Mayıs ayı ek yükümlülükleri

Mayıs ayı, olağan muhtasar, KDV veya geçici vergi beyannamesi verilmesi dışında gerek maddi gerek şekli pek çok mali yükümlülüğün toplandığı ay. Her ayın ilk çarşambası bütün mali yükümlülüklerin listesi ve vadeleri gazetemizde Veysi Seviğ Hoca ile birlikte hazırladığımız sorular ve yanıtları sayfasında yayımlamakla birlikte, bu çok sık karşılaşılmayan yükümlülükleri bu yazımızda bir hatırlatma olarak listeleyelim istedik.
1. Emlak Vergisi Taksit Dönemi: Bina, arsa ve arazilerin idarelerce belirlenmiş değerleri üzerinden alınan Emlak Vergisi'nin birinci taksidinin bu ay içinde ödenmesi gerekiyor. (İkinci taksit, kasım ayı içinde ödenecektir.)
Bu yılın özelliği, Emlak Vergisi matrahlarının yeniden belirlenmiş olan bir yıl olması. Bilindiği gibi ara yıllarda Emlak Vergisi bir önceki yılın vergisinin yeniden değerleme oranının yarısı kadar artırılması suretiyle hesaplanırken, dört yılda bir arsa / arazi değerleri güncelleştirilmekte ve belediyelerce bina inşaat maliyetleri de dikkate alınarak verginin matrahı yeniden hesaplanmaktadır.
Ancak belediyelerin yeniden belirlenen değerleri ve tahakkuk ettirilen vergileri ilgilisine tebliğ etme zorunluluğu, gerek kanun gerekse mükellef odaklı çalışan ve her fırsatta mükellef haklarına saygıdan söz eden Maliye Bakanlığı tarafından öngörülmediği için, herkes ödeyeceği vergiyi öğrenmek, tahakkuk fişini almak için gayrimenkulünün bulunduğu belediyeye kadar gitmek zorunda.
Bu vergi her yılın ocak ayının birinci günü kendiliğinden tahakkuk ettiğinden, 2010 yılının Emlak Vergisi'ni ödeme yükümlülüğü de gayrimenkulün 1 Ocak tarihindeki sahibine ait. Gayrimenkul sahibi, gayrimenkulünü 1 Ocak'tan sonra satmış olsa bile, 2010 vergisini kendisi ödemek zorundadır. Yeni malikin ödeme yükümlülüğü izleyen yıl başlayacaktır.
2. Emlak Vergisi'ne Bağlı Diğer Yükümlülükler: Emlak Vergisi'nin % 10'u oranında hesaplanan Taşınmaz Kültür Varlıklarının Korunmasına Katkı Payının birinci taksidinin de bu ay içinde ödenmesi gerekmektedir.
Ayrıca işyerleri tarafından belediyelere ödenmesi gereken Çevre Temizlik Vergisi'nin birinci taksidinin de bu ay ödenmesi gerekiyor. (Bu vergi konutlarda su faturaları içinde tahsil edilmektedir.)
3. Vergi Levhasının Tasdiki: Gelir Vergisi mükelleflerinden ticari ve mesleki kazanç sahiplerinin, büro sahibi zirai kazanç sahiplerinin, adi şirketlerle kolektif ve adi komandit şirketlerin vergi levhalarını bu ay içinde tasdik ettirerek işyerlerine asmaları gerekmektedir. Bu yükümlülük Kurumlar Vergisi mükelleflerinden sermaye şirketleri için de geçerlidir.
Tasdik, vergi dairesine yaptırılabileceği gibi bir yeminli mali müşavire veya serbest muhasebeci mali müşavire yahut bir serbest muhasebeciye de yaptırılabilir.
4. Yabancı Sermayeli Şirketlerle İrtibat Bürolarının Bildirim Yükümlülükleri: Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanununun Uygulama Yönetmeliği'ne göre, yabancı sermayeli şirketlerle irtibat bürolarının, söz konusu yönetmeliğin ekinde yer alan bilgi formlarını, bu ay içinde bir önceki yıla göre doldurarak Hazine Müsteşarlığı Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü'ne göndermeleri gerekmektedir.
5. Veraset ve İntikal Vergisi Taksidi: Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu ile Veraset Vergisi'nin üç yılda ve altı taksitte ödenmesi gerekmektedir. Bu taksitlerin her yıl mayıs ve kasım aylarında ödenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bu yıla düşen Veraset Vergisi tutarının birinci taksidinin de bu ay içinde ödenmesi gerekmektedir.
6. Yatırım İndirimi Stopajı: 24 Nisan 2003 tarihinden önce yapılan başvurulara istinaden düzenlenen teşvik belgesi kapsamında yapılan yatırımlar dolayısıyla yatırım indirimine hak kazanan ve yatırım indiriminden 4842 sayılı kanunla Gelir Vergisi Kanunu'nda yapılan değişikliklere bağlı olmaksızın, bir başka deyişle 5479 sayılı kanunla mülga 19. maddeye tabi olmaksızın 4842 sayılı kanunla mülga ek 1–6. maddelere göre yatırım indiriminden yararlanmayı tercih edenler, 2009 yılı beyanlarında yararlandıkları yatırım indirimi tutarları üzerinden, yine bu kanunun geçici 61. maddesine % 19,8 oranında stopaj yapmak ve bu stopajı muhtasar beyanname ile beyan ederek bu ayın 26. günü akşamına kadar ödemek zorundadırlar.
Yıllık beyannamede yararlanılan yatırım indirimi tutarı üzerinden söz konusu stopajın yapılması, kâr dağıtımı koşuluna bağlı değildir. Dolayısıyla söz konusu istisna kazanç dağıtılmasa da bu stopajın yapılması gerekmektedir.
Buna karşılık, Gelir Vergisi Kanunu'na 4842 sayılı kanunla eklenen 19. madde hükümlerine göre, yararlanılan yatırım indirimi tutarı ile 24 Nisan 2003 tarihinden önce yapılan başvurulara istinaden düzenlenen teşvik belgesi kapsamında yatırım yapan mükelleflerden bu tarihten sonraki yatırım harcamalarını anılan yeni hükme göre yatırım indiriminden yararlandırmayı tercih edenlerin yararlandıkları yatırım indirimi tutarı üzerinden, % 19,8 oranında stopaj yapılması söz konusu değildir.
Bumin Doğrusöz / Referans