Ağır ve tehlikeli işler
yönetmeliğinde önemli değişiklikler var!
Geçtiğimiz hafta 07.03.2010 Pazar günü yayınlanan 27514
sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Ağır ve Tehlikeli İşler
Yönetmeliğinde yapılan değişiklikler, önemli sonuçlar
doğuracak nitelikte...
Buna göre,“16/6/2004 tarihli ve 25494 sayılı Resmî Gazete'de
yayımlanan Ağır ve Tehlikeli İşler Yönetmeliği'nin 5 inci
maddesinin birinci fıkrasında geçen "işyeri ortak sağlık
birimi" ibaresi "işyeri sağlık ve güvenlik birimi, ortak
sağlık ve güvenlik birimi" olarak değiştirilmiş, "sağlık
ocağı" ibaresinden sonra gelmek üzere "veya 24/11/2004
tarihli ve 5258 sayılı Aile Hekimliği Pilot Uygulaması
Hakkında Kanun gereği sağlık ocağının kaldırıldığı yerlerde
aile hekimi," ibaresi eklenmiştir (md.1).
“Aynı Yönetmeliğin eki Ek I- Ağır ve Tehlikeli İşlere Ait
Çizelgede geçen 47, 48,60, 63, 68, 70, 71, 74, 75, 77, 78,
82, 83, 84, 85, 86, 87, 88, 89, 90, 91, 93, 94, 96, 97, 98,
101,110, 111, 112, 114, 115, 124, 127, 132, 134, 135, 138,
145, 147, 150 ve 151 inci sıralar, 14 üncü sırasında geçen
"Çanak, çömlek, çini," ibaresi, 133. sırasında geçen "ve
mürekkep ihtiva eden malzeme" ibaresi ile 149. sırasında
geçen "(ciltçilik, klasör, dosya imali ve benzeri işler)"
ibaresi metinden çıkarılmış ve çizelgenin 118. sırasında yer
alan "bakım ve onarım işleri" ibaresi "bakım, onarım ve
altyapı işleri," şeklinde değiştirilmiştir” (md.2).
Bunun anlamı, bugüne kadar sanayicileri rahatsız eden ve
özellikle yüzlerce kadın işçinin çalıştığı tekstil ve gıda
sektöründe “kadınların özel günlerinde verilmesi gereken 5
günlük mazeret izinleri” (GÖZLEM, 10.01.2010) ile İş
Kanununun 85. maddesi gereğice “ağır ve tehlikeli işlerde
mesleki eğitim almış işçilerin çalıştırılması zorunluluğu”
(GÖZLEM, 14, 21,28. 09.2009) Yönetmelikte yazılı işlerden
bazılarında ortadan kalkmasıdır.
Bu işler arasında “Kimya”, “Selüloz ve Kağıt Sanayii” ile
ilgili olarak, “Kibrit imaline ait işler”(47), “Parafinden
eşya imaline ait işler”(48), “Suni lifler ve diğer sentetik
lifler ile bunlardan mamul maddelerin imali işleri”(60),“Kuş
ve hayvan tüyü kıllarının temizlenmesi, didiklemesi,
ayrılması ve bunlara benzer işler”(63), “Otomatik
makinalarla kağıt, karton, mukavva ve kutu imali
işleri”(82), “Kağıt ve ürünlerinden yapılan her türlü eşya
ve malzemenin imali işleri”(83) bulunmaktadır.
Kadınların yüksek sayıda çalıştıkları tekstil sektöründe
“İplik, Dokuma ve Giyim Sanayiine” ilişkin olarak Ağır ve
Tehlikeli İşler Yönetmeliğinden çıkarılan işler arasında,
“Pamuk keten,yün,ipek,paçavra ve benzerleri ve harman,
işleri ile bunların döküntülerini ayırma ve didikleme
işleri”(68), “Konfeksiyon ve triko imali işleri”(70),
“Pamuk, keten, yün, ipek ve benzerleri bunların döküntüleri
ile iplik ve dokuma işleri”(71), “Pamuk, yün ve sentetik
elyaf ile üretilmiş ipliklerden dokunarak üretilen bezlerin,
verniklenmesiyle dayanıklılık veya su geçirmezliği sağlanmış
bezler imali (Kord bezi, yelken bezi, çadır bezi çuval bezi
vb.) (74), “Kıl mensucat, her türlü keçe ve aba imali
işleri”(75), “Tabii ve suni iplikten mamul her türlü dokuma
ile deri, kürk ve sair cins malzemenin biçilip dikilmesi
suretiyle her türlü giyecek eşyası imali işleri”(77),
“Mensucattan hazır eşya imali işleri (Perde, ev tekstili,
otomobil ürünleri ve benzerleri”(78) bulunmaktadır.
