|
Eski
yılları ödeyerek emeklilik
“Eski yıllarda sigortasız geçen
günlerin primlerinin sonradan ödenip ödenmeyeceği”
konusu çok sayıda okurumun merak ettiği ve sorduğu bir
sorudur. Okurumuz F.Ö de; “Geçmişte ödeyemediğim prim
borçlarını tek seferde ödeyerek emekli olabilir miyim?
Böyle bir kanun var mı veya kanun çıkabilir mi?” diye
soruyor.
Gerçekten de yaşı ilerlemesine rağmen eski yıllarda ya
çalıştığı işyerleri tarafından sigorta primleri
ödenmediğinden ya da çalışmadığından dolayı bir çok kişi
emekli olamıyor.
Sosyal güvenlik sistemimizde, yurt dışı borçlanması,
askerlik borçlanması, grev ve lokavtta geçen sürelerin
borçlanması, sanatçı borçlanması gibi borçlanmalar
yapılmaktadır.
Eski yıllardaki gün boşluklarının tamamlanması, diğer
bir deyişle boşta geçen sürelerin ödenebilmesi mümkün
değildir.
Geçmişteki gün boşluklarının doldurulabilmesi için özel
bir yasa çıkması gerekmektedir. Bu yönde bir yasa
hazırlığı olmadığı gibi, çıkması da şu an için mümkün
değildir.
Sonuç olarak, eski yıllardaki gün boşluklarına ait
primlerinin ne taksitle ne de peşin olarak ödenmesi
suretiyle doldurulması mümkün olmayacaktır.
***
Sağlık yardımı eş
üzerinden mi alınmalı?
Ablam Bağ-Kur’dan emekli oldu, maaş bağlandı, 5 aydır
maaş alıyor. Ancak öğretmen olan kocasının üzerinden
sağlık hizmeti alıyor. Eski karnesiyle emekli
sandığından sağlık yardımı alsa bir sorun olur mu?
Mehmet Özkan
Değerli okurumuz, emekli olan kişilerin sağlık
yardımlarını kendi sosyal güvenlikleri üzerinden
almaları gereklidir. Yani, ablanız emekli olduğundan
dolayı sağlık yardımını kocasından alamaz.
***
15 yıl çalışan işçinin
kıdem tazminatı
Arkadaşlarımdan on beş senesini aynı iş yerinde dolduran
işçilerin kıdem tazminatını alabildiklerini duydum. Bu
doğru mudur? Ne yapmam lazım? Zülfikar Aygün
Değerli okurumuz, 15 yıl ve 3600 gün sayısını
dolduranların kıdem tazminatları alabilmelerine ilişkin
düzenleme daha önce benim de bu köşeden ele aldığım bir
konudur.
1475 Sayılı İş Kanunu’nda “506 Sayılı Kanunun 60’ıncı
maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b)
alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer
şartları veya aynı Kanunun Geçici 81’inci maddesine göre
yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık
süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi
istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle feshedilmesi
halinde işçilere kıdem tazminatı ödenir” hükmü
getirilmiştir.
Daha önce SGK tarafından 15 yıl ve 3600 gün sayısını
doldurup yaşını bekleyen işçilerin kıdem tazminatı
alabileceklerine ilişkin yazı verilmemekteydi. Ancak,
10/07/2008 tarihli 08/09/1999 tarihinden önce çalışmaya
başlayanlar için aylığa hak kazanma koşullarından yaş
dışında en az 15 yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim
ödeme gün sayısı koşullarını, 08/09/1999 tarihinden
sonra çalışmaya başlayanlar için ise 60 ıncı maddesinin
birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt
bentlerinde öngörülen yaş koşulu dışında kalan
sigortalılık süresi ile prim ödeme gün sayısı
koşullarını en erken yerine getirdikleri tarihte, kıdem
tazminatına ilişkin yazının verilmesi yönünde
uygulamanın değiştirilmesi uygun görülmüştür.
Sorunuzda belirttiğiniz gibi aynı işyerinde 15 yıl
çalışma şartı yoktur. Önemli olan ilk sigortalı
olduğunuz tarihten itibaren 15 yıl geçmiş olmasıdır.
Yani 15 yıllık süre farklı işyerlerinde de geçebilir.
Son işyerinde bir yıldan fazla bir zaman geçmiş ise
kıdem tazminatı alabileceksiniz.
Artık SGK tarafından 15 yıl ve 3600 gün sayısını
doldurup yaşını bekleyen sigortalılara 1475 Sayılı İş
Kanunu’nun 14. maddesine göre ‘Kıdem Tazminatı Alabilir’
yazısı verilmektedir. Öncelikle Sosyal Güvenlik
Kurumu’nun ilgili müdürlüğüne başvurarak ‘Kıdem
Tazminatı Alabilir’ yazısını almanızı ve bu belgeyle
birlikte işvereninize başvurarak kıdem tazminatınızı
talep etmenizi öneririz.
İşvereniniz bu belgeye dayanarak kıdem tazminatınız
ödeyebilir.
RESUL KURT
29.08.2009 |
