Soru: 25 Şubat 1959 doğumluyum. 7 Ocak 1994’te esnaf olarak Bağ-Kur’lu oldum. 31 Aralık 2004’te Bağ-Kur’dan ayrıldım. 11 Mart 2008’de isteğe bağlı Bağ-Kur ödemeye başladım.
Bağ-Kur’da 13’üncü basamaktayım. Bağ-Kur’dan ne zaman emekli olurum? SSK’ya geçip üç buçuk yıl prim ödeyerek emekli olursam Bağ-Kur’a göre maaşım farklı olur mu? Melahat BİLGİN

Cevap: Bağ-Kur’da en erken yaş haddinden emekli olabilirsiniz. Yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl prim ve 55 yaş şartlarına tabisiniz. 21 ay daha prim ödeyerek prim ödemenizi 15 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 55 yaşınızı dolduracağınız 25 Şubat 2014’te emekli olabilirsiniz.
Sigortalı bir işte çalışarak 1260 gün prim ödemeniz şartıyla, 58 yaşında SSK’dan emekli olabilirsiniz. Daha erken emekli olacağınızdan Bağ-Kur avantajlı. SSK’ya geçmeniz anlamsız.


Ödeme emrine dava açmak verginin takibini durdurmaz

Soru: Katma Değer Vergisi (KDV) müteselsil sorumluluktan dolayı, KDV ve vergi cezası borcu tebliğ edildi. Süresi içinde dava açtık. Şimdi ihaleye gireceğiz. Vergi dairesi ‘borcu yoktur’ yazısı vermiyor.
Dava açmak yürütmeyi durdurmuyor mu? Vergi dairesinin ‘borcu yoktur’ yazısı vermesi gerekmiyor mu? Bu yazıyı almamız için ne yapmamız gerekir? Musa ÇAĞLAR/İstanbul

Cevap: Ödeme emri tarh ve tahakkuk açısından kesinleşmiş ve takibe geçmiş bir borçtur. Ödeme emrinin tebliğinden itibaren, 7 gün içinde ‘böyle bir borcum yoktur’, ‘kısmen ödedim’ veya ‘zaman aşımına uğramıştır’ gibi sınırlı gerekçelerle dava açılabilir.
Ancak, mahkemeden yürütmenin durdurulmasına ilişkin karar alınmadıktan sonra, borcun takibi devam eder. Vergi dairesi ‘borcu yoktur’ yazısını vermez. Vergi dairesinin yaptığı işlem doğru.
Sorunuzda belirttiğiniz dava açmanın yürütmeyi durdurması, vergi ve ceza ihbarnamesinin tebliğinden itibaren, dava açılması halindeki uygulamadır. Vergi ve ceza ihbarnamesi üstüne, süresi içinde dava açılırsa, dava vergi mahkemesince sonuçlandırılana kadar yürütme durur.
Verginin tahsili için takip yapılmaz. Bu noktada ‘borcu yoktur’ yazısı istendiğinde ortada kesinleşmiş vergi borcu olmadığında, vergi dairesi ‘borcu yoktur’ yazısı verebilir. Ancak sizinki verginin tahsili aşamasında açılan bir dava olduğundan, Maalesef ‘borcu yoktur’ yazısı alamazsınız.


Sigorta başlangıç tarihinden önce yapılan askerliğin borçlanılması yararlı

Soru: Haziran 1993 ile Ocak 1995 arasında askerlik yaptım. (15 ay diye gittim 4 ay daha uzamıştı). 1999’da SSK’lı oldum. 2000 yılında işe başladım. 3500 gün prim ödedim.
Emeklilik tarihim internet sitesinde 22 yıl olarak görünüyor. Askerliğimi henüz borçlanmadım. Askerliğimden kaynaklı biraz daha önce emekli olabilir miyim? Güçhan İZDAR