Yine kadın işçilerin yoğun olarak çalıştıkları “Gıda ve İçki
Sanayii” ile “Tütün Sanayine” ilişkin olarak Ağır ve
Tehlikeli İşler Yönetmeliğinden çıkarılan işler arasında
“Zahire depolarındaki işler ile un ve çeltik
fabrikalarındaki işler”(84), “Ekmekçilik ve her çeşit un ve
unlu maddelerden gıda maddesi yapımı işleri”(85), “Maya
üretim işleri”(86), “Her türlü konserve ve hazır gıda ile
hazır yemek üretimi işleri”(87), “Süt ve sütten mamul gıda
maddelerin üretimi işleri”(88), “Kahve ve kakaonun
tesislerde işlenmesi ve paketlenmesi işleri”(89), “Her türlü
bitkinin çiçek, tohum, kabuk,meyve ve yapraklarının
işlenmesi ve paketlenmesi işleri ile bunlardan elde edilen
toz, yağ ve diğer mamullerin işlenmesi ve paketlenmesi
işleri”(90), “Bitkisel her çeşit çay yaprakları ile yapılan
işlemler ve benzeri işler”(91), “Balıkhanede yapılan taşıma,
depolama, dondurma, çeşitli safhalarda işleme ve diğer
işler”(93), “Soğuk hava depolarında ve şoklama odalarında
yapılan işler”(94), “Şeker fabrikalarında üretim, hazırlama
ambalajlamaya ait işler”(96), “Her türlü alkollü,alkolsüz
içkilerin ve karbon asiti ile yapılmış içeceklerin yapımı,
arıtılması, karıştırılması, damıtılması ve mayalandırılması
işleri”(97), “Maden suları ve sodalarının üretimi
işleri”(98), “Sigara, puro, pipo, nargile, enfiye ve
çiğnenen keyif verici maddelerin imalathane ve
fabrikalarında yaprak tütün vb. tütünlerin rutubetlendirme,
ayırma, temizleme, filtreleme işleri, harman, kıyım, sarım
ve ambalaj işleri”(101) bulunmaktadır.
“Nakliye” işlerinden “Çuvallama, fıçılama, istifleme ve
benzeri işler”(110), “İnsan ve eşya taşımaya özgü taşıt
araçlarında pilotluk, kaptanlık, şoförlük ve bunlara
yardımcılık işleri” (111), “Her türlü taşıt araçlarında
makinistlik arabacılık, frencilik, makasçılık ve bunlara
yardımcılık işleri”(112); “Tarım ve Hayvancılık” işlerinden
“Hayvansal gübre işleri”(114), “Her nevi bitki tohumu,
hububat, bakliyat ve çeşitli gıda ürünlerinin tesislerde
elenmesi, paketlemesi ve çeşitli merhalelerde işlenmesi
işleri”(115) Yönetmelik’ten çıkarılmıştır.
Nihayet, “Çeşitli İşler” arasında bulunan “Tatil köyü, otel,
motel, kaplıca işletmeleri, yurt vb. bünyesindeki mutfak,
bulaşıkhane, çamaşırhane, ütü odalarında yapılan
işler”(124), “Paçavracılık ve üstüpücülük
işleri”(127),“Üzerine kayıt yapılan film, disk ve benzeri
cisimlerin yapılması işleri”(132), “Keten, kenevir ve jütten
iplik, sicim, halat imali ve bunlarla yapılan dokuma
işleri”(134), “Hastane, bakteriyoloji ve kimya
laboratuarları, eczacılık (ilaç imali, ham maddesi imali ve
benzeri) işleri”(135), “Tutkal, jelatin ve kola imali
işleri”(138), “Motorlu ve motorsuz her türlü kara ve
demiryolu taşıtları ile yük veya yolcu taşıma işleri” (145),
“Her türlü yem, ara maddesi hazırlama, ambalajlama ve yem
üretimi işleri”(147), “Her türlü ozalit, fotokopi, teksir,
ilan ve reklam basım işleri”(150), “Yüzey aşındırıcı
(zımpara gibi), temizleyici malzemelerin üretimi
işleri”(151) Yönetmelik’ten kaldırılmıştır.
Prof. Dr. Fevzi DEMİR
profdrfevzidemir@hotmail.com/
Gözlem |