Asgari ücrete
bağlı olarak çalışma
hayatının değişen
parametreleri
2010
yılının ilk altı aylık
döneminde uygulanacak günlük
asgari ücret 16 yaşından
büyükler için 24,30 TL, 16
yaşından küçükler için 20,70
TL olarak belirlendi.
Buna göre aylık asgari
ücret, ilk altı aylık dönem
için 16 yaşından büyüklerde
729 TL, 16 yaşından
küçüklerde ise 621 TL oldu.
Başta sigorta primine esas
kazanç sınırları, sigorta
primine tabi tutulmayacak
yemek, aile ve çocuk
yardımları, asgari geçim
indirimi tutarları olmak
üzere, çalışma hayatında
uygulanan birçok parametre
de asgari ücrete bağlı
olarak değişti.
ÇIRAKLARA ÖDENECEK
ÜCRET
3308 sayılı Mesleki
Eğitim Kanunu uyarınca aday
çırak, çırak ve işletmelerde
meslek eğitimi gören
öğrencilere ödenecek ücret,
yaşlarına uygun asgari
ücretin yüzde 30'undan az
olamıyor.
Buna göre 1 Ocak-30 Haziran
2010 tarihleri arasında, 16
yaşından büyüklere günlük
7,29 TL, aylık 218,70
TL'den; 16 yaşından
küçüklere ise günlük 6,21
TL, aylık 186,30 TL'den az
ücret ödenemeyecek.
ASGARİ GEÇİM
İNDİRİMİ
Ücretlilerin asgari
geçim indirimi
hesaplamasında, yılın
başında geçerli olan asgari
ücretin yıllık tutarının;
ücretlinin kendisi için
yüzde 50'si, çalışmayan eşi
için yüzde 10'u, ilk iki
çocuk için ayrı ayrı yüzde
7,5'i, diğer çocuklar için
yüzde 5'i esas alınıyor.
Buna göre, ücretlilere 2010
yılında asgari geçim
indirimi uygulaması ile
sağlanacak vergi avantajı,
ücretlinin medeni durumuna
göre en az 54,68 TL olacak.
PRİME ESAS KAZANÇ
SINIRLARI
5510 sayılı SS ve
GSS Kanununa göre, prime
esas kazanç alt sınırı
asgari ücret, üst sınırı ise
asgari ücretin altı buçuk
katı.
Buna göre, 1 Ocak-30 Haziran
2010 tarihleri arasında alt
sınır günlük 24,30 TL, aylık
729 TL; üst sınır ise günlük
157,95 TL, aylık üst sınır
4.738,50 TL olarak
uygulanacak.
ÇIRAKLARIN SİGORTA
PRİMİ
3308 sayılı Mesleki
Eğitim Kanunu uyarınca aday
çırak, çırak ve işletmelerde
meslek eğitimi gören
öğrencilerin sigorta
primleri, bunların yaşlarına
uygun asgari ücretin yüzde
50'si üzerinden ödeniyor.
Buna göre 1 Ocak-30 Haziran
2010 tarihleri arasında
sigorta primleri, 16
yaşından büyükler için
günlük 12,15 TL, aylık
364,50 TL; 16 yaşından
küçükler için ise günlük
10,35 TL, aylık 310,50 TL
üzerinden hesaplanacak.
BORÇLANMA PRİMLERİ
Başta doğum,
askerlik ve yurtdışı hizmet
borçlanması olmak üzere
borçlanma primleri, prime
esas kazanç alt sınırı ile
üst sınırı arasında kalmak
üzere, sigortalının kendisi
tarafından belirlenen prime
esas kazanç üzerinden yüzde
32 oranında hesaplanıyor. 1
Ocak-30 Haziran 2010
tarihleri arasında yapılacak
borçlanmaların her bir günü
için ödenecek prim tutarı en
az 7,78 TL, en fazla 50,54
TL olacak.
İSTEĞE BAĞLI SİGORTA
PRİMLERİ
İsteğe bağlı
sigortalılar, prime esas
kazanç alt sınırı ile üst
sınırı arasında kalmak
üzere, kendileri tarafından
belirlenen prime esas kazanç
üzerinden yüzde 20 malullük,
yaşlılık ve ölüm
sigortaları, yüzde 12 genel
sağlık sigortası primi olmak
üzere toplam yüzde 32
oranında prim ödüyorlar.
Asgari ücretteki artışa
bağlı olarak 1 Ocak-30
Haziran 2010 tarihleri
arasında ödenecek aylık
isteğe bağlı sigorta primi
en az 233,28 TL, en fazla
1.516,32 TL olacak.
