Özel Öğretim Kurumları
Kanunu'na göre istisnalar
Pazartesi günü okullar açılıyor. Okul
öncesi eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim özel
okullarının iş ve işlemleri, 5580 sayılı Özel Öğretim
Kurumları Kanunu ile Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim
Kurumları Yönetmeliği hükümlerine göre uygulanmaktadır.
Kurumlarda görev yapan eğitim personeli ile diğer personel,
Kanun hükümleri saklı kalmak üzere, sosyal güvenlik ve özlük
hakları yönünden, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel
Sağlık Sigortası Kanunu (5510 4/a maddesi) ile 4857 sayılı
İş Kanunu hükümlerine tabidir.
5580 sayılı Kanunu'nun 9'uncu maddesine göre özel öğretim
kurumlarında çalışan yönetici, öğretmen, uzman öğretici ve
usta öğreticiler ile kurucu veya kurucu temsilcisi arasında
yapılacak iş sözleşmesi, en az bir takvim yılı süreli olmak
üzere yönetmelikle belirtilen esaslara göre yazılı olarak
yapılmaktadır. Mazeretleri nedeniyle kurumdan ayrılan
öğretmen ve öğreticilerin yerine alınacak olanlar ile
devredilen kurumların yönetici, öğretmen ve öğreticileri ile
bir yıldan daha az bir süre için de iş sözleşmesi
yapılabilmektedir.
Özel okullarda yöneticilik ve eğitim-öğretim hizmeti
yapanlara, kıdemlerine göre (emekliler hariç) dengi resmî
okullarda ödenen aylık ile sosyal yardım kapsamındaki ek
ödeme tutarlarından az ücret verilememektedir.
Sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler, bütçe kanunlarıyla
resmi okul öğretmen ve personeline sağlanan haklara denk
olarak okul öğretmenlerine ve personeline de ödenir. Sosyal
yardım kapsamındaki ek ödemelerden gelir vergisi kesilmez.
Özel Öğretim Kurumları Kanunu'na tabi özel eğitim
kurumlarından sadece özel okullarda yöneticilik ve
eğitim-öğretim hizmeti yapanların dengi resmi okullarda
ödenen aylık ve sosyal yardım kapsamındaki ek ödemeler ile
ilgili olup, özel dershaneleri kapsamamaktadır. Özel Öğretim
Kurumları Kanunu'nun 2'nci maddesinde, "Okul: Okul öncesi
eğitim, ilköğretim, özel eğitim ve ortaöğretim özel
okullarını" kapsadığı belirtilmiştir. Bu nedenle, özel
dershanelerde görevli olan yönetici ve eğitim-öğretim
hizmeti yapanlara ödenen sosyal yardımların GVK'nda yer alan
ücret hükümlerine göre vergilendirilmesi gerekmektedir.
Özel öğretim kurumlarında çalışan eğitim öğretim sınıfında
görev yapan personele ödenen eğitim yardımının sigorta
primine tabi tutulması gerekmektedir.
Özel okullarda çalışan öğretmen ve personele ödenen ücret ve
diğer ödemelerin vergi kesintisine tabi olup olmadığına
ilişkin olarak Maliye Bakanlığı Gelir Vergisi Kanunu İç
Genelgesi Sıra No : 2003/2'nde gerekli açıklamalar
yapılmıştır. Buna göre;
- Özel öğretim kurumlarında çalışan öğretmen ve personele
ödenen asli ücretleri ile sosyal yardımlar dışında kalan
özel hizmet tazminatı, iş güçlüğü, iş riski ve eleman
teminindeki güçlük zammı, ek ders ücreti ve kira
yardımlarının gelir vergisine tabi tutulması,
- Özel öğretim kurumlarında çalışan öğretmen ve personele
ödenen eğitim-öğretim tazminatı ile yabancı dil tazminatı ve
öğretim yılına hazırlık ödeneğinin resmi okul öğretmen ve
personeline yapılan tutarı kadar kısmının gelir vergisine
tabi tutulmaması,
- Sosyal haklar ve yardımlar niteliğindeki 657 sayılı Devlet
Memurları Kanunu'nun ilgili hükümlerine göre gelir
vergisinden istisna edilerek ödenen aile ve çocuk (657
sayılı Kanun madde 203), doğum (657 sayılı Kanun madde 207),
ölüm (657 sayılı Kanun madde 208), tedavi (657 sayılı Kanun
madde 209), giyecek (657 sayılı Kanun madde 211) ve yiyecek
(657 sayılı Kanun madde 212) yardımlarının, özel öğretim
kurumlarında da ödenmesi halinde, bu ödemelerin, devletçe
verilen tutarı kadar olan kısmının gelir vergisinden istisna
edilmesi,
gerektiği belirtilmiştir.
Bu çerçevede özel öğretim kurumlarında çalışan öğretmen ve
personele ödenen asli ücretleri ile sosyal yardımlar dışında
kalan özel hizmet tazminatı, iş güçlüğü, iş riski ve eleman
teminindeki güçlük zammı, ek ders ücreti ve kira
yardımlarının gelir vergisine tabi tutulması, ancak
eğitim-öğretim tazminatı ile yabancı dil tazminatı ve
öğretim yılına hazırlık ödeneğinin resmi okul öğretmen ve
personeline yapılan tutarı kadar kısmının gelir vergisine
tabi tutulmaması gerektiği hükme bağlanmıştır.
Resul KURT / İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
info@resulkurt.com |