|
Yurtdışında
çalışan Türk işçisi işyeri kira gelirini
beyan edecek midir ?
Soru:
Yurtdışında çalışan Türk işçisi, Türkiye’de
elde ettiği kira gelirlerini beyan etmesi
gerekiyor mu? Beyan için bir had veya sınır
var mı?
Cevap: Altı aydan fazla süredir yurtdışında
çalışan ve ikamet eden Türk vatandaşının
Türkiye’de elde ettiği kira gelirinin beyan
edilip edilmeyeceği, kiranın gelir vergisi
stopajına tabi tutulup tutulmadığına göre
değişiyor. Yurt dışında çalışan Türk
işçisinin Türkiye’de elde ettiği, gelir
vergisi stopajına(kesintisine) tabi tutulmuş
olan işyeri kira geliri, tutarı ne olursa
olsun beyan edilmiyor. Başka gelirler
nedeniyle beyanname verilse bile, işyeri
kira geliri beyannameye dâhil edilmiyor.
Örneğin; Almanya’da çalışan Türk vatandaşı
Mehmet beyin Türkiye’de stopaja tabi
tutulmuş ve yıllık tutarı iki trilyon kira
gelirinin beyanı gerekmiyor.
Ancak, konut kira geliri istisnasını aşan
tutarda, konut kira gelirleri elde edilmesi
halinde, kiranın istisna tutarını aşan
kısmının beyan edilmesi zorunlu. Örnekteki
kişinin, 2009 da Türkiye’de 3.000 TL de
konut kira geliri elde ettiğini
varsaydığımız da, 2.600 TL konut kira geliri
istisnasından fazla tutarda kira geliri elde
edildiğinden, 3.000 TL gelirden 2.600 TL
istisna düşüldükten sonra kalan kısmın beyan
edilmesi zorunlu. Ancak, beyannameye iki
trilyon liralık işyeri kira geliri dâhil
edilmeyecek.
Sözleşmenin her nüshası ayrı ayrı Damga
Vergisine tabi tutuluyor
Soru: İşyeri kira sözleşmesi iki nüsha
yapılıp, bir nüshası mal sahibine, bir
nüshası kiracıya verilmesi halinde, Damga
Vergisi bir kez mi? Yoksa iki kez mi
hesaplanıyor?
Cevap: Damga Vergisi Kanunun 5 nci maddesi;
“ Bir nüshadan fazla olarak düzenlenen
kağıtların her nüshası ayrı ayrı miktar veya
nispette Damga Vergisine tabidir. Şu
kadarki, poliçe ve emre yazılı ticari
senetlerin yalnız tedavüle çıkartılan
nüshaları vergiye tabi tutulur.” hükmünü
içermektedir. Yasanın bu açık hükmüne göre;
iki nüsha düzenlenen işyeri kira
sözleşmesinin her nüshasının, ayrı ayrı,
kira sözleşmesinin süresine göre hesap
edilecek bedel üstünden binde 1.65 oranında
Damga Vergisine tabi tutulması gerekir.
Sözleşmede adi kefil varsa kefil içinde
ayrıca binde 8.25 olmak üzere toplam binde
9.9, müteselsil kefil varsa toplam binde
8.25 oranında Damga Vergisine tabi tutulması
gerekiyor. Sorunuzdaki ifadenize göre cevap
verecek olursak, iki nihai düzenlenen
sözleşme için iki kere damga vergisi
ödeniyor.
Askerlik borçlanması yaş şartınızı 51 den 50
ye düşürür
Soru:25 Şubat 1963 doğumluyum.1 Ekim 1987 de
Bağ-Kur sigortalısı oldum. 1983-1985 yılları
arasında askerliğimi yaptım. Esnaflıktan
dolayı halen prim ödemeye devam ediyorum.
Askerlik borçlanmamı yapsam, ne zaman emekli
olabilirim?
Cevap: Emekli olmak için; 25 tam yıl prim
ödeme ve 51 yaş şartlarına tabisiniz. 1 Ekim
2012 ye kadar ara vermeden prim ödeyerek
prim ödemenizi 25 tam yıla tamamlamanız
şartıyla, 51 yaşınızı dolduracağınız 25
Şubat 2014 tarihinde emekli olabilirsiniz.
Sigorta başlangıç tarihinden önce
yaptığınızı askerlik sürenizi(18 ay kabul
edilmiştir) borçlanmanız halinde, 1 Nisan
2011 tarihine kadar prim ödeyerek borçlanma
dâhil prim ödemenizi 25 tam yıla
tamamlamanız şartıyla, 50 yaşınızı
dolduracağınız 25 Şubat 2013 tarihinde
emekli olabilirsiniz.
Sosyal Güvenlik Kurumunun evlenene para
ödeme usulü yok
Soru: SSK’lı olarak özel bir şirkette
çalışmaktayım. 2 yıl önce evlendim. Evlilik
parası alabiliyor muyum? Bunun için ne gibi
işlem yapmam gerekli? Yardımcı olur musunuz?
Cevap: Sosyal Güvenlik mevzuatında evlenene
para verilmesi gibi bir uygulama yok.
