Doğum iznine çıkış
tarihi işin durumuna göre değişir
Özel sektörde çalışan bir öğretmenim. Doğum izni
mutlaka hamileliğin 32. haftasında mı alınmalı, önce ya
da sonra olabilir mi? Doğum izni bittikten sonra işe
tekrar kabul edilmezsem işsizlik maaşına/sigortasına
başvurabilir miyim? O. S.
4857 sayılı İş Kanunu'nun 74. maddesine göre; "Kadın
işçilerin doğumdan önce 8 ve doğumdan sonra da 8 hafta
olmak üzere toplam 16 haftalık süre için
çalıştırılmamaları esastır. Çoğul gebelik halinde
doğumdan önce çalıştırılmayacak 8 haftalık süreye 2
hafta süre eklenir. Ancak, sağlık durumu uygun olduğu
takdirde, doktorun onayı ile kadın işçi isterse doğumdan
önceki 3 haftaya kadar işyerinde çalışabilir. Bu
durumda, kadın işçinin çalıştığı süreler doğum sonrası
sürelere eklenir.
Yukarıda öngörülen süreler işçinin sağlık durumuna ve
işin özelliğine göre doğumdan önce ve sonra gerekirse
artırılabilir. Bu süreler hekim raporu ile belirtilir.
Hamilelik süresince kadın işçiye periyodik kontroller
için ücretli izin verilir. Hekim raporu ile gerekli
görüldüğü takdirde, hamile kadın işçi sağlığına uygun
daha hafif işlerde çalıştırılır. Bu halde işçinin
ücretinde bir indirim yapılmaz. İsteği halinde kadın
işçiye, 16 haftalık sürenin tamamlanmasından veya çoğul
gebelik halinde 18 haftalık süreden sonra 6 aya kadar
ücretsiz izin verilir. Bu süre, yıllık ücretli izin
hakkının hesabında dikkate alınmaz.
Kadın işçilere bir yaşından küçük çocuklarını
emzirmeleri için günde toplam 1,5 saat süt izni verilir.
Bu sürenin hangi saatler arasında ve kaça bölünerek
kullanılacağını işçi kendisi belirler. Bu süre günlük
çalışma süresinden sayılır."
Buna göre doğuma 8 hafta kala doktorunuz izne ayrılmanız
gerektiğini yazabileceği gibi, 'doğumuna 3 hafta
kalıncaya kadar çalışabilir' şerhi de düşebilir. Bu
durumda doğumdan evvel kullanmadığınız 5 haftalık süreyi
doğum sonraki 8 haftaya ilave ettirip, 13 hafta olarak
kullanabilirsiniz. Fakat, mutlaka 32. haftada hekime
gidip durumu tespit ettirmelisiniz. Doğum izni bittikten
sonra işe tekrar kabul edilmezsem diye bir şey yok. Zira
iş akdiniz doğum izniniz süresince de devam eder. Ama
doğum izni sonrasında işveren sizi işten çıkarırsa bu
durumda işsizlik sigortasından faydalanabilirsiniz.
Anneniz Bağ-Kur'dan daha geç emekli olur
Annemin doğum tarihi 1 Ocak 1966. 1 Aralık 1989 günü
SSK'lı olmuş ve 10.4.2007'ye kadar peyderpey sigorta
primi ödenmiş. Bu arada 17.4.2007'den beridir de isteğe
bağlı Bağ-Kur sigortalısı olarak prim ödüyoruz. Acaba
annem ne zaman emekli olur? Yarım emeklilik diye bir şey
duydum nedir? Şükrü Çağlar-Konya
Annenizin SSK prim ödeme gün sayısını vermemişsiniz ama
SSK'dan 46 yaşında en az 5.375 gün sayısı ile emekli
olur. Bağ-Kur'dan ise en az 7.200 gün sayısı ile daha
geç yaşlarda emekli olur. Yukarıda verdiğiniz bilgilere
göre, anneniz 17.4.2007'den sonra isteğe bağlı
Bağ-Kur'da en fazla 3 yıl 5 ay kalsın. Sonra bir
işyerinde işe girsin ve SSK'dan emekli olsun. Sizin
yarım emeklilik dediğiniz olay kısmi emekliliktir ki
anneniz SSK'dan 3.600 gün sayısı ile 58 yaşında,
Bağ-Kur'dan 5.400 gün sayısı ile 56 yaşında kısmi aylık
ile emekli olur.
ZİYA PERVER
30.05.2009 |