|
Yurtdışındaki çalışma
başlangıcı
Soru: Sadettin Bey ben 29.09.1971
doğumluyum. Küçük yaşta Almanya'ya gittim ve Almanya'da işe
Ağustos 1986'da başladım.
Uzun süre çalışmıştım. Almanya'daki çalışma başlangıcım
Türkiye'de de başlangıç tarihi olarak kabul edilir mi? Bu
şartlarla Türkiye'de emekli olmak için kaç yaşımı ve ne
kadar prim günümü doldurmam gerekir? Ayrıca Türkiye'de
emekli olup da Almanya'da yaşamaya devam edersem, Almanya'da
kısa süreli işlerde çalışırsam Türkiye'deki emekli maaşım
kesilebilir mi? Ve son olarak Almanya'da sağlık yardımını
eşimin üzerinden almaya devam edebilir miyim?
Cevap: Değerli okurum, yurtdışında yaşayan vatandaşlarımızın
merak ettiği hemen her konuyu sormuşsunuz. Ben de sizin
sorunuzdan hareketle herkes için konuyu bir kere daha ele
almış olayım.
1- Yurtdışı başlangıcın Türkiye'de geçerliliği: Eğer
Almanya'daki çalışmalarınız ile Türkiye'deki çalışmalarınızı
birleştirecekseniz (ikili sözleşme gereği) evet,
Almanya'daki başlangıcınız Türkiye'deki SSK başlangıcı gibi
kabul edilecektir. Bu durumda size tam emekli aylığı yerine
kısmi aylık (sözleşme aylığı) bağlanacaktır. Yine bu
kapsamda emekli olmanız durumunda, hem emekli aylığı alıp
hem de Almanya'da belirlenen ücret limitine kadar (yaklaşık
400 euro) çalışabilirsiniz.
2- Yurtdışı hizmet borçlanmasıyla emeklilik: Almanya'daki
primlerinizi Türkiye ile birleştirmeden veya Türkiye'ye
taşımadan, yurtdışı hizmet borçlanmasıyla emekli olmak
isterseniz, bu kez yurtdışı başlangıcınız Türkiye'de geçerli
sayılmaz. Yurtdışı borçlanmasında, ne kadar fazla gün
borçlanırsanız, başlangıcınız o kadar geriye gider. Eğer
Türkiye'de hiçbir çalışmanız yoksa, borçlanmayı SSK
statüsünde değil, Bağ-Kur statüsünde yapabilirsiniz. Bu
kapsamda ne kadar çok prim öderseniz o kadar erken emekli
olursunuz.
3- Yurtdışı borçlanma sonrası çalışma: Yurtdışı hizmet
borçlanması ile emekli olduktan sonra Almanya'da herhangi
bir şekilde çalışmanız veya ikamete dayalı gelir-aylık
almanız halinde Türkiye'deki aylığınız kesilir. Yani aylık
400 euronun altındaki işlerde de çalışsanız aylığınız
kesilir.
4- Emeklilik sonrası sağlık yardımları: İster Almanya
primlerinizi Türkiye'yle birleştirerek isterseniz yurtdışı
borçlanmasıyla emekli olun, emeklilik sonrasında eşiniz
üzerinden hak sahibi olarak sağlık yardımlarını
alabilirsiniz.
Annem doğum borçlanmasıyla hemen emekli olabilir mi?
Soru: Sadettin Bey, annemle ilgili bir soru sormak
istiyorum. Annem 1958 doğumlu, şu ana kadar 3600 gün pirim
ödedi. 3600 günden emeklilik şartını 2010 yılında yerine
getirdiği için emeklilik yaşı 56 oluyor. Sigorta başlangıç
tarihi 1981 olup ilk çocuğu 1979 doğumludur. Borçlanma
yaparak emekli olabilir mi? Serhat Avutmuşlu
Cevap: Değerli okurum, anneniz doğum borçlanması yapsa dahi,
50 yaş, 3600 gün ve 15 yıl sigortalılık süresi şartlarının
tamamını 23 Mayıs 2008 tarihinden sonra tamamladığı için
yine 56 yaşında emekli olacak. Yani doğum borçlanmasıyla
3600 günü tamamlama tarihi 2010'dan 2008'e gitmiyor.
Dolayısıyla borçlanma yapması emeklilik tarihini
değiştirmez.
Annem borçlanma yapabilir mi?
Soru: Annem 2006 Eylül ayında sigortalı oldu. Daha önce
sigortası yoktu. 2 çocuğunu 1994-1996 yıllarında dünyaya
getirdi. Bu doğumlardan önce sigortası yoktu. Annem doğum
borçlanması yaparak daha erken emekli olabilir mi? Ömer
Topuz
Cevap: Değerli okurum, anneniz iki doğum için toplam 4 yıla
kadar borçlanma yapabilir. Bu durumda sigorta başlangıcı da
2006'dan 2002'ye gider. Ancak borçlanmayla prim günü artmış
olsa da emeklilik yaşı değişmez. Anneniz her halükarda 7000
prim günü ve 58 yaş şartlarını doldurarak emekli olabilecek.
Daha erken ekmekli olmak için değil fakat prim gününü
artırmak için borçlanma yapabilir.
Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
Bugün |
