|
Yeni
istihdam teşviki ve temel esasları
İstihdam teşviklerinin finansmanı, "İşsizlik Sigortası"
fonlarından sağlanırken oluşturulacak ilâve –ek-
istihdam nedeniyle de tekrar aynı sigorta fonlarına ek
kaynak dönüşünün dikkate alınması gerekiyor. Belki
denebilir, "kepçeyle verdiğini kaşıkla değil çay
kaşığıyla (!) yavaş yavaş tekrar toplamaya çalışmak" ne
kadar doğru. Bence bu işlem doğru; çünkü yumurtlayan
tavuk sayısı artmıyor, tersine kriz nedeniyle sürekli
tükenme sürecine girmişse; bu olumsuz sürecin
durdurulması, hatta pozitif ya da olumlu dönüşümün
aşısının yapılması gerekiyor. İşte "yeni istihdam
teşvikleri" de bunun için yasakoyucunun önüne gelmiş ve
yoğun bir iradeyle yasalaşmıştır. Ve yeni oluşan bu
temel yapı, ekonomimizin beklentilerine de uygundur.
Yeni istihdam teşviklerini düzenleyen 5921 sayılı
Yasa'yla 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu'na
eklenen "geçici 9'uncu maddesinde" öngörülen prime esas
kazanç alt sınırı üzerinden hesaplanan sigorta
primlerinin işveren hisselerine ait tutarın altı ay
boyunca İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanacağına
ilişkin hükümdeki "sigorta primi işveren hissesi
teşvikinden yararlanılabilmesi" için, işe alınan
sigortalılar yönünden aşağıda belirtilen şartlar
yanında, ayrıca 2009/Nisan ayına ilişkin olarak
düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde kayıtlı
sigortalı sayısına ilâve olarak işe alınmış olmaları
gerekmektedir.
Temel (baz) alınacak sigortalı sayısının tespiti
sırasında sosyal güvenlik destek primine tabi olarak
çalışanlar da toplam sigortalı sayısına dâhil
edilecektir.
Bunun yanında aday çırak, çırak ve isletmelerde mesleki
eğitim gören öğrenciler ile meslek liselerinde okumakta
iken veya yüksek öğrenimleri sırasında zorunlu staja
tâbi tutulan öğrenciler ile 2547 sayılı Yükseköğretim
Kanunu'nun 46'ncı maddesine tabi olarak kısmi zamanlı
çalıştırılan öğrencilerden aylık prime esas kazanç
tutarı, 5510 sayılı Kanun'un 82'nci maddesine göre
belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırına kadar
olanlar, toplam sigortalı sayısına dâhil edilmeyecektir.
4447 sayılı İssizlik Sigortası Kanunu'nun geçici 9'uncu
maddesinde öngörülen sigorta primi işveren hissesi
teşvikinden, kapsama giren her bir sigortalı için, işe
girdiği tarihten itibaren altı ay süre ile
yararlanılabilecektir. Sigorta primi işveren hissesi
teşvikinden yararlanılabilmesi için, sigortalılar
yönünden teşvikin koşullarını sıralayacak olursak;
a) Sigortalının 18.08.2009 ila 31.12.2009 tarihleri
arasında işe alınmış olması;
b) İşe giriş tarihinden önceki üç aylık dönemde SGK'ya
verilen APHB (aylık prim ve hizmet belgeleri)nde kayıtlı
olmaması;
c) Fiilen çalışması gerekmektedir.
İşyerleri yönünden teşvikin koşulu ise; 2009 Nisan ayına
ilişkin olarak düzenlenmiş APHB (aylık prim ve hizmet
belgesi)'nde kayıtlı sigortalı sayısına ilave olarak işe
alınmış olması;
Şartlarının birlikte gerçekleşmiş olması ve sigortalı,
işyeri ve işveren nitelikleri bakımından maddede
belirtilen istisnalar arasında yer almaması
gerekmektedir.
Kapsama giren sigortalıların fiilen çalıştıkları
sürelere ilişkin düzenlenecek aylık prim ve hizmet
belgeleri (APHB), 5921 sayılı Kanun numarası seçilmek
suretiyle kuruma verilecektir. 5921 sayılı Kanun
numarası seçilmek suretiyle yasal süresi içinde kuruma
verilmiş olan APHB'lerinden dolayı tahakkuk etmiş
sigorta primlerinin, işveren hissesine ait kısmının
İşsizlik Sigortası Fonu'ndan karşılanabilmesi için, aynı
aya ilişkin gerek 5921 sayılı kanun numarası seçilmek
suretiyle, gerekse diğer kanun numaraları veya kanun
numarası seçilmeksizin düzenlenmiş APHB'lerinden dolayı
tahakkuk etmiş sigorta primlerinin sigortalı hissesine
isabet eden kısmı ile İşsizlik Sigortası Fonu'ndan
karşılanmayan işveren hissesine isabet eden kısmın
tamamının ödenmesi gerekmektedir.
Bir işçi hakkında sadece tek teşvikten
yararlanılabilmesi, istihdam teşviklerde ana ilkedir.
İşverenlerce, bu husus gözetilerek işyerinin teşvik
stratejisi belirlenmelidir
Tahsin Sınav
tsinav@yenisafak.com.tr
Y.Şafak/28.09.2009 |
