İnceleme
ve muktezalar konusunda yapılan anket
sonuçları
Değerli okurlar 07.12.2010 tarihinde "PwC
Business School" tarafından düzenlenen IX.
Çözüm Ortaklığı Platformu'nda yapılan
elektronik anket sonuçlarından bazılarını
paylaşmak istiyorum.
Özelge sistemi yavaş işliyor
Soru: Yeni özelge sisteminden özelge talep
ettiniz mi?
Yanıt Sayısı %
Evet 49 17
Hayır 233 83
Toplam 282 100
Soru: Özelge talebinize ne kadar zamana
cevap aldınız?
Yanıt Sayısı %
1 Aydan kısa zamanda 6 7
3 Aydan kısa zamanda 5 6
6 Aydan kısa zamanda 7 9
Henüz cevap alamadık 64 78
Toplam 82 100
Son bir yılda incelemeler hızla artmış.
Soru: İşletmeniz ne zaman vergi incelemesine
tabi tutuldu?
Yanıt Sayısı %
Son 1 yıl içinde 82 55
Son 2 yıl içinde 19 13
Son 3 yıl içinde 18 12
Son 5 yıl içinde 29 20
Toplam 148 100
Soru: İnceleme nasıl sonuçlandı?
Yanıt Sayısı %
Tarhiyat öncesi uzlaşma ile 32 28
Tarhiyat sonrası uzlaşma ile 37 33
Dava ile 44 39
Toplam 113 100
Sonuç
Kısıtlı bir grup içinde de yapılmış olsa bu
sonuçları paylaşmak istedim.
1. Bu sonuçlara göre, büyük ölçekli
şirketlerde vergi incelemelerinin artık
düzenli-sürekli bir hal alacağı anlaşılıyor.
2. Yeni mukteza sistemi çok yavaş işliyor.
Firmanızın sektör içindekini yerini Merkez
Bankası söylüyor
Değerli DÜNYA okurları sizinle bugün Merkez
Bankamızın çok güzel bir hizmetini
paylaşacağım.
Banka şuan bu hizmeti bir bedel almaksızın
yapıyor. Ama bu yazı sonrası talepler
artarda bir bedel istenir hale gelirse
bilemem.
Firmanızın bulunduğu sektördeki yerinin çok
çeşitli açılardan karşılaştırmalı olarak
analitik bir rapor halinde sunulduğu
çalışmalar talep üzerine yapılıyor ve kısa
sayılabilecek bir sürede tamamlanıp
gönderiliyor.
"Firmanın Sektör İçindeki Yeri" çalışmasını,
TC Merkez Bankası'nın İstatistik Genel
Müdürlüğü - Reel Sektör Verileri Bölümü
hazırlamaktadır.
Transfer fiyatlaması değerlendirmeleri
açısından da piyasaya göre durumunuzu
anlayabilmenize yardımcı olabilecek bu
çalışmayı yaptırmanızı tavsiye ederim.
İletişim
E-Posta :Sektor@tcmb.gov.tr
Internet Adresi :http://www2.tcmb.gov.tr/sektor/anamenu.htm
Telefon :(312) 310 36 46 / 3345 / 2335 /
2338 / 3340
Fax :(312) 324 23 06, (312) 309 00 18
Zamanaşımına çeyrek kala tebliğ edilen
raporlar
Değerli DÜNYA okurları, geçen yıl bu
günlerde sizlerle yılın son günlerinde
alelacele tebliğ edilen vergi inceleme
raporları konusundaki görüşlerimi
paylaşmıştım. Bir yılı daha geride bırakmaya
yaklaştığımız bu günlerde gündemimizde yine
aynı konular var. Ben de aynı konudaki
düşüncelerimi bir kere daha sizlerle
paylaşma ihtiyacı duydum.
1. Zamanaşımına çeyrek kala rapor tebliğinin
gerekçesi
Vergi incelemesine yetkili olan
arkadaşlarımızın üzerinde stres yaratan
konulardan en önemlisi "zamanaşımlı işler"
dir.
Bu günlerde 2005 yılı ile ilgili işlerini de
ne yapıp edip bitirmeye ve yılın son
günlerinde mükelleflere tebliğ etmeye
çalışıyorlar. Bu nedenle de bazı iş adamları
ve yeminli mali müşavirler diğer
meslektaşları gibi yeni yılı neşeyle
karşılama telaşı yanında bir de bu işlerin
telaşını yaşıyorlar.
