Çalışmayan işçi için SGK
primi mi ödenecek?
Sosyal Güvenlik Kurumu, 1 Temmuz
tarihinden geçerli olmak üzere e-bildirge sisteminde önemli
değişiklikler yaptı. Artık ay içinde eksik gün sayısı olan
sigortalılar için eksik gün sayısını yazmak gerekecek. Yine,
sigortalıların "Hak Edilen Ücret" ve "Prim İkramiye ve Bu
Nitelikteki İstihkak"larının ayrı ayrı girilmesi isteniyor.
Sistem değişince okurlardan gelen sorular da arttı.
Okurlarımız SGK Başkanlığı'nın e-bildirge sisteminde
duyuruları okuyunca kafaları karışmış ve ne yapacaklarını
bilemez olmuşlar.
SGK açıklamasını okuyunca inanın benim de kafam karıştı. SGK
açıklamasında aynen;
"Aylık prim ve hizmet belgesinde yapılan bu değişikliklere
istinaden, 2010 / Temmuz ayına ilişkin düzenlenecek olan
aylık prim ve hizmet belgesinden başlanılarak e-Sigorta
programı vasıtasıyla yapılacak olan girişler sırasında,
sigortalının ay içindeki prime esas kazanç tutarı "Hak
Edilen Ücret" ve "Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak"
olarak ayrı ayrı girileceği gibi, ay içinde bazı günlerde
çalışmayan ve çalışmadığı günler için de ücret almayan
sigortalılar için "Eksik Gün Nedeninin" yanı sıra ayrıca
"Eksik Gün Sayısı" da girilecektir.
Dolayısıyla, aylık prim ve hizmet belgelerini özellikle XML
dosya transfer etmek suretiyle düzenleyen işverenlerin,
Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde yapılan bu
değişikliklere istinaden, bilgisayar alt yapılarını da
aşağıda belirtilen iş kuralları çerçevesinde revize etmeleri
gerekmektedir.
1- Prim ödeme gün sayısına 1 ila 30 arasında bir gün sayısı
girilmiş olması halinde,
- "Hak Edilen Ücret" bölümüne, sigortalıların ay içinde hak
ettikleri ücretleri girilecek olup, prim ödeme gün sayısına
karşılık gelen prime esas kazanç alt sınırının altında ve
prim ödeme gün sayısına karşılık gelen prime esas kazanç üst
sınırının üstünde ücret girişine izin verilmeyecektir.
- "Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak" bölümüne,
sigortalılara ilgili ayda ödenen ücret dışı ödemeler (prim,
ikramiye ve bu nitelikteki istihkaklar) girilecek olup, "Hak
Edilen Ücret" bölümüne girilen kazanç tutarı da dikkate
alınarak, prim ödeme gün sayısına karşılık gelen üst
sınırının üstünde, ücret dışı ödeme girişine izin
verilmeyecektir.
2- Prim Ödeme Gün Sayısına 0 (sıfır) yazılmış olması
halinde,
- "Hak Edilen Ücret" bölümüne, 0,00 TL ila 30 günlük prime
esas kazanç üst sınırına kadar giriş yapılmasına izin
verilecektir.
- "Prim İkramiye ve Bu Nitelikteki İstihkak" bölümüne, "Hak
Edilen Ücret" bölümüne girilmiş olan kazanç tutarı da
dikkate alınarak 30 günlük prime esas kazanç üst sınırına
kadar giriş yapılmasına izin verilecektir"
denilmektedir. Haliyle işverenler SGK'nın tüm teamüllere
aykırı olan bu açıklamasını okuyunca şaşırıp kalmış durumda.
Ne yani, şimdi ay içinde hiç çalışmayan işçiler içinde mi
SGK primi ödenecek?
Acaba SGK mevzuat değişikliği yaptı da bizim gözümüzden mi
kaçtı diye araştırdım. Ancak böyle bir mevzuat değişikliği
yapılmamıştı.
Uzun yıllardan bu yana sosyal güvenlik mevzuatında temel
bazı düzenlemeler vardır. Buna göre, sigortalılara, çeşitli
nedenlerle (ücretsiz izin, istirahat gibi) ay içinde
çalışmasının bulunmadığı ve ücret ödenmediği aylarda prime
esas kazanca dahil olacak nitelikte ücret dışında prim
ikramiye gibi bir ödeme yapılması halinde, ücret dışındaki
bu ödemeler, ödemenin yapıldığı ayda sigortalının prim ödeme
gün sayısının bulunmaması nedeniyle ödemenin yapıldığı
tarihi takip eden iki ayı geçmemek üzere ilgili ayların
prime esas kazancına dahil edilecektir. Ancak ödemenin
yapıldığı tarihi takip eden iki ayda da ücret ödemesine hak
kazanılmadığı durumlarda, ücret dışındaki bu ödemeler prime
esas kazanca dahil edilemeyecektir. (5510 Sayılı Kanun'un
4'üncü maddesinin 1'incii fıkrasının (A) Ve (B) Bentleri
Kapsamındaki Sigortalılar İle Sadece Genel Sağlık
Sigortasına Tabi Sigortalıların Prime Esas Tutulacak
Kazançlarına Dair Tebliğ 28 Eylül 2008 tarih ve 27011 sayılı
Resmi Gazete'de yayınlanmıştır.)
Ama SGK bundan haberdar olmadığı gibi, e-bildirge sistemine
deneme amacıyla ücretsiz izinli işçi için ikramiye girişi
yaptığımda prim de aldığını gördüm. Yani SGK sessiz sedasız
programını da uygulamasını da değiştirmiş. Açıkçası sosyal
güvenlik mevzuatı son birkaç yılda arap saçına döndü.
Aylar, yıllar geçmesine rağmen bir türlü düzenlenmeyen
mevzuatlar bir yanda beklerken, yazılımlarla mevzuat
birbiriyle örtüşmüyor. Olan da sigortalıya, işverene ve
emekli-dul-yetime oluyor. Bakın 2 yıldan bu yana geçen zaman
süresinde doğum borçlanması düzenlemesi tamamlanamadığı
gibi, basit bir genelge için bile aylardır vatandaş mağdur
ediliyor. Çıkması gereken mevzuat çıkmıyor ama öbür yanda
mevzuata aykırı programlar çıkartılıyor.
SGK Başkanlığı'ndan okurlarım adına bir açıklama yapmalarını
rica ediyorum. Lütfen yukarıda yer alan Prim Ödeme Gün
Sayısına 0 (sıfır) yazılmış olması halinde prim ve ikramiye
ödenip ödenmeyeceğine ilişkin sorunu gideren bir açıklamayı
yapın ve karışıklığı giderin.
NOT:
Çarşamba günü TBMM'nin en çalışkan ve bana göre de en
başarılı vekili olan Lokman Ayva ile bürokrasi ve vatandaş
mağduriyeti konusunda ayaküstü lafladık. Kendisini bayram
sonrası Ülke TV'de Cumartesi 17,45'te yayınlanan "Resul
Kurt'la çalışma Hayatı" programımda konuk edeceğim.
Gerçekten Türkiye'de engelli-engelsiz tüm vatandaşlar için
canı gönülden çalışıyor. Lokman Ayva ile yapacağımız
programın çok yararlı olacağını düşünüyorum.
Resul KURT / İŞ HUKUKU VE SOSYAL GÜVENLİK
info@resulkurt.com |