Kesinleşmiş veya yargı aşamasında olup henüz kesinleşmemiş olan vergi ve cezaların yanı sıra, 31 Temmuz 2010 tarihinden önceki dönemlere ilişkin olarak devam etmekte olan incelemeler de kanun kapsamında yer alıyor.
İNCELEMELERE DEVAM EDİLECEK
Kanunun yayımlandığı tarihten önce
başlanıldığı halde, yayınlanma tarihine kadar
tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile
takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam
edilecek.
Bu işlemlerin tamamlanmasından sonra tarh
edilen vergilerin yüzde 50'siyle bu tutar
üzerinden kanunun yayınlanma tarihine kadar
TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
hesaplanacak tutar ile, bu tarihten dava açma
süresinin bitimine kadar olan süre için
hesaplanacak gecikme faizinin tamamı ödenecek.
Taksitli ödemenin tercih edilmesi halinde
ödemeler; ilk taksit ihbarnamenin tebliğini
izleyen aydan başlamak üzere ikişer aylık
dönemler halinde altı eşit taksitte
gerçekleştirilecek.
Bu durumda, vergi aslının yüzde 50'si,
Vergi aslı üzerinden, kanunun
yayınlanma tarihine kadar hesaplanan gecikme
faizi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen
cezaların tamamı silinecek.
Vergi aslına bağlı olmayan cezalarda ise
cezanın yüzde 25'inin ihbarnamenin tebliğ
tarihinden itibaren otuz gün içerisinde yazılı
başvuruda bulunularak, ilk taksit ihbarnamenin
tebliğini izleyen aydan başlamak üzere ikişer
aylık dönemler halinde altı eşit taksitte
ödenmesi şartıyla, kalan yüzde 75'i silinecek.
İştirak nedeniyle kesilecek vergi ziyaı
cezalarının yüzde 25'inin ikişer aylık
dönemler halinde altı eşit taksitte ödenmesi
halinde, kalan cezanın yüzde 75'i silinecek.
GÜMRÜKLE İLGİLİ
YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMEYENLER
TASARI gümrük
idareleri tarafından alınan vergiler için de
pişmanlık yolunu açmış durumda. Buna göre 31
Temmuz 2010 tarihinden (bu tarih dahil) önce
doğan gümrük yükümlülüklerine ilişkin olarak
Gümrük Kanunu'na ve ilgili diğer kanunlara
göre tahakkuku ve tahsili gerektiği halde
yükümlü tarafından beyan edilmeyen
aykırılıkların, kanunun yayımlandığı tarihi
izleyen ikinci ayın sonuna kadar ilgili gümrük
idaresine bildirilmesi halinde, vergilerin
tamamının ve kanunun yayınlandığı tarihe kadar
TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
hesaplanacak tutarın ikişer aylık dönemler
halinde en fazla 18 eşit taksitte ödenmesi
şartıyla, gecikme faizi alınmayacak ve idari
para cezası kesilmeyecek.
VERGİ İNCELEMESİNE
BAŞLAMA NE ANLAMA GELİYOR?
TASARIDAN, olası kavram karışıklığına yer
vermemek amacıyla 'vergi incelemesine başlama'
ifadesinin açıklaması da yapılmış. Buna göre
incelemeye başlama, kanunun yayımlandığı
tarihten önce mükellefler nezdinde;
l VERGİ incelemesine başlanıldığı hususunun
bir tutanağa bağlanması,
l VERGİ incelemesi yapılmak üzere mükellefin
yazı ile davet edilmesi,
l KANUNİ defter ve belgeleri isteme yazısının
tebliğ edilmiş olması,
l MATRAH tesisine yönelik tutanak
düzenlenmesi, l KANUNİ defter ve belgelerin
incelenmek üzere vergi incelemesine yetkili
olanlara ibraz edilmiş olması hallerini
kapsıyor.
PİŞMAN OLANLARA CEZA
YOK
TASARIDA, Vergi
Usul Kanunu'nun 371. maddesinde düzenlen
'pişmanlık' konusunda düzenlemeler var.
Pişmanlık hükümlerinden yararlanmak isteyen
mükellefin, pişmanlık dikçesini vermesinin
ardından 15 gün içinde eksik ödedikleri
vergileri gecikme faiziyle birlikte ödemeleri
gerekiyor. Aksi halde, kendilerini ihbar etmiş
duruma düşebiliyorlar.
Tasarıda pişmanlık konusunda sağlanan imkan,
hem gecikme faizleri hem de ödeme süresi
yönünden geçerli. Buna göre; 31 Temmuz'dan
önceki dönemlere ilişkin, bu tarihe kadar
verilmesi gereken beyannamelerin kanunun
yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna
kadar pişmanlıkla verilmesi halinde, beyan
edilen matrahlar üzerinden tarh ve tahakkuk
ettirilen vergilerin tamamıyla hesaplanacak
pişmanlık zammı yerine, kanunun yayımlandığı
tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları
esas alınarak hesaplanacak tutarın kanunda
belirtilen süre ve şekilde (ikişer aylık
dönemler halinde en fazla 18 eşit taksitte)
tamamen ödenmesi şartıyla pişmanlık zammı ve
vergi cezalarının tamamı silinecek.