Cevap: Sigorta başlangıcınızı tarih yerine yıl olarak vermişsiniz. Oysa bir gün bile, emekli olma şartlarını değiştirebiliyor. Özellikle emekli olmayı zorlaştırdığından toplumda ‘mezarda emeklilik’ olarak adlandırılan 4447 sayılı Kanun’un yürürlüğe konduğu yıl olan 1999’daki sigorta başlangıcının, 8 Eylül 1999’dan önce veya sonra olması büyük önem taşıyor.
Ancak herhalde, askerlik sürenizi borçlanmanız yararlı. Çünkü askerliğinizi sigorta başlangıç tarihinizden önce yaptığınızdan, borçlanma sigorta başlangıç tarihinizi askerlik süreniz kadar geri götürerek, emekli olacağınız yaş haddini ve prim gününüzü düşürerek, erken emekli olmanıza katkı sağlar.
Fakat ne kadar avantaj sağlayacağını net olarak hesaplamamız için, sigorta başlangıcınızın tarihini gün, ay ve yıl olarak bildirmeniz gerekiyor.


Eski yasaya tabi olarak 55 yaşınızı doldurduğunuzda emekli olabilirsiniz

Soru: 6 Şubat 1957 doğumluyum. 1 Nisan 1975’te SSK’lı oldum. 2785 gün prim ödedim. 3600 günden emekli olmak için kaç yaşını doldurmam gerekli? Onur VARDAR

Cevap: 8 Eylül 1999 itibarıyla 23 yıl ve daha fazla süre sigortalı olanlar, bu tarihte yürürlüğe konan ve emekli olmayı zorlaştırdığından toplumda ‘mezarda emeklilik’ olarak tanımlanan 4447 sayılı Yasa’ya tabi olmadan, eski yasa şartlarıyla emekli olabiliyor.
Yaş haddinden emekli olmak için, 15 yıl sigorta, 3600 gün prim ve 55 yaş şartına tabisiniz. 815 gün daha prim ödeyerek, prim ödemenizi 3600 güne tamamlamanız şartıyla, 6 Şubat 2012’de emekli olabilirsiniz.


İhbar tazminatınız eksik ödenmiş

Soru: 3 yıldan beri çalıştığım işyerinde 3 maaşım tutarında kıdem tazminatı ödeyerek işime son verdiler. Bir aylık maaş kadar da ihbar tazminatı ödediler.
Ancak, ihbar tazminatımı az ödediklerini düşünüyorum. Ödedikleri ihbar tazminatı doğru mu? Yanlışsa, ne kadar ihbar tazminatı almam gerekiyordu? Ayhan CONGER

Cevap: Kıdem tazminatınızı tam, ihbar tazminatınızı eksik ödemişler. Çünkü, çalışma süreniz 3 yıldan az ise 6 hafta, 3 yıl ve daha fazla ise 8 haftalık ücretiniz tutarında ihbar tazminatı almanız gerekiyordu. İhbar tazminatının eksik ödenen kısmını talep edebilirsiniz.


Emekli ikramiyesindeki belirsizlik 5 Haziran 2010’da netleşecek

Soru: Emekli Sandığı’ndan istifa edip, SSK’dan emekli oldum. Emekli Sandığı’ndan kıdem tazminatı alamadım. Bu konuda ne yapmam gerekiyor? Enver BALLI

Cevap: En son çalışılan kurumun Emekli Sandığı’na tabi olmaması nedeniyle, sizin gibi emekli olurken, Emekli Sandığı’na tabi olarak çalıştığı sürelere ilişkin emekli ikramiyesinin ödenmesine mani olan 2829 sayılı Kanun’un 12’nci maddesini Anayasa Mahkemesi iptal etti.
Ancak yasal boşluk doğmaması için de iptal kararının, Resmi Gazete’de yayımlandığı 5 Haziran 2009’dan itibaren bir yıl sonra yürürlüğe girmesini öngördü.
En geç 5 Haziran 2010’a kadar son çalıştığı kurum Emekli Sandığı’na tabi olmadığı için memuriyette geçen süreleri için emekli ikramiyesi alamayanlara ilişkin bir kanun çıkarılmak zorunda.
Sizin gibi daha önce emekli olup, emekli ikramiyesini alamayanların emekli ikramiyesi alıp almayacağı yasanın yürürlüğe konmasından sonra ortaya çıkacak.
Ya Emekli Sandığı’ndan emekli ikramiyesi talep edecek ve reddettiklerinde dava açacaksınız. Ya da yeni yasayı bekleyeceksiniz. Karar sizin.

EKREM SARISU / Posta