İşsizlik ödeneği şartları
Soru: Sadettin Bey ben şu an bir fabrikada asgari ücret
karşılığı bekçi olarak çalışıyorum.
Bu ay sonunda işten çıkarılmam söz konusu olabilir. İşten
çıkarılırsam işsizlik maaşı alabilir miyim? 2008/Temmuz'dan
beri bu işyerinde çalışıyorum. İşsizlik maaşı için ne yapmam
gerekir? Sağlık sigortasından işten çıkarılınca ne kadar
daha yararlanabilirim? Rumuz: Bekçi
Cevap: Değerli okurum, işten çıkarıldığınızda işsizlik maaşı
(ödeneği) alabilmeniz için bazı şartların bulunması
gerekiyor. Bunlar;
· Son 4 ayda kesintisiz olarak sigortalı bildirilmiş
olmanız,
· Son üç yıl içinde en az 600 gün sigortalı olmanız.
Bu şartları taşımanız ve işveren tarafından işten
çıkarılmanız durumunda, son 3 yıldaki prim gün sayınıza
bağlı olarak işsizlik maaşı alabilirsiniz. Buna göre son 3
yıldaki prim gün sayınız;
· 600-900 gün arasındaysa 180 gün (altı ay) boyunca,
· 900-1080 gün arasındaysa 240 gün (sekiz ay) boyunca,
· 1080 gün ise 3000 gün (on ay) boyunca işsizlik maaşı
alabilirsiniz.
İşsizlik ödeneğini alabilmeniz için, işten ayrıldığınız
tarih itibariyle 30 gün içinde işverenin düzenleyeceği işten
ayrılma belgesini İş-Kur'a vermeniz gerekir.
İşsizlik maaşı aldığınız sürece genel sağlık sigortalısı
sayılacağınızdan, sağlık yardımlarını da aynı süre zarfında
alabileceksiniz.
Dul aylığı bağlanırken hizmet birleştirmesi yapılmıyor mu?
Soru: Merhaba Sadettin Bey. Gazetede yorumlarınızı okudum.
Bir şey sormak istiyorum. Bir yakınım 2 ay önce vefat
etti.10 yılı aşkın süre SSK'lı idi. Son 11 aydır da bir
dükkan açtığı için Bağ-Kur'a geçmişti. Bunun için eşine ve
çocuklarına maaşın Bağ-Kur'dan bağlanacak dendi. Oysa benim
bildiğim kadarıyla bir kimseye maaş bağlanırken son 7 yıllık
prim ödemesine bakılıyor ve en fazla prim ödediği kurumdan
aylık bağlanıyor. Dul-yetim aylığında da böyle değil midir?
İrfan Temiz
Cevap: Değerli okurum, sigortalılara yaşlılık aylığı veya
halk arasında bilinen adıyla emekli aylığı bağlanırken
dediğiniz gibi hizmet birleştirmesi yapılır ve son 7 yılda
en fazla prim ödenen kurum/statü üzerinden aylık bağlanır.
Ancak dul ve yetim aylıklarında aynı kural uygulanmaz. Vefat
eden kişi en son hangi kuruma/statüye tabi olarak prim
ödediyse o statü üzerinden dul-yetim aylıkları bağlanır.
Dolayısıyla vefat eden yakınınızın en son tabi olduğu
sigortalılık statüsü Bağ-Kur (4/b) olduğundan, dul ve
yetimlerine bu statüden aylık bağlanacaktır.
Annem nasıl emekli olur?
Soru: İyi günler Sadettin Bey. Annem 1965 doğumlu. Sigorta
başlangıç tarihi 01.02.1981 ve toplam 1250 gün sigortası
bulunmakta. Geçmişe dönük borçları ödeme imkânımız var
mıdır? Böyle bir imkân yoksa nasıl ve ne zaman emekli
olabilir? Mehmet Eliaçık
Cevap: Değerli okurum, anneniz 5000 günü doldurarak normal,
3600 günü doldurarak da kısmi emekli olabilir. Sosyal
güvenlik sistemimizde normalde geçmişe dönük prim ödeme
imkânı yoktur. Bunun istisnası ise hizmet borçlanmalarıdır.
Bu anlamda anneniz, doğum borçlanması imkânından
yararlanarak varsa iki çocuk için 4 yıla kadar borçlanma
yapabilir. Bu durumda 1440 gün hizmet kazanmış olur.
Toplamda 2690 prim gününe ulaşır. Bu primini 5000 güne
tamamladığı takdirde hemen emekli olabileceği gibi, 3600
güne tamamladıktan sonra da 58 yaşını tamamladığı tarihte
emekli olacaktır
Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
Bugün
|