Esnafın işçisine kıdem tazminatı olmaz ama ödediğini geri alamazsın

Ali bey, bayan kuaförüyüm ve sizi okuyana kadar esnafın işçisine kıdem tazminatı ödenmesinin zorunlu olmadığını bilmiyordum. Geçen yıl bir çalışanım beni dava etti ama dava sonlanmadan, aramızda anlaştık ve 30 bin lira kıdem tazminatı ödedim. Şimdi aslında ödememem gereken bu rakamı ödediğim için pişmanım. Bu ödediğim kıdem tazminatını geri alabilir miyim? Ş.K.
 
Sayın okurum, 4857 sayılı İş Kanunu’nun 4 üncü maddesi gereğince esnaflar İş Kanunu’na tabi değildir bu sebeple de kıdem ve ihbar tazminatı ödemekle mükellef değildir. Fakat, siz kendiniz anlaşmışsınız yani aslında zorunlu olmadığınız halde ödemeyi kabul etmişsiniz. Bu durumda GABİN davası açarak ödediğiniz parayı geri isteyebilirsiniz ama kazanma şansınız düşük. Bu arada gabin, Borçlar Kanunu’nun 21 inci maddesine yer almıştır ve Kanuna’a göre “Madde 21 - Bir akitte ivazlar arasında açık bir nispetsizlik bulunduğu takdirde, eğer mutazarrırın müzayaka halinde bulunmasından veya hiffetinden yahut tecrübesizliğinden istifade suretiyle vukua getirilmiş ise, mutazarrır bir sene zarfında akdi feshettiğini beyan ederek verdiği şeyi geri alabilir…” demektedir. Metne göre paranın ödenmesinden itibaren 1 sene geçmemişse gidip dava edin. Değilse hak düşürücü süre geçmiş.

Sizin işinizi sadece Danıştay çözebilir
 
Eski adıyla T.C. Emekli Sandığı yeni adıyla Sosyal Güvenlik Kurumu kendi hatası ile Milli Eğitim Müdürlüğü’nün eksik iş yapmasını size yükleyemezler… Sizden istenen parayı mahkemelerin vereceği karar ile ödememeniz gerekir…
 
1993 yılında öğretmenlikten emekli oldum. Bir süre ders karşılığı MEB’de derslere girdim. Ders paraları ile emekli aylığımın toplamında da normal öğretmen maaşından fazlasını alıyordum. Bilahare 1998 yılında emekli öğretmenlerin yeniden atanması durumu olunca geri döndüm. Ben emekli aylıklarımın kesileceğini bilmiyordum ki bilsem gelirimin daha aza düşmesi pahasına neden geri döneyim? Ben emekli aylığımın kesileceğini bilmediğim gibi Emekli Sandığı’ da emekli aylıklarım aynen ödenmeye 9 yıl boyunca devam etti. 2007 yılına geldiğimde hem emekli aylığımı kesti hem de 49 bin lira emekli aylığı parası ile 5 bin lira da haksız (Emekli Sandığı) sağlık karnesi kullanımı sebebiyle benden bu kere birleşmiş SGK olarak geri istedi. Önce İş Mahkemesinde dava açtım ama görevsizlik sebebiyle reddedildi. Sonra idari yargıda dava açtım bu da görevsizlik sebebiyle reddedildi ve konuyu Danıştay’a götürdüm. Bu devam ederken SGK alacaklarını tahsil için İş Mahkemesinde aynı konu ile ilgili dava açtı ve faiziyle beraber 150 bin liradan fazla para istiyorlar. Benim davamı kabul etmeyen İş Mahkemesi SGK’nın davasını kabul etti ve devam ediyor. Ben şimdi ne yapmalıyım?    Ali TEZEL / bilgi@alitezel.com.tr