Transfer Fiyatlandırması
Formu'nun doldurulması hakkında sıkça sorulan sorular
lişkili kişilere ilişkin bilgiler
bölümünde hangi ilişkili kişilere ilişkin bilgi
verilecektir?
İlgili hesap dönemi içinde işlem yapılan ilişkili kişilere
ilişkin bilgilere yer verilecektir. Hesap dönemi içinde
herhangi bir alım satım işlemi yapılmayan ilişkili kişilere
tabloda yer verilmeyecektir. Yurtdışı ilişkili kişisi olup
yurtiçi ilişkili kişisi bulunmayan mükellefler diğer bölümü
boş geçecektir.
2) Serbest bölgede bulunan şubeler ve yurtdışı şubeler
formda ilişkili kişilerin arasında belirtilmeli midir?
Tüm kurumlar vergisi mükellefleri, 01 / 01 / 2008 tarihinden
itibaren serbest bölgelerdeki şubeleri dahil, serbest
bölgelerde bulunan ilişkili kişilerle yaptıkları işlemleri,
Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporuna dahil edeceklerdir.
Öte yandan, serbest bölgede faaliyette bulunan kurumlar
vergisi mükelleflerinin de, belirtilen tarihten itibaren
ilişkili kişilerle yaptıkları yurt içi işlemlere ilişkin
olarak Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu'nu
hazırlamaları gerekmektedir. Ancak kurumlar vergisi
mükelleflerinin serbest bölgede faaliyette bulunan
şubelerinin ayrıca Rapor hazırlamasına gerek yoktur.
Bu açıklamadan hareketle serbest bölge şubelerin ve yurtdışı
şubelerin formun "Transfer fiyatlandırması kapsamındaki
ilişkili kişilere ilişkin bilgiler" bölümünde ilişkili
şirketler arasında belirtilmesi gereklidir.
Mal satışlarına ve alımlarına ilişkin olarak serbest bölge
şubeye ve şubeden olan bedeller (yurtdışı şubeye ve şubeden
olanlar) alım satım tutarı olarak yöntemleri ile birlikte
gösterilmelidir.
Serbest bölge şubelerinin ve yurtdışı şubelerin ayrıca form
yükümlülüğü bulunmamaktadır.
3) İlişkili kişilerle gerçekleştirilen alım satım
tutarlarının emsallere uygun olup olmadığı form
doldurulurken değerlendirilecek midir?
24.04.2008 tarihli Transfer Fiyatlandırması, Kontrol Edilen
Yabancı Kurum ve Örtülü Sermayeye İlişkin Formun
Doldurulması hakkında sirkülere göre formun doldurulması
sırasında emsal fiyat veya bedel üzerinden yapılmış olup
olmadığına bakılmaksızın hesap dönemi içinde ilişkili
kişilerle yapılan tüm işlemler, fiili alım satım tutarları
dikkate alınarak kaydedilecektir.
4) Serbest bölgelerde kurulu ve teknoloji geliştirme
bölgelerinde kurulu şirketler form verecekler mi?
Serbest bölgelerde ve teknoloji geliştirme bölgelerinde
kurulu şirketler kurumlar vergisi beyannamesi ekinde
transfer fiyatlandırmasına ilişkin formu beyan edeceklerdir.
5) İlişkili kişilerle gerçekleştirilen transfer
fiyatlandırmasına ilişkin işlemler" bölümünde KDV ve ÖTV
gibi vergiler dahil edilecek midir?
Alım ve satım sütunlarında yer verilecek tutarlara Katma
Değer Vergisi ve Özel Tüketim Vergisi dahil edilmeyecek
olup, iade, ıskonto ve diğer indirimler düşüldükten sonra
kalan net tutarlar yazılacaktır.
İthalatta ödenen gümrük vergisi ve ÖTV, KDV tutarları forma
ayrıştırılarak girmelidir. Aynı şekilde BSMV ve ÖTV'nin de
ayrıştırılarak yazılması gereklidir.
