|
1 Ekim
2008'den sonra memur olanlar 65 yaşında
emekli olur
5510 sayılı kanun 1 Ekim
2008 günü itibarıyla yürürlüğe girdi. Bu
tarihten sonra memur (4/C'li) olanlar
geçmişte SSK'lı veya Bağ-Kur'lu hizmetleri
olsa dahi yeni işe girmiş gibi
değerlendirilir ve 65 yaşında emekli
edilirler
Sayın Tezel, öncelikle şunu belirtmek
istiyorum, bizim bir kamu kurumunda personel
daire başkanlığı çalışanları olarak size
danışmak istediğimiz şey kişisel değildir.
Sorumuz şudur:
01.10.2008'den sonra ilk defa devlet memuru
olanların yani 5510 sayılı kanunun 4/C
kapsamında sigortalı sayılanların,
memuriyete girmeden önceki mülga sosyal
güvenlik kurumlarında (SSK, Bağ-Kur gibi)
geçen hizmetlerinin nasıl
değerlendirileceğiyle ilgili tereddüde
düşmekteyiz. Sosyal Güvenlik Kurumu ile
yaptığımız yazışmalarda da tam cevap
alamıyoruz. Sürekli kanunlara atıfta bulunup
kanun maddesini işaret ediyorlar, ama işaret
ettikleri kanun maddesini yorumlamak için
sizin gibi bir sosyal güvenlik uzmanı olmak
gerekiyor. Özetle; bu kişilerin diğer sosyal
güvenlik kurumlarında daha önce geçen
hizmetlerini biz personel daire başkanlığı
olarak değerlendirirken, kazanılmış hak
aylığı derece kademelerine mi, yoksa emekli
müktesep aylığı derece kademelerine mi
saymamız gerekir? Değerlendirmenin nasıl
yapılması gerektiğiyle ilgili bize kaynak
gösterir ya da açıklamada bulunursanız çok
mutlu oluruz. Size şimdiden çok teşekkür
eder, saygıyla selamlarız.
■ İsmi saklı
Sayın okurum, en başından belirtelim 1 Ekim
2008 gününden sonra işe girmiş memurların
emekli aylıkları derece ve kademelerine göre
belli edilmeyip, 5510 sayılı kanunun 29 ve
30'uncu maddeleri gereğince aylık prime esas
kazançlarının ortalamasına göre belli
edilecektir. Yani şu an SSK'lıların emekli
aylıklarının hesaplanması gibidir. Bu
sebeple, geçmişte SSK'lı veya Bağ-Kur'lu
(veya başka sosyal güvenlik kurumlarına
tabi) olup da 1.10.2008 sonrası memur
olanlar için emekliliğe esas derece ve
kademe diye bir şey yoktur.
657'ye göre değerlendirme devam ediyor
Ancak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu
halen uygulanmakta olup 657/36'ncı madde
gereğince eski hizmetlerini kazanılmış
aylığın hesabında dikkate alacaksınız. Yani,
memuriyet aylığı hesaplarken dikkate
alacaksınız, emeklilik keseneği keserken
dikkate almayacaksınız.
Öte yandan, 5510 sayılı kanun gereğince
SGK'ya siz de çalışan memurlar için her ay
gönderdiğiniz Aylık Prim Hizmet Belgelerinde
eski memurlar için derece ve kademeye göre
Emekli Keseneğine Esas Kazanç
bildiriyorsunuz, yeni memurlar için ise SPEK
(Sigorta Primine Esas Kazanç)
bildiriyorsunuz. Yeniler için artık derece
ve kademe diye bir şey yok.
5510 sayılı kanunun "506, 1479, 5434, 2925,
2926 sayılı kanunlara ilişkin ortak geçiş
hükümleri" başlıklı geçici 7'nci maddesi;
"Bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten sonra
ilk defa sigortalı olanların sigortalılık
başlangıç tarihinden önceki süreleri, 5434
sayılı kanunun ek 31 'inci maddesi ile 3201
sayılı Kanuna göre borçlandırılmaları
halinde, sigortalılığın başlangıç tarihinin
geriye götürülmesini gerektirmez"
denilmekte.
Bu sebeple, eskiden SSK veya Bağ-Kur
hizmetleri olsa da 1 Ekim 2008 gününden
sonra ilk defa devlet memuru olanlar için
artık 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı
hükümleri değil, 5510 sayılı SS ve GSS
hükümleri geçerli olacaktır.
Bu sebeple de bu memurlar 9000 günü
tamamlamak şartıyla 65 yaşında emekli
edilecekler.
Doğum borçlanmasında her şey bitmiş değil
Dünkü gazete ve TV'lerde Yargıtay'ın doğum
borçlanması için kötü haber verdiği
yazıyordu. Olaya göre sigortalı olmadan
evvel gerçekleştirdiği doğumları borçlanmak
isteyen kadını SGK reddetmiş ve kadın da
konuyu mahkemeye taşımıştı. Yargıtay 10'uncu
Hukuk Dairesi de SGK'yı haklı bulmuştu.
Sosyal güvenlik konusunda Yargıtay'da iki
daire vardır. 10 ve 21 'inci Hukuk
Daireleri. Konu hakkında 10'uncu Hukuk
Dairesi daha önce benzer şekilde SGK'yı
haklı bulan kararlar vermişti. Ancak,
21'inci Hukuk Dairesi önüne gelen dosyaları
bekletiyor; sonra karar alacaktır. Umarım
vatandaşları haklı bulan kararlar verir.
Yerel mahkemelerde davayı kazananlar da
kaybedenler de, konu Yargıtay'a
aksettirilirse 21 'inci Hukuk Dairesi'ne
göndermek üzere temyiz etsinler.
Alacakları aylık da çok düşük olacak
1 Ekim 2008 gününden önce işe girenler için
5434 sayılı kanun gereğince emekli aylığı
hesaplanacaktır. Biz buna "statü emekli
aylığı" diyoruz. Eşit derece ve kademe
memurların hepsi ne zaman emekli olurlarsa
olsunlar ömürleri boyunca aynı aylığı
alırlar. Ancak, 1 Ekim 2008 gününden sonra
ilk defa memur olanlar için artık "statü
emekli aylığı" değil aylık kazançları ile
aylık bağlama oranlarının çarpımı kadar
emekli aylığı verilecektir. Mesela, ayda
1500 lira kazanan birisi 1 Ekim 2008 günü
öncesinde memur olmuşsa derece ve kademesine
göre 25 yıl ile (yüzde 75 aylık bağlama
oranıyla) en az 1125 lirayla emekli olacak
iken aynı aylık kazancı elde eden 1 Ekim
2008 sonrası memur olmuş kişi ise yüzde 50
aylık bağlama oranı ile 750 lira emekli
aylığı alacaktır. Benzer şekilde ayda 1000
lira kazanç bildirilen düz memurlar da
ileride 65 yaşına gelip emekli olduklarında
500 lira emekli aylığı alacaktır.
Ali Tezel
atezel@htgazete.com.tr
Habertürk |
