|
Transfer
fiyatlandırması raporu
Yasal olarak geçtiğimiz çarşamba, idari olarak
uzatılan süre de nazara alınırsa geçtiğimiz cuma günü
gelir vergisinin yıllık beyanname verme süresi doldu.
Beyannamelerden doğan verginin birinci taksidinin
ödenmesinde son gün ise yarın.
Gelir vergisi beyan sonuçlarına, idarenin buradan
sağladığı vergi gelirine, krizin beyan olunan kazançlara
yansımasına, çeşitli iş ve meslek gruplarının ortalama
beyanlarına ilişkin ortalama bilgilere ilişkin
istatistiki verileri Maliye Bakanlığı önümüzdeki ay
açıklar, biz de değerlendiririz.
Çarşamba günü ise bu defa kurumların 2008 yılı
kazançlarına ilişkin yıllık beyanname verme süresi
başlıyor. Kurumların beyanname verme süresi, 25 Nisan
mesai saati bitiminde sona erecek.
Beyanname verme süresi, kurumlara aynı zamanda transfer
fiyatlandırması müessesesi açısından da bazı
yükümlülükler getirmektedir.
Yeni Kurumlar Vergisi Kanununda düzenlenip 1 Ocak
2007'de yürürlüğe giren "transfer fiyatlandırması"
müessesesinde, ilişkili kişilerle yapılan işlemler ve bu
işlemlerde fiyatın ilişkiden etkilenip etkilenmediğinin
tespiti ve delillendirilmesi, müessesenin özünün
gerektirdiği şekilde ayrı bir düzene bağlanmıştır.
Kurumlar Vergisi Kanunu bu konuda uygulanacak usulleri
belirleme yetkisini Bakanlar Kuruluna bırakmış, Bakanlar
Kurulu'da 2007/12888 sayılı Kararında bu belirlemeleri
yapmıştır. Anılan Kararın 18. maddesinde transfer
fiyatlandırmasında belgelendirmenin amacı, transfer
fiyatlandırmasına ilişkin sürecin anlaşılması ve
hesaplamaların ayrıntılarının gösterilmesini temin
olarak belirlenmiştir. Bu amaçla da mükelleflere bir
"Transfer Fiyatlandırması Raporu" hazırlatma yükümlülüğü
ihdas edilmiştir.
Öte yandan Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü
Kazanç Dağıtımı Hakkında 1 sayılı Genel Tebliğ'in "7.1
Yıllık Belgelendirme" bölümünde, kurumlar vergisi
mükelleflerinin ilişkili kişilerle bir hesap dönemi
içerisinde yaptıkları işlemler ile ilgili olarak
"Transfer Fiyatlandırması, Kontrol Edilen Yabancı Kurum
Ve Örtülü Sermayeye İlişkin Form"unu doldurmaları ve
kurumlar vergisi beyannamesi ekinde bağlı bulundukları
vergi dairesine gönderme yükümlülüğü getirilmiştir.
Söz konusu formun doldurulma esasları ise Gelir İdaresi
Başkanlığınca "Transfer Fiyatlandırması Yoluyla Örtülü
Kazanç Dağıtımı Hakkında 1 sayılı Sirküler'de
açıklamıştır.
Okurlarımız bu düzenlemelere Gelir İdaresi Başkanlığının
web sayfasının (gib.gov.tr) mevzuat bölümünden
ulaşabilirler.
Transfer Fiyatlandırması Raporunu ise söz konusu Genel
Tebliğ'e göre;
- Büyük mükellefler vergi dairesine bağlı kurumlar
vergisi mükellefleri hem yurt içindeki hem de yurt
dışındaki ilişkili kişilerle yaptıkları iş ve işlemler
- Diğer kurumlar vergisi mükellefleri ise sadece yurt
dışındaki ilişkili kişilerle yaptıkları iş ve işlemler
için hazırlatmak durumundadırlar. (Transfer
fiyatlandırması hükümlerine tabi gelir vergisi
mükelleflerinin ise böyle bir Rapor hazırlatma
yükümlülüğü yoktur).
2008 yılı iş ve işlemlerine ilişkin olarak hazırlanması
gereken bu Raporların, kurumlar vergisi beyanname verme
süresinin sonuna kadar hazırlanması gerekmektedir.
Ancak bu Raporların, sözünü ettiğimiz form gibi,
kurumlar vergisi beyannamesi ekinde sunulma yükümlülüğü
yoktur.
Büyük mükellefler vergi dairesine bağlı olmayan kurumlar
vergisi mükelleflerine yurt içindeki ilişkili kişilerle
yaptıkları iş ve işlemleri ile ilgili olarak Rapor
hazırlatma yükümlülüğü öngörülmemekle birlikte, bu
işlemlerle ilgili bir inceleme yapılması halinde ibraz
yükümlülüğü söz konusu olabilecek belgeler listesi,
andığımız Kararname ile belirlenmiştir. Bu listede
istenen belgeler, ibraz talebi üzerine hemen
oluşturulabilecek belgeler olmadığından, bu
mükelleflerin bu kapsamdaki belgelerini her yıl
itibariyle önceden hazır etmelerinde ve düzenli olarak
saklamalarında hiç şüphesiz fayda vardır.
Anılan Bakanlar Kurulu Kararı ile transfer
fiyatlandırması incelemesini ilgilendiren yabancı
belgelerin ibrazının talebi halinde, bu belgelerin
Türkçe çevirilerinin de birlikte ibraz edilmesi zorunlu
kılınmıştır.
İlişkili kişilerle yapılan işlemlerde uygulanan fiyatın
veya bedelin emsallere uygunluk ilkesi çerçevesinde
belirlendiğini tespit açısından, fiyat veya bedelin
tespitine yahut hesaplanmasına ait kayıt, cetvel ve sair
belgelerin de ispat edici kağıt olarak saklanması, hem
yararlı hem de zorunludur. Çünkü bu belge ve kayıtlar,
hem fiyatlandırmada seçilen yöntemi ve gerekçesini, hem
de bu yöntemin doğruluğu ve doğru olarak uygulandığını
mükellefler açısından ispat, idare açısından inceleme
için çok büyük önem taşmaktadır.
Bumin Doğrusöz
Referans/30.03.2009 |
