Yatırım indirimi indi!

Yatırım indirimi uygulaması, son yıllarda hem yatırımcı mükellefleri hem de Gelir İdaresi'ni en çok uğraştıran vergisel hususlardan birisi.
Hatırlarsınız, Kurumlar Vergisi oranının %20'ye indirilmesi ile birlikte yatırım indirimi istisnası uygulamasına da son verilmişti. Fakat yatırıma devam eden veya yatırım indirimi hakkını henüz kullanamayan mükellefler için de 3 yıllık süre öngörülmüştü. Bu mükellefler, yatırım indirimi haklarından 2006, 2007 ve 2008 yıllarıyla sınırlı olmaz üzere yararlanabileceklerdi.

Anayasa Mahkemesi ise 3 yıllık süre sınırlamasını kaldırmış ve Maliye Bakanlığı'na yeni düzenleme yapması için süre vermişti. 6009 Sayılı Torba Kanun'la bu yatırım indirimi uygulaması yeniden belirlendi.

Yeni yasa hükmü ile 3 yıllık süre sınırlaması kaldırıldı. Fakat bu sefer oran sınırlaması getirildi. Yeni düzenlemeye göre yatırım indirimi istisnası, 2010 ve izleyen yıllar için uygulanabilecek. Fakat sadece ilgili yıl kazancının %25'i kadar. Bir nev'i yatırım indirimine indirim geldi!

Oysa Anayasa Mahkemesi kararının Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından mükellefler, 2010 yılı birinci ve ikinci geçici vergi dönemi kazançlarının tespitinde yatırım indirimi tutarlarının tamamını matrah hesabında dikkate almışlardı. %25'lik oran kısıtlaması uygulanmamıştı.

Yeni uygulamaya yönelik olarak Gelir İdaresi bir Tebliğ Taslağı hazırladı. Tebliğde 2010 ve izleyen yıllarda kazançtan indirilecek yatırım indirimi tutarının nasıl hesaplanacağı açıklanıyor. İlk olarak tebliğdeki açıklamalara göre Gelir İdaresi, 2009 yılı için mükelleflerin yatırım indirimi istisnasından yararlanma haklarının bulunmadığını varsayıyor. 2010 ve izleyen yıllarda yararlanılabileceğini öngörüyor.

Tebliğde %25 oranının uygulanacağı kazanç tutarının nasıl hesaplanacağı da açıklanıyor. Buna göre ilgili dönemde yatırım indirimi istisnası uygulanacak kazanç tutarı, zarar mahsubu dahil giderler ile tüm indirim ve istisnalar düşüldükten sonraki kazanç tutarı olacak.

Her dönem itibarıyla yararlanabilecek yatırım indirimi istisnası tutarı söz konusu kazanç tutarının %25'ini aşamayacaktır.

Öte yandan, tebliğe göre, yukarıda belirttiğimiz gibi 2010 yılı ilk iki geçici vergi döneminde, beyan etmiş oldukları kazançlarının tamamı üzerinden yatırım indirimi istisnasından yararlanan mükellefler herhangi bir düzeltme yapmayacaklar. Zira bu mükellefler üçüncü ve dördüncü geçici vergi dönemlerinde ve yıllık Kurumlar Vergisi hesabında %25'lik kısıtlamayı dikkate alacaklar. Bu durumda bu mükellefler için, son iki geçici vergi ödemesinde ve yıllık bazda Kurumlar Vergisi ödemesinde bir artış görülebilecek.

Sonuç olarak yatırım indirimi uygulamasında Anayasa Mahkemesi'nin süre kısıtlamasını kaldıran kararı sonucunda 6009 Sayılı Kanun ile %25'lik oran kısıtlaması geldi. Oran kısıtlamasının, süre kısıtlamasını kaldıran Anayasa Mahkemesi kararının gerekçesine ne kadar uygun olduğu da ayrı bir tartışma konusu olarak gözüküyor. Yine de mükellef açısından yapılması gereken husus, tebliğde anılan kanun maddelerine uygun biçimde yatırım indirimi tutarlarını hesaplayıp kazançlarının %25'i ile sınırlı olarak indirim konusu yapmaları.

İsmail KÖKBULUT
Bugün