Öncelikle belirtelim ki, sene sonlarında
yapılan tebligatların nedeni "sadizm" değil,
"zamanaşımıdır". Ancak bazen son gün yapılan
tebligatlardan ayrı bir haz alıyor
olduklarından da şüphelenmiyor değilim.
2. Ne derece sağlıklı?
Efendim, eskilerin "Acele işe şeytan
karışır." deyimi boşa değildir. Zamanaşımı
telaşıyla, yılın son gününe yetiştirilen
raporlar, ister istemez hukuki hatalar,
maddi hatalar, yorum yanlışlıkları vb.
değerlendirme zaafları taşıyabilmektedir.
Gerçi mükellef açısından bakıldığında bu
durum kötü de değildir. Ya dört başı mamur,
eskilerin deyimi ile "Ağyarını mani,
efradını cami" (amiyane tabiri ile dört
dörtlük) raporlar olsaydı, daha mı iyi
olurdu?
3. Gecikme faizi? Diğer yıllar?
Biliyorsunuz vergi inceleme elemanlarınca
yapılan cezalı tarhiyatlarda anapara için
ödeme gününe kadar faiz hesaplanmaktadır.
Dolayısıyla 2005 yılı ile ilgili bir
eleştiri beş yıllık bir faiz yükü de
taşımaktadır. Bunun yanında aynı hatanın
veya eleştirilen konudaki uygulamanın
izleyen yıllarda da aynı şekilde yapılmış
olması kuvvetle muhtemeldir.
Bu nedenlerle, 2005 yılı eleştirilen
şirketler atacakları adımlarda sadece 2005
yılını değil, aynı zamanda sonraki yıllara
etkisini de dikkate almak zorundadır.
4. Yasal haklar?
a) Taslak af yasası
Bu saatten sonra tebliğ edilecek inceleme
raporları ile ilgili olarak mutlaka taslak
yasanın hükümleri de göz önüne alınmalıdır.
b) Tarhiyat öncesi uzlaşma
Yılın son günlerinde tebliğ edilen raporlar
için bu hak tanınmıyor.
c) Tarhiyat sonrası uzlaşma
Tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde
uzlaşma dilekçesi ile başvurulmalı.
Başvurudan sonra Mali İdare size uzlaşma gün
ve saatini gösteren bir davetiye gönderecek.
d) Yargı
Uzlaşılamazsa, uzlaşma tutanağının
imzalandığı günü izleyen günden itibaren 15
gün içinde dava açılması gerekmektedir.
Uzlaşılan konularda yargıya gitmek mümkün
değildir.
aa- Tahsilat
Yargı kararı çıkana kadar vergi idaresi
tahsilat için zorlayamaz. Ancak, ilk mahkeme
(vergi mahkemesi) mükellef aleyhine
sonuçlanır ve Danıştay'dan yürütmeyi
durdurma kararı alınamazsa vergi idaresi
Danıştay kararını beklemeden tahsil için
takibe geçebilir.
bb- Vergi mahkemesi süreci
Yaklaşık 1 yıl sürer. Talep edilirse bir kez
duruşma yapılır, akabinde karar verilir.
cc- Danıştay aşaması
Vergi mahkemesi kararı mükellef lehine ise
idare her halükarda Danıştay'a gider.
Ortalama 2 yıl sürer.
e) Teminat
Vergi idaresi, yargı aşamasındayken, tarh
edilen tutarlar için teminat da isteyebilir.
Gayrimenkul veya teminat mektubu vb. bir
teminat yargı aşaması boyunca vergi
dairesince talep edilebilir.
5. Tavsiyeniz
Uzlaşma konusunda karar verirken konuyu
enine boyuna masaya yatırıp iyi
değerlendirin. Dolayısıyla, uzlaşma
aşamasında uzlaşıp uzlaşmamaya, uzlaşılacak
tutara, yargıya gidiliyorsa alınan riskin
büyüklüğüne bu değerlendirmelere dayanarak
karar verebilmek mümkün olabilecektir.
Zeki GÜNDÜZ / Dünya
|