|
Emekli Aylığını
Yüksek Kılan Unsurlar ve Sigortalılık Çakışmalarının
Emekli Aylığına Etkisi
Oğlum şirket ortağından dolayı Bağ-Kur sigortalısı ama
şirket ortaklığından geliri az olduğundan başka bir işte
de ücretli olarak çalışıyor. Bağ-Kur prim ödemeleri
devam ederken bulabildiği sigortalı işlerde çalışıp
sigorta primleri yatırılırsa emeklilik zamanı gelince
Bağ-Kur ve SSK primleri birleştirilerek emekli aylığının
yüksek olmasına faydası olur mu? Yoksa boşa mı gider?
E.D.
Sosyal güvenlikte teklik ilkesi geçerlidir. Aynı gün iki
ayrı yerde 4/a sigortalısı (SSK) olarak çalışmanız
mümkündür. Bu çeşit kısmi çalışmaların söz konusu olduğu
hâllerde gün tek sayılır, fakat aynı gündeki çift
çalışmanıza ilişkin kazançlarınız birleştirilir. Bu
şekilde aynı sigortalılık türünden yapılan prim
ödemelerinde birleştirmeler prime esas kazanç tavan
sınırına kadar yapılır ve bu birleştirme bağlanacak
emekli aylığına elbette olumlu katkı yapar. Zira 4/a
sigortalılığı emekli aylıklarında aylığın bağlanmasına
direkt etki yapan en önemli iki unsurdan biri ortalama
kazançların yüksekliği, diğeri ise aylık bağlama
oranıdır. Aylık bağlama oranının miktarı prim ödeme gün
sayısına bağlı iken ortalama kazanç miktarı kesilen
primlere esas matrahların yüksekliğine bağlıdır. Tavanı
aşan kazançların çalışan hissesini SGK’ya başvurarak
almanız da mümkündür.
Ancak aynı gün için hem şirket ortaklığından
kaynaklanarak 4/b sigortalılığı (Bağ-Kur) hem de bir
işyerinde ücretli çalışan 4/a sigortalılığı (SSK) söz
konusu olursa önce başlayan ve kesintisiz devam eden
sigortalılık türü geçerli olur. Genellikle 4/a
sigortalılığı kesintilerle karşılaştığı, şirket
ortaklığından kaynaklanan 4/b sigortalılığında kesinti
daha az gerçekleştiği için bu tür çakışmalarda 4/b
sigortalılığı geçerli olur. Sigortalının sigortalılık
hâllerinin birleşmesi veya çakışması, sigortalı
sayılması gereken sigortalılık hâlinden başka bir
sigortalılık hâli için prim ödemiş olması durumunda,
ödenen primler olması gereken sigortalılık hâli için
ödenmiş ve olması gereken sigortalılık hâlinde geçmiş
kabul edilir.
Şevket Tezel
Sözcü/30.04.2009 |
