Çek hapsine erteleme
yeni endişe yarattı
Hükümetin Çek Yasa Tasarısı'nda yapacağı değişiklikle
tarafların uzlaşması halinde ceza erteleme yoluna
gitmesi, iş dünyasında "Artık malı karşılığında çek
alan, yıllarca borcun ödenmesini mi bekleyecek?"
tartışmasına neden oldu. Uzun zamandır Çek Yasası'nın
çıkmasını bekleyen reel sektör temsilcileri, çek
nedeniyle verilen hapis cezalarının kaldırılmasını
isterken, ceza ertelemenin borcunu ödemekten kaçan
kişiler için "kaçırılmaz bir fırsat" yaratmasına da
engel olunmasını istiyor.
Yasa değişikliği, çek suçlarından hapis yatanlar için
yeni bir dönemin başlangıcı sayılırken, iş dünyasının
tepe noktalarında yeni bir tartışmanın da fitilini
ateşledi. AKP Grup Başkanvekili Nurettin Canikli, önceki
gün yaptığı açıklamada, Adalet Komisyonu'nun gündeminde
bulunan ve bayramdan sonra çıkartılması hedeflenen Çek
Yasa Tasarısı'nda "af mahiyetinde olmayan" bir
değişiklik yapacaklarını söyledi. Çek Kanunu'na
muhalefetten hapis cezası çeken 2 bin 116 kişi için
yapılan düzenlemeye göre, tarafların karşılıklı
rızasıyla vadesinde ödenmeyen borcun belirli vadelerde
ödenmesi konusunda anlaşması halinde yürütülen
kovuşturma, soruşturma ve cezanın infazı ertelenecek.
Anlaşma sağlanamaması halinde ise yasa ile borçluya
belli bir sürede borcunu ödeme imkânı verilecek. Borcun
ödenmemesi halinde borçlu yeniden cezaevine girecek.
Top Ali Babacan'da
İş dünyasının önde gelen isimleri ise, hükümetin bu
manevrasının "popülist" bir yaklaşım olduğuna ve hapis
cezası ertelemenin ticaret hayata ciddi zarar
verebileceğine dair kaygılarını dillendirmeye başladı.
Edinilen bilgilere göre, iş dünyasının bu kaygılarını
haklı bulan Ekonomiden sorumlu Devlet Bakanı Ali Babacan
da, Adalet Komisyonu'nda görüşülen yasa tasarısında
değişiklik yapılması için harekete geçti. Daha önce çek
nedeni ile hapis yatılmasını doğru bulmadığını açıklayan
Babacan'ın, ekonomi dünyasının taleplerini tasarıya
yansıtmak için çalışacağı belirtiliyor.
Orta Anadolu Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği
ve Dalgakıran Kompresör Yönetim Kurulu Başkanı Adnan
Dalgakıran, bir sefere mahsus olarak "ceza ertelemesi"
uygulaması yapılabileceğini belirterek, "Ancak bu ticari
hayatımızdaki sorunlara çözüm getirecek bir uygulama
değil. Bizim yasalarımızda iyi niyetli olanlar
cezalandırılıyor, kötü niyetlilere ise müdahale
edemiyorsunuz. Ekonomik krizden dolayı zor duruma düşmüş
ve çekini ödeyememiş insanlara bir şans tanınması doğru.
Ama bunu bilinçli olarak yapanlara karşı yapılabilecek
bir şey yok" diye konuştu. Devletin söz konusu kendi
alacakları olduğu zaman şahin kesildiğini ifade eden
Dalgakıran, "Bu uygulama ile malı satanın alacağı
neredeyse 4 yıl gecikebilecek hale geliyor. Şirketlerin
de mal satarken güvenilir olanlara yönelmesi gerekiyor.
Aşırı rekabetten dolayı bazı firmalar ciddi riskler
alarak mal satıyor. Bu da ticari rekabeti zedeliyor"
dedi.
Bankalar müşteriyi iyi seçmeli
Mevcut durumda çeki verenin de alanın da mağdur durumda
olduğunu vurgulayan Küçük ve Orta Büyüklükteki
İşletmeler Derneği (KOBİDER) Genel Başkanı Nurettin
Özgenç de "Elbette art niyetli hareket edenler vardır ve
bunlar bir şekilde tespit edilip cezalandırılsın. Fakat
hapis cezası sorunu çözmez. Bankalar, çek verirken
bakkalla grosmarketi aynı kefeye koymamalı. Nasıl kredi
kartı limitini verirken birine 1000 TL, birine 10 bin TL
veriyor, çek konusunda da böyle olmalı" dedi. Özgenç,
birçok KOBİ'nin kriz döneminde zor duruma düşüp çek
borçlarını ödeyemediğini hatırlatarak, "Bu
insanlarımızın borcunu ödemesine fırsat verilmelidir.
İnsanları hapse doldurmanın bir anlamı yok" şeklide
konuştu.
Türkiye İşadamları ve Sanayiciler Konfederasyonu (TUSKON)
Başkanı Rıza Nur Meral ise Çek Yasası'nı
desteklediklerini vurgulayarak, "Dürüst, borcuna sadık
tüccarla, kötü niyetli tüccarın farkının olması lazım.
Olağan dışı bir dönemden geçerken, bu tür uygulamaların
yararlı olacağını düşünüyorum. Çek, Türkiye'de çok
önemli bir ticari enstrüman. Tedbirli tüccar da bundan
sonra borçlusu iyi tahlil etmeli" değerlendirmesinde
bulundu.
Çek mağdurları tasarıya karşı
Öte yandan, çek mağdurları da yasa değişikliğinin
sorunların çözümüne katkı sunmayacağını düşünüyor. Çek
nedeni ile hapis cezası yatanların yakınları tarafından
kurulan www.cekmagdurları.com sitesinin kurucusu Emre
Birsel, "Türkiye'de herkesin borcu var. Borcu olmayan
kimseyi bulamazsınız. Ama neden sadece çek borcu olana
hapis cezası uygulanıyor, anlamak mümkün değil" dedi.
Hükümetin 1,5 yıldır Çek Yasası'nı çıkarmaya uğraştığını
hatırlatan Birsel, "Artık kimseye güvenimiz kalmadı.
Erteleme kararı ile insanların ağzına bir parmak bal
çalıyorlar. Bu insanlar her şeyini kaybedip, hapse
girdi. İki yıllık bir sürede tüm işlerini toparlayıp,
borcunu ödemesi mümkün mü? Biz borç ödenmesine değil,
borcun hapisle cezalandırılmasına karşıyız" diye
konuştu.
Referans
30.11.2009 |