Özel Tüketim vergisi uygulamaları içeren sektörlerde
pazarlama şirketlerinin yine ilişkili şirketlere mal satımı
yaptığı durumlarda ÖTV malın bedelinin bir parçası halinde
düşünülmektedir. Bu gibi durumlarda her ne kadar sirkülerde
ÖTV ayrıştırılmalıdır dense bile Transfer Fiyatlandırması
Tebliğ'inde belirtilen emsal bedele ulaşırken dikkate alınan
ve mal bedeline dahil edilen durumlarda formda dikkate
alınması gerektiği ileri sürülebilir.
6) Gayri maddi haklar (edinilen ve kullanılan) ya da faiz
gibi ödemelerin yurtdışı ilişkili kişilere yapılırken
(nakden ya da hesaben) üzerinden stopaj hesaplanması
durumunda gayri maddi hak ve faiz satırlarına ilişkin olarak
brüt tutar mı net tutar mı dikkate alınacaktır?
Dar mükellef adına ödenen stopajlar dahil brüt tutarın alım
sütununda dikkate alınması gereklidir. Ödenen stopaj da
formu dolduran şirket açısından gider niteliği taşıdığından
transfer fiyatına dahil düşünülmesi gereklidir.
7) Alınan ve verilen avanslar 2009 Yılı Transfer
Fiyatlandırması formunda ilişkili işlem olarak beyan
edilmelidir?
Alınan ve verilen avans işlemlerinde henüz bir mal alı satım
işlemi gerçekleşmemiştir. Dolayısıyla transfer fiyatı da
oluşmamıştır. Bu nedenle Forma dahil edilmemeleri
gerektiğini düşünüyoruz.
8) Yoldaki mallar (faturası gelmesine rağmen kayıtlara
alınmayan stoklar) için TF formunun ticari mallar alım
sütununa belirtilecek rakam ne olmalıdır?
Fatura kayıtlara alındıysa transfer fiyatlandırması
oluşmuştur. O nedenle yoldaki mallar için ödenen tutarları
faturası 2009 yılında ulaşmış ise 2009 yılının formunda mal
alımları satırında belirtmek gerekir.
9) Mal alımları ile ilgili ciro primleri ve iadeler
varlıklar alım/satım bölümlerinde nasıl belirtilecektir?
Alım satım sütunlarına iade, iskonto ve diğer indirimler
düşüldükten sonra kalan net tutarlar yazılacaktır. Ciro
primi faturasının aynı yıl içinde kesilmesi durumunda forma
netleştirilerek dahil edilmelidir. İadeler için de aynı
kural geçerlidir.
Ciro primi faturaları 2009 yılında gelmemesine rağmen şayet
ilişkili şirketten alınıyor veya ilişkili şirkete
veriliyorsa formda 2009 işlemi olarak (prime konu işlemin
bedelini netleştirmek için) yer almalıdır.
Kurumda ayrı bir hizmet olarak değerlendirilen ciro primleri
formun "Hizmetler-Diğer" bölümünde gösterilmelidir.
10) Credit note ve debit note uygulamaları formda nasıl
belirtilecektir?
Mala ilişkin credit note/debit note uygulamaları varlıklar
bölümünde ticari mal alımına ilave ya da ticari mal alımı
tutarından indirim olarak netleştirilerek gösterilmelidir.
11) Mali işlemler bölümünde yer alan "ödünç para/kredi-faiz"
bölümünde ödünç paranın bir unsuru olarak kabul edilen cari
hesap borçlarının bakiyesi belirtilecek midir?
Ödünç Para Kredi-Faiz bölümünde mali borçlar ile birlikte
ödünç paranın bir unsuru olarak kabul edilen cari hesaplarda
bulunan sene sonu bakiyelerinin toplamı ve bulunması
durumunda bu tutarlara ilişkin faiz tutarları da
yazılmalıdır.
12) 2009 yılından önce alınan ancak 2009 yılında devam eden
ödünç para / kredilerin formda yer alması gerekli midir?