Yine aynı dönemlere ilişkin kanunun yayın
tarihini izleyen ikinci ayın sonuna kadar,
kendiliğinden verilen beyannameler için de
aynı olanak söz konusu. Bu durumda,
beyannameler üzerinden tarh ve tahakkuk
ettirilen vergilerin tamamı ile hesaplanacak
gecikme faizi yerine kanunun yayımlandığı
tarihe kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları
esas alınarak hesaplanacak tutarın ödenmesi
şartıyla gecikme faizi ve vergi cezalarının
tamamı silinecek.
EMLAK VERGİSİ
BİLDİRİMİNDE BULUNMAYANLAR
EMLAK Vergisi
Kanunu'na göre, vergi değerini değiştiren
sebeplerin (yeni bina inşa edilmesi; binanın
kullanılış tarzının tamamen değiştirilmesi;
bina, arsa ve arazinin mükellefinin değişmesi
yani satın alınması gibi) bulunması halinde,
vergi değerini değiştiren sebebin ortaya
çıktığı yılın sonuna kadar, değişikliğin yılın
son üç ayı içinde meydana gelmesi halinde ise
olayın gerçekleştiği tarihten itibaren üç ay
içinde, ilgili belediyeye emlak vergisi
bildirimi verilmesi gerekiyor.
Tasarı ile emlak vergisi bildiriminde
bulunulmayanlar ile eksik bildirimde
bulunanlar için de kolaylık sağlanıyor. Buna
göre, 2010 yılı ve önceki vergilendirme
dönemlerine ilişkin olarak emlak vergisi
bildiriminde bulunmayan veya bildirimde
bulunduğu halde vergisi eksik tahakkuk eden
mükelleflerin, kanunun yayımlandığı tarihi
izleyen ikinci ayın sonuna kadar bildirimde
bulunarak;
l TAHAKKUK eden vergi ve taşınmaz kültür
varlıklarının korunmasına katkı payının
tamamını ve
l BUNLAR üzerinden kanunun yayımlandığı tarihe
kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas
alınarak hesaplanacak tutarı ikişer aylık
dönemler halinde en fazla 18 taksitte
ödemeleri halinde, ceza verilmeyecek ve
gecikme faizi ve gecikme zamları silinecek.
KANUNUN YAYIN
TARİHİNDEN ÖNCE TAMAMLANAN İNCELEMELER
KANUNUN
yayınlandığı tarihten önce tamamlanmasına
karşın, kanunun yayın tarihinde veya daha
sonraki bir tarihte vergi dairesi kayıtlarına
intikal eden takdir komisyonu kararları ve
vergi inceleme raporları da söz konusu
olabilir.
Tasarıda bu konu da düzenlenmiş bulunuyor.
Tasarıya göre, bu durumda gerekli tarh ve
tebliğ işlemleri yapılacak. Yapılan tarhiyat
üzerine, mükellefler inceleme aşamasında olan
vergiler için sağlanan olanaklardan
yararlanabilecekler.
Yani, tarh edilen verginin yüzde 50'si ile bu
tutar üzerinden kanunun yayınlandığı tarihe
kadar TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas
alınarak hesaplanacak tutarla bu tarihten dava
açma süresinin bitimine kadar olan süre için
hesaplanacak gecikme faizinin tamamının ikişer
aylık dönemler halinde altı eşit taksitte
ödenmesi halinde, vergi aslının yüzde 50'si
ile kanunun yayınlandığı tarihe kadar
uygulanan gecikme faizi ve vergi aslına bağlı
cezaların tamamı silinecek.
Vergi aslına bağlı olmayan cezalar ile iştirak
nedeniyle kesilmiş olan vergi ziyaı
cezalarının ise yüzde 25'inin ödenmesi
halinde, kalan yüzde 75'i silinecek.
Kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla,
'tarhiyat öncesi uzlaşma' hükümlerine göre
uzlaşma talebinde bulunulmuş, ancak uzlaşma
günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış
olmakla birlikte vergi ve ceza ihbarnameleri
mükellefe tebliğ edilmemiş vergi ve cezalar
için de mükelleflerin aynı olanaktan
yararlanmaları söz konusu olacak.
Yarın: Matrah ve vergi artırımıyla vergi incelemesinden kurtulmak hangi durumlarda mümkün? Artırım ne zaman yapılmalı? Matrah ve vergi artırımından kimler yararlanamayacak? Söz konusu kısıtlamalarda hangi durumlar esas alınacak?
Metin Taş-Sezgin Özcan