Evlendiğinizden dolayı Sosyal Güvenlik
Kurumu size para vermez. Ancak, iş
sözleşmenizde evlenmeniz halinde, işverenin
“evlilik yardımı” adı altında bir yardımda
bulunmasına ilişkin bir düzenleme varsa,
işveren sözleşmedeki bedeli evlenme yardımı
adı altında ödemesi gerekir.
Kurum haklı şirket ortağı Bağ-Kurlu olmak
zorunda
Soru 9 Ekim 1968 doğumluyum. 1 Şubat 1987 de
SSK girişim var. 1999 yılına kadar yaklaşık
1450 gün prim ödemem var. 1999 yılında
Bağ-KUR a giriş yaptım. Bağ-Kur bana 17
Şubat 1987 den beri şirket ortağı
olduğundan, bu tarihten beri bizim
sigortalımızsınız dedi. Bende SSK var dedim.
Yazışma sonunda 30 Ağustos 1987 den beri
Bağ-Kurluyum. Bağ-Kurda devam edersem, ne
zaman emekli olabilirim? Veya SSK ya geçip
mi emekli olmalıyım?
Cevap: Bağ-Kur haklı. Şirket ortağı olan
zorunlu olarak Bağ-Kur sigortalısı olması
gerekiyor. Bunun tek istisnasını, şirket
ortağı olmadan önce SSK lı olup, SSK lığına
ara vermeden devam etmek oluşturmaktadır.
Sorunuzdan, 1 Şubat 1987 de başlayan
sigortanıza 30 Ağustos 1987 de ara
verdiğinizden, bu tarihten itibaren Bağ-Kur
sigortalısı yapıldığınız anlaşılıyor. Emekli
olmak için; 25 tam yıl prim ödeme ve 50 yaş
şartlarına tabisiniz. 1 Şubat 2012 tarihine
kadar aralıksız prim ödeyerek prim ödemenizi
25 tam yıla tamamlamanız şartıyla, 50
yaşınızı dolduracağınız 9 Ekim 2018
tarihinde emekli olabilirsiniz.
İsteğe bağlının Bağ-Kura sayılması her
sigortalıyı olumsuz etkilemiyor
Soru: 1975 doğumluyum. 19 Eylül 1989
Tarihinde sigortalı oldum. 30 Eylül 2008
Tarihi itibariyle Çalışarak 2357 gün, isteğe
bağlı olarak 2190 gün olmak üzere toplam
4547 günüm oldu. İsteğe bağlı ödediğim için
Bağ-Kura alındığıma dair yazı gelince de
kesintisiz ödemeye devam ettiğim için,
bugüne kadar ödediğim gün sayısı 4.997 güne
ulaştı. En erken hangi kurumdan, hangi
şartlarla emekli olabilirim?
Cevap: Emekli olmak için; 20 yıl
sigortalılık süresi, 5375 gün prim ödeme ve
46 yaş şartlarına tabisiniz. 378 gün daha
prim ödeyerek, 4997 gün olan prim ödemenizi
5375 güne tamamlamanız şartıyla, 2021 de 46
yaşınızı dolduracağınız tarihte emekli
olabilirsiniz. 1 Ekim 2008 den itibaren
isteğe bağlı prim ödemeleri,4/b
sigortasına(eski adıyla Bağ-Kura) sayılsa
da, 378 gün daha prim ödedikten sonra prim
şartını yerine getirmiş olacağınızdan, bu
düzenlemeden olumsuz etkilenmeden SSK dan
emekli olabileceksiniz. Ancak, 1 Ekim 2008
den itibaren isteğe bağlıya 1260 gün ve daha
fazla prim öderseniz, Bağ-Kur şartlarıyla
emekli olma durumunda kalırsınız. Bu açıdan
prim şartını sağladıktan sonra prim
ödememeniz de fayda var.
İsteğe bağlıya 33 aydan fazla prim ödemeyin
Soru: 24 Nisan 1964 doğumluyum. İlk olarak
sigortalı olarak çalışmaya başladığım tarih
10 Ocak 1994 tür. 343 gün prim ödemem var.
Daha sonra isteğe bağlı Bağ-Kurlu olarak 2
yıl 10 ay, şimdi ise isteğe bağlı çiftçi
bağ-kurlu olarak, 10 aydır prim ödemeye
devam ediyorum. SSK dan emekli olmak
istiyorum. Ne zaman SSK ya geçeyim? Veya
malulen ne zaman emekli olurum?
Cevap: SSK dan en erken 15 yıl sigortalılık
süresi, 3600 gün prim ödeme ve 58 yaş
şartlarıyla emekli olabilirsiniz. 1937 gün
daha prim ödeyerek 1663 gün olan prim
ödemenizi 3600 güne tamamlayacağınız tarihte
emekli olabilirsiniz. Bu şartlarda SSK dan
emekli olabilmeniz için, isteğe bağlıya 660
gün(33 ay) daha prim ödedikten sonra isteğe
bağlıdan çıkıp, sigortalı bir işte çalışarak
1277 gün prim ödemeniz gerekiyor.
EKREM SARISU / Posta |
