaren halen devam etmekte olan 3920 gün toplam pirimim
bulunmakta. 1991 ve 2000 yıllarında doğum yapmış
bulunmaktayım, doğum borçlanması yapabilir miyim? En yakın
ne zaman emekli olurum? Yüksel Soysal
46 yaşınızı dolduracağınız 22.01.2016 tarihinde 5375 prim
günüyle SSK’dan emekliliğe hak kazanıyorsunuz. 1991
yılındaki ilk doğum için 2 yıl (720 gün) borçlanma yapma
hakkınız var. İkinci doğum için borçlanma hakkınız yok. Zira
doğum tarihinden sonraki iki yıllık süre içinde isteğe bağlı
sigortalı olarak prim ödemişsiniz. Eksik prim gününüzü,
yaşınızı dolduracağınız tarihe kadar tamamlayamazsanız, ilk
doğumla ilgili olarak 720 güne kadar doğum borçlanması
yapabilirsiniz.
Aralıklı çalışma halinde yıllık izin süresi
İŞÇİNİN aralıklı olarak aynı işverene ait işyerinde
çalışması halinde önceki dönemin kıdem tazminatının ödenerek
sözleşmesinin feshedilmiş olması, izin yönünden sürelerin
birleşmesine engel olmaz. (Yrg. 9. HD, tarih: 05.11.2009, E:
2008/11592, K: 2009/30499)
GÜNÜN SÖZÜ
“Hazırlıklı olarak fırsatla karşılaşmak, şans dediğimiz
sıçrama tahtasıdır.” Anthony Robbins
Metin Taş-Sezgin Özcan /
Akşam |