2009 yılından önce alınan ancak 31.12.2009 da devam eden
kredilerin de formda mali işlemler satırında dönem sonu
bakiyesinin belirtilmesi ve 2009 yılında ödenen faiz
tutarının toplamının alım faiz satırında belirtilmesi
gereklidir.
13) Transfer fiyatlandırması formunda yanlış rakam
belirtilmesi, tutarların saklanması, formun verilmemesi
durumları ile ilgili yaptırım ne olur?
1 Seri No'lu Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtüklü Kazanç
Dağıtımı Genel Tebliğ'ine göre bu tebliğ ile İdare'ye ibraz
etme zorunluluğu getirilen bilgi ve belgeleri Tebliğde
belirlenen sürelerde vermeyenler hakkında da 'Vergi Usul
Kanununun cezalara iliskin hükümlerinin uygulanacagi
tabiidir. <http://www.gelirler.gov.tr/gelir2.nsf/5c3a932d5207bbc086256aa4002edcd7
/89abd528773a9a6686256aa80049613d?OpenDocument>
Yanlışlığın yapılan bir hatadan kaynaklandığı durumlar
açıklanabilir olduğundan böyle bir yargıya varılmaz. Fakat
kasıt ve gizleme çabası var ise durum "muhasebe hilesi"
suçlamasına kadar gidebilmektedir. Bu fiil de 3 kat ceza ve
yargılama gerektiren, sonucu hapis cezasına kadar uzanabilen
bir durum yaratmaktadır.
14) Krediye ilişkin faiz tahakkuk yolu ile kaydediliyorsa
forma ne şekilde dâhil olmalıdır?
Tahakkuk yolu ile kaydedilmiş olan faiz stopajı ile birlikte
formda yer almalıdır.
15) Döviz cinsinden borçlanmalarda ödünç para satırında
dönem sonu bakiyesi ne şekilde belirtilecektir?
Yabancı para cinsinden borçlanmalarda dönem sonu bakiyesi
değerlenmiş olarak TL cinsinden belirtilecektir.
Faiz satırında yer alan tutar dönem içinde ödenen döviz
cinsinden faizin ödeme esnasındaki TL karşılığını
belirtmelidir.
16) İlişkili kişiler ile gerçekleştirilen ticari
mal/mamul/hizmet/ alım-satım tutarları bölümüne yazılan
tutarlar cari hesaplarda dönem sonu değerlemesinden
kaynaklanan kur farkları (pozitif ya da negatif) dikkate
alınarak mı yer almalıdır?
Satın alınan ticari mal/mamul/hizmetlerin satın alındığı
tarihte kayıtlara intikal ettirildiği kur ile forma
yazılması, geçici vergi dönemleri itibariyle yapılan
değerleme sonucunda oluşan kur farkı gelir-giderinin
ayrıştırılarak formda yer almaması gerekmektedir.
Diğer yandan mal hizmet alım satımından sonra ortaya çıkan
kur farkları için yurtiçi ilişkili kişiler tarafından fatura
kesilmiş olması durumunda bu tutarlar bir finansman işlemi
olarak değerlendirilmeli ve mali işlemler bölümünde ayrıca
belirtilmelidir.
17) İkramiye ve benzeri ödemeler satırında yönetim kuruluna
ödenen huzur hakları beyan edilmeli midir?
Yönetim kurulu üyelerine ödenen huzur hakları bordro
üzerinde gösteriliyor ise formun kapsamı dışındadır. Diğer
hallerde verilen ikramiye ve benzeri ödeme olarak bu satırda
yer almalıdır.
18) Masraf yansıtmaları transfer fiyatlandırması formunda
yer almalı mıdır? Örnek olarak elektrik, kira, temizlik,
güvenlik gibi benzeri giderlerin yansıtılması sonucu grup
firmalarına fatura kesilmesi söz konusu olduğunda formun
transfer fiyatlandırmasına konu işlemler bölümüne yazılması
gerekli midir?
