Hariçte
işleme rejiminin işleyişi
Hariçte
işleme rejimine ilişkin
genel bilgileri 16 Kasım
tarihli Akşam gazetesinde
'Hariçte İşleme Rejimi'
başlığı altında yazmıştık.
Bu yazımızda rejimin
işleyişi ve ihlali üzerinde
duracağız. Hariçte işleme
rejiminin işleyişi için
eşyada aranan koşullar
yanında Gümrük Kanunu'nun
138. maddesindeki koşullar
da aranıyor. Bu koşullar:
- Hariçte işleme faaliyetini
yaptıracak olan kişi Türkiye
Gümrük Bölgesinde yerleşik
olmalıdır.
- İşlem görmüş ürünlerin
bünyesinde geçici ihracat
eşyasının kullanıldığı
tespit edilebilir nitelikte
bulunmalıdır. Bu tespitin
yapılabilmesi için, geçici
ihracat eşyasının çıkışında
ve işlem görmüş ürünlerin
ülkeye girişinde ayniyat
tespiti yapılmalıdır.
- Hariçte işleme rejimi
kullanım izninin verilmesi
için, yapılan işleme
faaliyetlerinden Türkiye'de
yerleşik üreticilerin
ekonomik çıkarları olumsuz
şekilde etkilenmemelidir.
BAŞVURULARIN
YAPILACAĞI YERLER
Hariçte İşleme Rejimi
Kararına göre hariçte işleme
izin başvuruları, işin
niteliğine göre üç farklı
idareye yapılabiliyor.
Bunlardan birincisi;
hammadde, yardımcı madde,
yarı mamul, mamul ve ambalaj
malzemelerinin daha ileri
bir düzeyde işlem görmek
üzere Türkiye Gümrük Bölgesi
dışına veya serbest
bölgelere gönderilmek
istenmesi halinde Dış
Ticaret Müsteşarlığı'na
yapılan başvurudur.
İkincisi; maden cevheri
konsantrelerinin izabe
edilmesi ve işlenmesi, maden
ve metallerden mamul eşyanın
izabe ve ayrıştırmaya tabi
tutulması veya bunun
sonucunda yenilenmesi
amacıyla Türkiye Gümrük
Bölgesi dışına veya serbest
bölgelere gönderilmek
istenmesi halinde Maden
İhracatçı Birlikleri Genel
Sekreterliğine yapılan
başvurudur.
Üçüncüsü ise; tamir amaçlı
olarak garanti hükümleri
uyarınca ithal edilecek
eşyada ambalaj malzemesi
olarak kullanılmak üzere
veya imalat hatası nedeniyle
Türkiye Gümrük Bölgesi
dışına veya serbest
bilgelere gönderilen eşya
ile bu eşyanın ihracında
ikame eşyanın ithalatı için
Gümrük Müsteşarlığı'na
yapılan başvurudur.
Rejim, öncelikle serbest
dolaşımda bulunan eşyanın
Türkiye Gümrük Bölgesinden
ihracı ile başlar. Daha
sonra söz konusu eşya
yurtdışında işleme
faaliyetine tabi tutularak
işlenmiş ürün şeklinde
yeniden tam veya kısmi
muafiyet kapsamında ithal
edilir.
Hariçte işleme rejiminde,
eşyanın geçici çıkışında
ihracat rejimi hükümleri
uygulanmaktadır. Aynı
şekilde eşyanın Türkiye
Gümrük Bölgesine girişinde
de serbest dolaşıma giriş
rejimi hükümleri dikkate
alınmaktadır.
REJİMİN İHLALİ
Rejim ihlali, ihracat ve
serbest dolaşıma giriş
rejimlerinde söz konusu olan
ihlaller anlamına geliyor.
Ayrıca, hariçte işleme
rejiminde öngörülen
sürelerin aşılması durumunda
da rejim ihlali söz konusu
olmaktadır. Bu durumda,
gümrük mevzuatında öngörülen
para cezaları uygulanıyor.
Rejim kapsamında geçici
olarak gönderilen eşyanın
geri getirilmemesi durumunda
da kambiyo ve gümrük
mevzuatı çerçevesinde
yaptırımlar söz konusu
olmaktadır.
Hariçte işleme rejiminde
gümrük yükümlülüğü, işlem
görmüş ürünlere ait ithalat
vergileri tutarından, geçici
ihracat eşyasına en son
işleme faaliyetine tabi
tutulduğu ülkeden aynı
tarihte ithal edilseydi
uygulanacak olan ithalat
vergileri tutarının
indirilmesi yoluyla
hesaplanır. Öte yandan işlem
görmüş ürünlerin gümrük
kıymetinin belirlenmesinde,
Gümrük Kanunu'nun 27.
maddesinde yer alan 'kıymete
eklenecek giderler' dikkate
alınır.
AKLINIZDA BULUNSUN
Trafik cezalarında ödeme
TRFİK kurallarının ihlali
nedeniyle uygulanan para
cezaları, ihlalin tespitini
yapan memura makbuz
karşılığı ödenebiliyor.
Ödeme derhal yapılmadığı
takdirde bu cezaların,
tutanağın tebliğ tarihinden
itibaren bir ay içinde
ödenmesi gerekiyor. Bir ay
içinde ödenmeyen cezalar
için her ay yüzde 5 faiz
uygulanıyor. Aylık faizin
hesaplanmasında ay kesirleri
tam ay olarak dikkate
alınıyor. Bu yolla bulunacak
tutar asıl cezanın iki
katını geçemiyor. Trafik
cezaları peşin olarak veya
tebliğinden itibaren 15 gün
içinde ödenirse yüzde 25
indirim uygulanıyor.
Metin Taş-Sezgin Özcan