BAĞ-KUR'LULARIN (4/b'li)
PRİMLERİ
4/b (Bağ-Kur)
sigortalılarının primleri de
1 Ekim 2008'den itibaren
prime esas kazanç sınırları
arasında olmak üzere beyan
ettikleri gelir tutarı
üzerinden ödeniyor. Buna
göre 1 Ocak-30 Haziran 2010
tarihleri arasında ödenecek
sigorta primleri için beyan
edilecek aylık gelir tutarı
729 TL ila 4.738,50 TL
arasında olacak. Ancak
yanlarında sigortalı
çalıştıranlar,
çalıştırdıkları
sigortalılardan ücreti en
yüksek olan sigortalının
ücretinden az gelir beyan
edemeyecek.
AİLE, ÇOCUK VE YEMEK
YARDIMI
1 Ocak-30 Haziran
2010 tarihleri arasında
sigortalılara nakit olarak
ödenen;
l Çocuk yardımının çocuk
başına (en fazla iki çocuk
için aylık) 14,58 TL'si,
l Aile yardımının (aylık)
72,90 TL'si,
l Yemek yardımının (günlük)
1,46 TL'si, üzerinden
sigorta primi
hesaplanmayacak.
SGK İDARİ PARA
CEZALARI
İşverenlerin,
çalıştırdıkları sigortalılar
ve işyerleriyle ilgili
olarak 1 Ocak-30 Haziran
2010 tarihleri arasında 5510
sayılı SS ve GSS Kanununda
belirlenmiş yükümlülüklerini
hiç ya da yasal süresi
içinde yerine getirmemeleri
halinde uygulanacak idari
para cezası tutarları, 16
yaşından büyük işçiler için
729 TL olarak belirlenen
asgari ücrete göre
hesaplanacak.
GENEL SAĞLIK
SİGORTASI PRİMİ
Herhangi bir sosyal
güvencesi olmayıp aile
içindeki gelirin kişi başına
düşen aylık tutarı, asgari
ücretin üçte birinden fazla
olanlar, gelir durumlarına
göre aylık 29,16 TL ile
174,96 TL arasında genel
sağlık sigortası primi
ödeyerek sağlık hizmeti
alabilecekler. Konunun
detaylarını önümüzdeki
günlerde ele alacağız.
Ücretlerin damga vergisi
binde 6,6 oldu
EN son 16.08.1999 tarihinde
binde 4,8'den binde 6'ya
çıkarılan ücret damga
vergisi, 1 Ocak 2010
tarihinden itibaren yüzde 10
oranında artırıldı.
Çalışanlara maaş, ücret,
gündelik, huzur hakkı,
aidat, ihtisas zammı,
ikramiye, yemek ve mesken
bedeli, harcırah, tazminat
ve benzeri her ne adla
olursa olsun hizmet
karşılığı yapılan ödemeler
(avans olarak ödenenler
dahil) üzerinden 1 Ocak 2010
tarihinden itibaren binde
6,6 oranında damga vergisi
hesaplanacak.
Staj dönemi SSK başlangıç
tarihini öne alır mı?
İlk SSK'lı işe başlama
tarihim 13.05.1986. Endüstri
Meslek Lisesi tesviye bölümü
öğrencisi iken 1982 yılı yaz
tatilinde okulumuz beni M.K.E.
Kurumuna 1 ay süre ile staja
gönderdi. Bu staj dönemim
SSK başlangıç tarihimi öne
alır mı? Fatih Barinal
Staj yaptığınız dönemde,
meslek liselerinde okurken
staj yapan öğrenciler
hakkında 506 sayılı Sosyal
Sigortalar Kanunu'nun iş
kazaları ve meslek
hastalıkları ile hastalık
sigortası hükümleri
uygulanıyordu. Staj
süresince emeklilik için
gerekli olan malullük,
yaşlık ve ölüm sigortalarına
ilişkin prim ödenmediğinden,
emeklilik açısından stajda
geçen süreler sigortalılık
süresi, staja başlama tarihi
ise sigorta başlangıcı
sayılmıyor.
Staj döneminiz sigorta
başlangıcınızı öne almaz.
Tüm sigorta kollarına tabi
olarak ilk defa çalışmaya
başladığınız 13.05.1986
tarihi sigorta başlangıç
tarihiniz kabul edilir.
Metin Taş-Sezgin Özcan
/Akşam