Transfer fiyatlandırması Genel tebliğ'ine göre kurumlar
vergisi mükelleflerinin bir hesap dönemi içerisinde ilişkili
kişilerle gerçekleştirdikleri tüm işlemlerine ilişkin alım
ve satım tutarlarının yazılması gerekmektedir.
Bu açıklama nedeniyle esasen bir yönteme göre tespit
edilmeyen türde bu işlemlerin ve tüm masraf yansıtmalarının
faturalaşma olduğu takdirde formda beyan edilmesi
gereklidir. Diğer işlemler/diğer bölümünde beyan edilmeleri
uygundur.
Transfer fiyatlandırması raporunda bu tür işlemler ile
ilgili transfer fiyatlandırması yönteminin ne olduğu izah
edilmelidir.
19) Özel hesap dönemlerine sahip olan mükellefler formu
doldururken hangi tarihler arası işlemlerini dikkate
alacaklar?
Özel hesap dönemlerine sahip şirketler kendilerine tahsis
edilen özel hesap dönemi itibariyle verdikleri kurumlar
vergisi beyannamesi ekinde formu alim/satım tutarları
toplamı özel hesap dönemleri olacak şekilde vereceklerdir.
20) Hangi işlemler Grup İçi Hizmetler satırında
değerlendirilmelidir?
Grup içi hizmet, ilişkili şirketler arasında gerçekleşen,
genellikle ana şirketin bağlı şirketlerine veya aynı gruba
bağlı şirketlerden birinin diğerlerine verdiği hizmetleri
ifade etmektedir. Bu hizmetler tüm grup için yönetim,
koordinasyon ve kontrol işlevlerinin sağlanmasını da
içermekte olup, bu tür hizmetleri sağlamanın maliyeti, ana
şirket, bu amaç için görevlendirilen bir grup üyesi veya
diğer bir grup üyesi (grup hizmet merkezi) tarafından
üstlenilebilmektedir.
"Grup İçi Hizmetler" satırına 1 seri numaralı Transfer
Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü Kazanç Dağıtımı Hakkında
Genel Tebliğin "11- Grup İçi Hizmetler" başlıklı bölümünde
yer alan açıklamalar çerçevesinde, ilişkili kişiler arasında
gerçekleşen grup içi hizmet sözleşmelerine ilişkin bilgiler
yer alacaktır. Dolayısıyla, grup içi hizmet kapsamında
alınan hizmete ilişkin tutar alım sütununa, verilen hizmete
ilişkin tutar ise satım sütununa yazılacaktır.
Belirli bir dağıtım anahtarı ile yansıtılan grup içi hizmet
bedelleri grup içi hizmetler bölümüne yazılacaktır.
Dağıtım anahtarı olmadan doğrudan yansıtılan grup içi hizmet
bedelleri diğer satırında gösterilebilir.
21) Ortaklara yapılan kar payı ödemeleri forma dahil
edilecek midir?
Kar dağıtımı işlemi bir mal veya hizmet alım ya da satımı
olarak değerlendirilmeyeceğinden, söz konusu işlemlere
Form'da yer verilmesine gerek bulunmamaktadır.
22) Formun işlem toplamı ile yöntemler satırı toplamları
eşit mi olmalıdır?
Yapılan işlemlerin toplamı varlıklar, hizmetler ve diğer
işlemler bölümlerinde yer alan tutarların toplamı ile mali
işlemler bölümünde anapara ve faiz bölümlerinde yazılı
tutarlar toplanarak yazılacaktır.
Formun III-Yöntemler bölümünde yer alan alım ve satım
sütunlarına ilişkin "Toplam İşlem Tutarı", "II- İlişkili
Kişilerle Gerçekleştirilen Transfer Fiyatlandırmasına
İlişkin İşlemler" bölümünde yer alan "Yapılan İşlemlerin
Toplamı" satırının alım ve satım sütunlarında yer alan
tutarlara eşit olmalıdır. Zeki Gündüz |