| |
|
Türk halkı
vergisine sadık oluyor
Vergi ve Vatandaş Algıları’
araştırmasına göre vergi bağımlısı olduk!.
Yapılan araştırmaya göre ‘Devlet fark etmese de
vergi öder misiniz’ sorusuna ‘öderim’ yanıtı
verenlerin oranı yüzde 81’i buluyor
Açık Toplum Vakfı ile Boğaziçi
Üniversitesi öğretim üyelerinin yaptığı vergi
araştırması ilginç sonuçlar ortaya koydu. Prof.
Dr. Ünal Zenginobuz’un proje yürütücülüğünde,
Prof. Dr. Fikret Adaman, Doç. Dr. Fatoş Gökşen,
Çağrı Savcı ve M. Emre Tokgöz tarafından
hazırlanan ve ‘Vergi, Teslimiyet ve Demokrasi
İlişkisi Üzerine Türkiye’de Vatandaş Algıları’
adını taşına çalışmanın sonuçlarına göre vergi
reformu konusunda tüm kesimler görüş birliği
içinde. Yapılan çalışmanın en ilginç bölümü ise
vergi ödemeyle ilgili anket sonuçları ile ortaya
çıkıyor. 2 bin 400 kişi ile yapılan anket
çalışmasına göre herhangi bir cezai yaptırımı
olmasa bile vergisini ödemeyi düşünenlerin oranı
yüzde 81’i aşıyor.
VATANDAŞ VERGİSİNE SADIK
Ankette sorulan “Diyelim ki bir gelir elde
ettiniz ve bu gelirden ödemeniz gereken bir
vergi miktarı var. Ama ödemezseniz de hiç bir
şekilde fark edilmeyecek. Yine de öder misiniz?”
sorusuna yüzde 30.3’luk kesim ‘Kesinlikle
öderim’, yüzde 50.9’luk kesim ise ‘Öderim’
yanıtını verdi. “Diyelim ki ev kiralamak
üzeresiniz. Ev sahibi daha az vergi vermek için
kira miktarını kontratta düşük göstermeyi teklif
ediyor, bunun karşılığında da kira indirimi
yapacağını söylüyor. Ne yaparsınız?” şeklindeki
bir soruya yüzde 31.9’luk bir kesim “Kesinlikle
kabul etmem” diyor. Araştırmayı yapan
akademisyenler “Her koşulda vergi öderim”
diyenlerin aynı yüzde 30’luk kesim olduğu
görüşünde birleşiyorlar.
TARIMA VERGİ MUAFİYETİ
Anket sonuçlarına göre vatandaşlar, asgari
ücretin vergiden muaf tutulduğu, tarım
gelirlerinden vergi alınmadığı ve çok yüksek
düzeye ulaşmayan bir artan oranlı gelir vergisi
sistemi istiyor. Araştırmada Türkiye’deki vergi
yapısının neden olduğu durum şöyle özetleniyor:
“Özellikle akaryakıt, motorlu taşıtlar ve
iletişim gibi hem tüketimi hem de ara malı
olarak üretimi etkileyen mallar üzerinde alınan
çok yüksek vergiler, tüketicileri ekonomik
davranışlar bakımından ‘isyan etme’ noktasına
yaklaştırmakta, hem tüketicilerde hem de
üreticilerde faaliyetlerini kayıt dışına kaçırma
eğilimi hızla artmakta, kaçakçılığın hortladığı
görülmektedir.”
Vergi yükü yüksek değil ama sorunlu
Vergi yükü ile ilgili tespitlerin de yer aldığı
çalışmaya göre devletin topladığı vergi
gelirlerinin milli gelire oranı diğer ülkelere
göre düşük ancak ‘karmaşık yapı ve dolaylı
vergilerin ağırlığı’ nedeniyle vergi sistemi
sorunlu. Çalışmaya göre toplanan vergiler
1990’da milli gelirin yüzde 15’i iken bugün
yüzde 25’e çıktı. Aynı çalışmaya göre tüketim
vergilerinin milli gelire oranı yüzde 11.3 ile
OECD ortalaması olan 10.9’a çok yakınken, gelir
üzerinden toplanan vergilerin milli gelire oranı
OECD ortalaması olan yüzde 13.2’nin çok altında
olup sadece yüzde 5.6 düzeyinde. ,
Verginizi ödemeseniz de Maliye fark etmeyecek
YİNE DE ÖDER MİSİNİZ ?
Kesinlikle öderim Yüzde 30.3
Öderim Yüzde 50.9
Ödemem Yüzde 14.3
Kesinlikle ödemem Yüzde 4.3
Vatandaşa göre en büyük sorun tüketimdeki yüksek
vergi
Vergi algılaması anketinde katılımcıların yüzde
39’u vergi sistemindeki en önemli sorun olarak
tüketimden alınan yüksek vergileri gösterdi.
Ankete katılanların yüzde 23’ü ise gelir
vergisinin adil olmamasını en büyük sorun olarak
görürken, yüzde 9’luk kesim ise asgari ücretten
vergi alınmasını en büyük sorun olarak görüyor.
Çalışmaya göre kamunun gelir elde etmede
‘dolaylı vergiler’e yüklendiğini artık sokaktaki
sıradan insan da gayet iyi biliyor.
Vatandaşların yüzde 46’sı, vergilerin çoğunun
tüketim vergileri yoluyla toplandığının
farkında.
Asgari ücretten vergi alınmasını istemeyenler %
9
Tüketimden alınan yüksek vergiler: Yüzde 39
Gelirden ödenen verginin adil olmaması Yüzde 23
Kayıt dışından vergi alınmaması Yüzde 16
Çok sık vergi affı çıkması Yüzde9
Asgari ücretten vergi alınması Yüzde 9
Mevzuatın çok sık değişmesi Yüzde3
Star
|
|
