1. Tasdik Edilmesi Gereken
Defterler
Vergi Usul Kanunu’nun 220. maddesine
göre;
-
Yevmiye ve
envanter defterleri
-
İşletme defteri
-
İmalat ve
istihsal vergisi defterleri
-
Nakliyat vergisi
defteri
-
Yabancı nakliyat
kurumlarının hâsılat defteri
-
Serbest meslek
kazanç defteri
-
İzin verilen
hallerde yukarıda yazılı
olanların yerine kullanılacak
olan defterler,
tasdike tabidir.
Vergi Usul Kanunu defteri kebiri
tutulması zorunlu defterlerden
saymasına karşılık, bu defterin
tasdikini zorunlu kılmamıştır. Bu
nedenle defteri kebirin tasdik
ettirilmemiş olmasının vergi
hukukunda herhangi bir yaptırımı
yoktur. Böyle olmakla birlikte,
defteri kebir Türk Ticaret Kanunu
hükümlerine göre tasdike tabi olup,
bu işlemin yapılmasının
olabilecek uyuşmazlıklarda sahibi
lehine delil olma niteliği
açısından önemi vardır.
2. Tasdik Süresi
Tasdik zamanı Kanun’un 221.
maddesinde belirlenmiş olup,
defterlerin aşağıda yazılı
zamanlarda tasdik ettirilmesi
gerekmektedir:
Öteden beri işe devam etmekte
olanlar defterin kullanılacağı
yıldan önce gelen son ayda
-
Hesap dönemleri
Maliye Bakanlığı tarafından
tespit edilenler, defterin
kullanılacağı hesap döneminden
önce gelen son ayda
-
Yeniden işe
başlayanlar, sınıf değiştirenler
ve yeni bir mükellefiyete
girenler işe başlama, sınıf
değiştirme ve yeni mükellefiyete
girme tarihinden önce; vergi
muafiyeti kalkanlar, muaflıktan
çıkma tarihinden başlayarak on
gün içinde
-
Tasdike tabi
defterlerin dolması dolayısıyla
veya başka nedenlerle yıl içinde
yeni defter kullanmaya mecbur
olanlar bunları kullanmaya
başlamadan önce.
Bu açıklamalar çerçevesinde, hesap
dönemi takvim yılı olanların,
2011 yılında kullanacakları tasdike
tabi yasal defterlerini 31.12.2010
tarihine kadar tasdik
ettirmeleri gerekmektedir.
Öte yandan, 2010 yılında kullanılan
yasal defterlerini 2011 yılında da
kullanmak isteyenlerin ise Vergi
Usul Kanunu’nun 222. maddesi hükmü
gereğince, Ocak 2011 sonuna kadar
tasdiki yeniletmeleri gerekir.
3. Defterlerin Tasdik
Ettirilmemesinin Sonuçları
Tasdik zorunluluğu olan yasal
defterlerden herhangi birisinin;
-
Tasdik işleminin,
süresinin sonundan başlayarak
bir ay içinde yaptırılmamış
olması Vergi Usul Kanunu’nun
352/II-6. maddesi çerçevesinde
ikinci derece usulsüzlük
cezasını,
-
Tasdik işleminin
yaptırılmamış olması (yasal
sürenin sonundan başlayarak bir
ay geçtikten sonra tasdik
ettirilen defterler de tasdik
ettirilmemiş sayılmaktadır)
Vergi Usul Kanunu’nun 352/I-8.
maddesi çerçevesinde birinci
derece usulsüzlük cezasını, bu
fiil aynı zamanda re’sen takdir
nedeni de sayıldığından cezanın
iki kat kesilmesini,
gerektirmektedir.
Öte yandan, Katma Değer Vergisi
Kanunu’nun 34. maddesi hükmü,
yüklenilen katma değer vergisinin
indirimini, belgelerin yasal
defterlere kaydedilmesi koşuluna
bağlamıştır.
Bu açık düzenleme nedeniyle,
yüklenilen katma değer vergisinin
indirimi ancak mal ve hizmet alım
belgelerinin yasal defterlere
kaydedilmesi halinde mümkün
bulunmakta, yasal defterlere
kaydedilmeyen belgelerde yer alan
katma değer vergisi ise indirim
konusu yapılamamaktadır.
Tasdik ettirilmemiş defterlere
kaydedilen faturalarda yer alan
katma değer vergisinin, hesaplanan
katma değer vergisinden indirilip
indirilemeyeceğine ilişkin olumlu ve
olumsuz özelge ve yargı kararları
bulunmaktadır.
Bazı özelge ve yargı kararlarında,
defterlerin tasdik ettirilmemesinin
tek başına katma değer vergisi
indirimini engellemeyeceği
belirtilmekle birlikte, bazı
Danıştay kararlarında;
-
Tasdik
ettirilmemiş defterlere yapılan
kayıtların hiç yapılmamış
sayılacağı,
-
Bu defterlere
kaydedilen faturalarda yer alan
katma değer vergilerinin de
indirim konusu yapılamayacağı,
sonucuna ulaşılmıştır.
Bu çerçevede telafi edilemez
sonuçlarla karşılaşmamak için, yasal
defterlerin süresinde tasdik
işleminin yaptırılmasına dikkat
edilmelidir.
4. Sonuç ve Uyarı |