KDV
beyannamelerinin düzeltilmesi
Katma Değer Vergisi, genelde,
beyana dayalı tarh yöntemi ile alınan bir vergidir. Bir
başka deyişle bu verginin normal rejiminde, mükellefin
verdiği aylık beyanname esas alınarak tarhiyat yapılır.
Beyannamede ödenecek KDV çıkabileceği gibi, o ay
içerisinde indirilecek KDV'nin daha yüksek olması
sebebiyle ödeme çıkmayabilir ve indirim hakkının tam
olarak kullanılamadığı hallerde indirim hakkı gelecek
aya devreder.
Bazen de KDV beyannamesinin değiştirilmesi/düzeltilmesi
gerekebilir. Beyannamenin değiştirilme/düzeltilmesi
sonucunda ödenecek KDV çıkıyorsa veya ödenecek KDV
tutarı artıyorsa mükellefler, beyannamelerini Vergi Usul
Kanunu'nun 371. maddesindeki olanaktan yararlanarak bir
başka deyişle pişmanlık dilekçesi/talebi ile birlikte
vererek cezasız ödemede bulunabilirler.
Ödeme çıkmayan dönemlere ait beyannamelerin
değiştirilmesi de gerekebilir. Uygulamada bu duruma
sıkça rastlanmaktadır. Örneğin indirim hakkı bulunan bir
faturadaki KDV'nin iki defa indirim konusu yapıldığının
fark edilmesi halinde, beyanname düzeltilerek devreden
KDV'nin azaltılması gerekmektedir. KDV'si indirim konusu
yapılan bir faturanın, ticari faaliyetle ilgisinin
kurulamaması dolayısıyla kayıtlardan, -tabii ki muhasebe
tekniğine göre- çıkartılması hali de bu konudaki bir
başka örnektir.
KDV beyannamesinin düzeltilmesi, bazen de idare
tarafından talep edilmektedir. Örneğin beyan sahibinden,
sahte veya yanıltıcı belge düzenlediği tespit edilen
veya tespit olmasa da şüphelenilen mükelleflerden alınan
belgelere dayanan KDV'nin indirilecek KDV hesaplarından
çıkartılması istenilmektedir.
Bu istem bazen de inceleme raporlarına dayalı olarak
talep edilmektedir. Örneğin bir döneme ilişkin inceleme
raporuna dayanarak mükellefin devreden KDV'sinin
azaltıldığı hallerde, mükelleften izleyen dönem
beyannamesindeki geçen dönemden devreden indirilecek
KDV'nin tutarını da aynı miktarda azaltması talep
edilmektedir.
Mükellefin devreden KDV'sinin birkaç dönem devrettiği,
bir başka deyişle mükellefin birkaç dönem ödenecek
KDV'sinin çıkmadığı hallerde, söz konusu dönemlerin
beyannamelerinin tamamının düzeltilmesi gerekmektedir.
Bu şekilde düzeltilecek dönem/beyanname sayısı birkaç
beyanname ile sınırlı kalabileceği gibi bazen 20-25
beyannameyi birden düzeltmek gerekebilmektedir.
Örneğin Ocak 2009 dönemi beyannamesinde 10.000 lira,
Şubat 2009 dönemi beyannamesinde 15.000 lira, Mart 2009
beyannamesinde dönemi 20.000 lira, Nisan 2009 dönemi
beyannamesinde 25.000 lira, Mayıs 2009 dönemi
beyannamesinde 30.000 lira devreden indirilecek KDV'si
çıkan, ancak Haziran 2009 dönemi beyannamesinde 20.000
lira ödenecek KDV'si çıkan bir mükellefin, ağustos
ayında, ocakta indirim konusu yaptığı 5.000 lira KDV'nin
kod listelerinde yer alan bir mükelleften alınan
belgeden kaynaklandığını fark etmesi ve bu KDV'yi
beyannamesinden çıkartmak istemesi halinde, ocak-mayıs
dönemleri için düzeltme beyannamesi vermesi, bu
dönmelerde devreden KDV'yi 5.000'er lira azaltması
gerekecek, ayrıca haziran dönemi beyannamesini ödenecek
KDV tutarını 5.000 lira artırarak pişmanlıkla vermesi
gerekecektir.
Böylesi bir düzeltme işlemi ise hem mükellefe hem de
idareye hem gereksiz hem anlamsız bir iş yükü
yüklemektedir. Bu örnekte verilecek 5 beyanname gereksiz
ve anlamsızdır.
Bu şekilde birçok beyannamenin düzeltilmesi gereken
hallerde, düzeltme sadece ödeme çıkan beyanname dönemine
ilişkin olarak yapılsa, sonuç aynı olacak ancak hem
mükelleften hem de idareden büyük bir iş yükü
kalkacaktır.
Maliye Bakanlığı uzunca bir süre bu görüş yönünde bir
düzenleme yapmazken, nihayet İstanbul Vergi Dairesi bu
yolu açacak bir özelge vermiştir. Mehmet Maç üstadın
Yaklaşım dergisinin 200. sayısında (Ağustos 2009)
rastladığımız "Zincirleme Olarak Çok Sayıda KDV
Beyannamesini Düzeltme Külfetini Ortadan Kaldıran
Mukteza" başlıklı yazısı içerisinde atıf yapılan bu
özelgede, "mükellefin tek tek düzeltme beyannamesi
vermesi yerine düzeltmeye konu beyannamelerde ödenecek
vergi çıkmaması kaydıyla tek bir düzeltme beyannamesi
vermesi, ödenecek vergi çıkması halinde ise her dönem
için ayrı ayrı düzeltme beyannamesi vermesi
gerekmektedir" denilmektedir.
Ancak bu bir özelgedir. Bu kestirme yola gitmek isteyen
herkesin, bu kestirme düzeltme işlemini yapabilmek için
özelge alması gerekmektedir. Bu da idarenin iş yükünü
artıracaktır. Bu nedenle bu özelge konusu, Gelir İdaresi
Başkanlığı'nca bir sirkülerle kamuoyuna duyurulursa
uygulamada çok büyük bir basitlik sağlanmış olacaktır.
Bumin Doğrusöz
30.07.2009 |