Katma Değer Vergisi iade istemlerinde yeni yöntem

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın 53 sayılı Katma Değer Vergisi Sirküleri ile "Katma değer mükelleflerinin Ocak 2010 vergilendirme döneminden itibaren gerçekleşen iade hakkı doğuran işlemleri için geçerli olmak üzere, bu işlemlerine yönelik iade istemlerini, indirilecek ve yüklenilen Katma Değer Vergisi listeleri ile satış faturaları listesini ve iade için ibrazı istenilen durumlarda gümrük (çıkış) beyannamesi listesini internet vergi dairesi üzerinden" göndermeleri öngörülmüştür.
Bu nedenle; Katma Değer Vergisi iade istemleri ile ilgili olarak vergi daireleri tarafından VEDOP üzerinden daha önce manüel olarak yapılan kontrollerin zaman alması ve vergi dairelerinin kırtasiyecilikten ve bir kısım formalitelerden kurtarılması, iade işlemlerinin hızlandırılması, Katma Değer Vergisi iade işlemleri açısından asgari bir standart getirilmesi ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla, Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan "Katma Değer Vergisi İadesi Risk Analizi Projesi" sayesinde elektronik ortamda gönderecekleri belgeler esas alınarak özet bir rapor halinde vergi dairesinin kullanımına sunulacaktır.
Yeni uygulama ile Katma Değer Vergisi Yasası'nın;
* 8/2'nci maddesi uyarınca "Vergiye tabi bir işlem söz konusu olmadığı veya Katma Değer Vergisi'ni fatura veya benzeri vesikalarda göstermeye hakkı bulunmadığı halde; düzenlediği bu tür vesikalarda Katma Değer Vergisi gösterenler, bu vergiyi ödemekle mükelleftirler." Bu husus, yasal düzenleme gereği borçlu oldukları vergi tutarından daha yüksek bir meblağı gösteren mükellefler için de geçerlidir. Bu gibi sebeplerle fazla ödenen vergiler Maliye Bakanlığı'nın belirleyeceği usul ve esaslara göre ilgililere iade edilmektedir.
* 9/1 maddesi uyarınca "Mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanuni merkezi ve iş merkezinin bulunmaması halinde ve gerekli görülen diğer hallerde Maliye Bakanlığı, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu" tutulabilmektedir. Bu bağlamda bazı mal ve hizmet alımlarında mükelleflere tevkifat yapma yükümlülüğü getirilmiş bulunmaktadır. Mükelleflere tevkifat uygulaması nedeniyle indirim konusu yapamadıkları Katma Değer Vergisi içinde iade hakkı tanınmış bulunmaktadır.
* 29/2 maddesi uyarınca "Yılı içinde mahsuben iade edilemeyen vergi, izleyen yıl içinde talep edilmesi şartıyla nakden veya mükellefin" yasa maddesinde sayılan borçlarına mahsuben iade edilmektedir. Maliye Bakanlığı uygulamaya yönelik usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.
* 32'nci maddesi hükmü gereği olarak "Vergiye tabi işlemlerin mevcut olmaması veya hesaplanan verginin indirilecek vergiden az olması hallerinde, indirilemeyen Katma Değer Vergisi, Maliye Bakanlığı'nca tespit edilecek esaslara göre bu işlemleri yapanlara iade olunmaktadır.
Katma Değer Vergisi uygulamasına yönelik 53 numaralı sirkülerle yapılan açıklamalar çerçevesinde yukarıdaki işlemler dolayısıyla ortaya çıkan iade istemlerinde, "indirilecek Katma Değer Vergisi listesi", "yüklenilen Katma Değer Vergisi listesi" ve "satış faturaları listesi" ile iade için ibrazı istenilen durularda "gümrük (çıkış) beyannamesi listesi"nin elektronik ortamda alınması uygun görülmüştür. Dolayısıyla mükelleflerin yukarıda belirtilen iade istemlerini bu uygulama kapsamında yapmaları gerekmektedir.
Diğer yönden;
* Söz konusu listelere, fatura düzenleme limitinin altında kalsa dahi her bir belge kaydedilecektir.
* Aynı mükelleften yapılan alımlar belge bazında bu listelere ayrı ayrı girilecektir.
* İade istemlerine ilişkin olarak ibrazı gereken ve bu listelerin dışında kalan belgelerin önceden olduğu gibi vergi dairesine intikal ettirilmesi gerekmektedir.
* Elektronik ortamda alınan indirilecek ve yüklenilen Katma Değer Vergisi listeleri ile satış faturaları listesinin ayrıca kâğıt ortamında verilmesine gerek bulunmamaktadır.
* Bu mükelleflerin iade istemlerinin, iade için aranılan diğer tüm belgelerin vergi dairesine ibraz edildiği tarih itibariyle geçerlilik kazanacaktır.
* Vergi daireleri, mükelleflerin iade istemlerini iade için gerekli belgelerin tümü ve elektronik ortamda alınacak, sistem tarafından üretilecek "Katma Değer Vergisi İadesi Kontrol Raporu" çerçevesinde değerlendirerek ilgili Katma Değer Vergisi genel tebliğlerinde belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde sonuçlandıracaktır.
* Söz konusu listelerin doldurulmasında uyulacak kurallara internet vergi dairesinden ulaşmak mümkündür.
Maliye Bakanlığı özellikleri yukarıda belirtilen Katma Değer Vergisi 53 seri numaralı sirküleri ile mükelleflerin Katma Değer Vergisi iadesi için yapacakları başvuru ve başvuru ile ilgili olarak idarece yapılacak işlem yeniden belirlenmiş bulunmaktadır.  Veysi Seviğ  / referans