|
Tapu
ve kadastro harçlarında yapılan değişiklik
Harçlar Kanunu'nun 57. maddesi
uyarınca "Tapu ve kadastro işlemlerinden bu kanuna bağlı
(4) sayılı tarifede yazılı olanları, tapu ve kadastro
harcına tabidir". Söz konusu tarifede tapu ve kadastro
harçları, "Tapu işlemleri" için ayrı, "kadastro
işlemleri" için ayrı belirlenmiştir.
Tapu ve kadastro harçlarını, kanuna ekli tarifede
belirtilen kişiler; tarifede belirtilmeyen işlemlerde,
taraflar aksini kararlaştırmamış ise aşağıda yazılı
kişiler ödemekle yükümlüdür.
* Mülkiyet ve mülkiyetten gayri ayni hakları iktisap
edenler (iktisap eden kişiler birden fazla ise harçları
hisseleri oranında öderler),
* İpotek tesisinde ipoteği tesis edenler
* Kadastro işlerinde adlarına tescil yapılanlar
* Miras sebebiyle çıplak mülkiyetin mirasçı adına
tescilinde, çıplak mülkiyet sahibi olanlar
* Rücularda rücu eden taraf
* Bunların dışında kalan işlemlerde lehine işlem
yapılmış olanlar,
harç ödemekle yükümlüdür.
Sözü edilen yasanın 63. maddesi uyarınca "gayrimenkul
devir iktisaplarında tapu ve kadastro harcı Emlak
Vergisi değerinden az olmamak üzere, beyan edilen devir
ve iktisap bedeli üzerinden hesaplanır."
Yasal düzenleme gereği 06.6.2008 tarihinden geçerli
olmak üzere tapuda yapılan işlemden sonra Emlak Vergisi
değerinden daha düşük bir bedel üzerinden harç
ödendiğinin veya beyan edilen devir ve iktisap bedelinin
gerçek durumu yansıtmadığının tespit edilmesi halinde,
aradaki farka ait harç ikmalen veya re'sen tarh edilir.
Bu suretle tarh edilen tapu ve kadastro harcı için Vergi
Usul Kanunu'nda yer alan vergi ziyaı cezası yüzde 25
oranında uygulanmaktadır. Ancak takdir komisyonu
kararlarına göre bu madde çerçevesinde tarhiyat işlemi
yapılmamaktadır.
"Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki" 5838
sayılı yasa ile Harçlar Kanunu'nun 63. maddesine eklenen
fıkra hükmü uyarınca "kat irtifakı, gayrimenkul devir ve
iktisaplarında harç, devir ve iktisap bedelinin tamamı
üzerinden" hesaplanmaktadır.
Diğer yandan Harçlar Kanunu'na ekli (4) sayılı tarifenin
"I Tapu İşlemleri" başlıklı bölümünün 12. fıkrasında
yapılan değişiklikle "Satış vaadi sözleşmeleri ile
irtifak hakkı tesisi vaadi sözleşmelerinin tapu siciline
şerhinde, sözleşmede yazılı bedel üzerinden binde 5,4
harç hesaplanması ve alınması öngörülmüş olup, harç
hesaplanmasına esas alınacak bedel Emlak Vergisi
değerinden az, Emlak Vergisi değerinin iki katından
fazla olamayacaktır.
Diğer yandan söz konusu tarifenin 13 numaralı fıkrası
uyarınca;
* Arsa ve arazi üzerine inşa olunacak bina vesair
tesislerin tescilinde her bir bağımsız bölüm vesair
tesisler için 100 TL, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı'nın
görüşü alınarak Maliye Bakanlığı'nca tespit ve ilan
edilmiş bulunan "Sosyal mesken", işçi evleri ve
bunlardan daha düşük nitelikteki meskenlerin tescilinde
her bir bağımsız bölüm için 50 TL harç alınacaktır. Bu
bağlamda yukarıda belirtilen haller dışında kalan her
nevi cins ve kayıt tashihinde her bir işlem için 50 TL
harç alınması öngörülmüştür. Bu düzenlemelerle daha önce
nispi esasa göre alınan harçlar bundan böyle maktu esasa
göre alınacaktır.
"Tapu işlemleri" ile ilgili tarifenin (20) numaralı
fıkrasının (e) bendi uyarınca bundan böyle "gayrimenkul
üzerine irtifak hakkı tesis ve devrinde Kat Mülkiyeti
Kanunu'na göre yapılan kat irtifakları hariç olmak üzere
tesis ve devir için ödenen bedel üzerinden devir alan
için binde 15 oranında harç hesaplanmakta olup, harca
esas bedel üzerinde hak tesis edilen gayrimenkulün Emlak
Vergisi değerinin iki katından çok olmayacaktır.
"Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkındaki
Kanun"un geçici 6. maddesi uyarınca;
* 28.02.2009 tarihi itibariyle beyana dayalı
tarhiyatlarda ihbarname düzenlenmemiş olan cins
değişikliği harçları, beyanname alınmaksızın maktu
olarak tahsil edilecektir. Bu harçlar için ayrıca
herhangi bir vergi cezası ve gecikme faizi
hesaplanmayacak, yüzde 50 ilave harç aranmayacaktır.
* 28.02.2009 tarihinden önce beyana dayalı tarhiyatlarda
tahakkuk ettirilmiş cins değişikliği harçlarının (yüzde
50 ilave harç dahil) takip ve tahsiline devam
edilecektir. 28.02.2009 tarihinden önce ihbarname
kuralına göre yapılan tarhiyatlarda ise ihbarname
düzenlemek suretiyle tarh edilmiş cins değişikliği
harçlarına (yüzde 50 ilave harç dahil) ilişkin işlemlere
devam edilecek ve tarh edilen harç, kesilen cezalar ve
hesaplanan gecikme faizleri ile gecikme zamlarının
tahsil edilebilir aşamaya gelmesini müteakip takip ve
tahsiline devam edilecektir.
* 28.02.2009 tarihinden önce cins değişikliği işlemleri
ile ilgili olarak tahsil edilmiş tutarlar (yüzde 50
ilave harç dahil) iade edilmeyecektir.
Veysi Seviğ
Referans/31.03.2009 |
