Okurlarımızın yazının başlığına
bakınca “olur mu böyle şey”
dediklerini duyar gibiyim.
Ister inanın, ister
inanmayın. Personeline ramazan
ayında veya başka bir dönemde
erzak yardımı yapan şirketin bir
de vergi ödemesi gerekiyor.
Personele yapılan ücret
ödemelerinde;
• Gelir vergisi stopajı,
• Damga vergisi stopajı ve
• SGK (sosyal güvenlik) primi
şeklinde üç çeşit mali
mükellefiyet vardır.
Personele ayın şeklinde
(yakacak, mobilya, erzak vb.)
verilen yardımlar gelir vergisi
stopajına tabidir.
Ayın şeklinde yapılan ücret
niteliğindeki yardımlara ilişkin
olarak yüklenilen KDV’ler
indirilmez. Ayni yardımın KDV
dahil maliyeti brüte götürülmek
suretiyle sadece gelir vergisi
stopajı hesaplanmalıdır.
Erzak veya benzeri ayni (eşya
olarak yapılan) yardımlar,
piyasadan satın alınan fatura
değerine göre veya fatura değeri
belirlenemiyorsa verildiği gün
ve yerdeki ortalama perakende
fiyatlara göre değerle≠necektir.
Bir malın perakende fiyatı, o
malın piyasa fiyatını, yani
tüketiciye satış fiyatıdır.
İşveren, ücretliye verdiği
malın perakende satışını
yapmakta ise, değerleme kendi
perakende satış fiyatının
ortalaması ile yapılabilir.
Ücretliye verilen ayni değer,
dışarıdan satın alınmış ve satın
alınan miktar, normal bir
tüketicinin ortalama ihtiyacını
aşmıyorsa, diğer bir deyimle
perakende satış fiyatı ile
alınmışsa, alış fiyatı ile
değerlendirilebilir. Büyük bir
parti halinde satın alma varsa
satın alma fiyatının o yerdeki
perakende satış fiyatı
ortalamasına tekabül etmez.
Ortalama perakende fiyatın ayrı≠ca
tespiti ve değerlemenin ona göre
yapılması gereklidir. Bu
durumlarda, alış fiyatı ile
değerleme fiyatı (perakende
satış fiyatı) arasındaki farkın,
gelir hesaplarına alacak
yazılması gerekir.
İşveren, kendi ürettiği
malları veya hizmetleri
personele ücret olarak verirse,
bu mal veya hizmetin emsal
bedeli üzerinden KDV hesaplanır.
KDV dahil emsal bedel brüte
götürülerek stopaj yapılacak.
***
SGK primi
hesaplanmayacak
Sigortalılara ayni olarak
(örneğin yağ, un, ayakkabı,
elbise gibi mal olarak) yapılan
yardımlar, tutarları üzerinde
durulmaksızın sigorta primine
esas kazançlara dahil
edilmeyecektir. Ancak, ayni
yardımların sigortalılara nakden
ödenmesi halinde (örneğin yağ
parası, un parası, ayakkabı
parası gibi) prime tabi
tutulması gerekmektedir.
