|
İşçinin işverene veya işyerine verdiği zarardan ötürü iş
akdinin feshi
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
31.03.2008 gün 2007/29966 E. 2008/7020 K. sayılı
ilamında işçinin kusuru, kastı veya savsaması ile
işyerindeki makine, alet veya ham - mamul maddelere
verdiği zarardan ötürü iş akdinin feshinde hangi
esaslara göre hareket edileceği göstermiştir. Karar
uygulamada sık sık karşılaştığımız bir haklı neden olan
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesinin II. fıkrasının
ı bendine ilişkin olması açısından son derece önemlidir.
Yargıtay, kararında işçinin işverene verdiği zarar
sebebine, bir diğer ifade ile *****özen borcuna
aykırılık sebebine dayalı fesihlerde hangi ilkelere göre
değerlendirme yapılacağını ve bunun ne şekilde ispat
edilebileceğini açık şekilde izah etmiştir.
İncelememize konu kararda, davacı, feshin geçersizliğine
ve ise iadesine karar verilmesini istemiştir. Yerel
mahkeme, isteği kısmen hüküm altına almıştır.
Yargıtay dosyayı temyiz mercii olarak incelemiş ve yerel
mahkemenin kararını bozmuştur. Yargıtay öncelikle
işverenin yönetim hakkı kapsamında verdiği talimatlara
işçi uymak zorunda olduğunu belirtmiştir. İşçinin
talimatlara uymamasının, işverene duruma göre iş
sözleşmesinin haklı ya da geçerli fesih hakkı vereceği
belirtilmiştir. İş Kanunu'nun 25'nci maddesinin II'nci
bendinin (h) fıkrası, işçinin yapmakla görevli bulunduğu
görevleri, kendisine hatırlatıldığı halde yapmamakta
ısrar etmesini, bir haklı fesih nedeni olarak kabul
etmektedir. Buna karşılık, yukarıda da ifade edildiği
üzere, İş Kanunu'nun gerekçesine göre, işçinin "işini
uyarılara rağmen eksik, kötü veya yetersiz olarak yerine
getirmesi" geçerli fesih nedenidir. İşçi görevini
uyarıya rağmen, hiç yerine getirmezse işveren haklı
nedenle derhal, eksik, kötü, yetersiz bir biçimde yerine
getirirse süreli, geçerli fesih hakkını
kullanabilecektir.
Kuşkusuz hiçbir kimse sürekli olarak hatasız çalışamaz.
Bu sebeple, bir iş ilişkisinde her yapılan hatalı üretim
veya hizmet, iş sözleşmesini fesih hakkı vermez.
Özellikle bir işçiden yapması beklenebilecek ortalama
üretim
hizmet hatası iş sözleşmesinin fesih nedeni olamaz.
Ancak, bir işçiden yapması beklenebilecek hata payının,
bir başka anlatımla tolerans sınırının üstünde hatalı
bir üretim veya hizmet, iş sözleşmesinin feshi açısından
önem arz edebilir.
İş Kanunu'nun 25'inci maddesinin II. bendinin (ı)
bendine göre, işçinin kendi isteği veya savsaması
yüzünden işverenin malı olan veya malı olmayıp da eli
altında bulunan makineleri, tesisatı veya başka eşya ve
maddeleri otuz günlük ücretinin tutarıyla ödeyemeyecek
derecede hasara ve kayba uğratması haklı fesih
nedenidir. Bu hükümden hareketle, işçinin bu miktara
ulaşmamakla beraber işverenin malına zarar vermesi
geçerli fesih nedeni sayılmalıdır. Buna karşılık meydana
gelen zarar işçiye kişisel bilgi ve ehliyeti dışında bir
iş verilmesinden kaynaklanıyorsa, geçerli nedenin
varlığı kabul edilmemelidir. Çünkü böyle bir durumda
işçinin özen yükümlülüğünün ihlalinden bahsedilemez.
Keza, işçinin ehemmiyetsiz miktara ulaşan zararlarından
dolayı iş sözleşmesi geçerli şekilde feshedilememelidir.
İşçinin işverene ait eşya, alet ve edevatı, tesisatı
işverenin özel izni olmaksızın özel amaçlı olarak
kullanması hali de işçinin davranışından kaynaklanan
geçerli fesih nedeni sayılabilecektir. Burada, özel
amaçlı olarak kullanım sonucu işverene ait eşyanın,
zarara uğramış olması şart değildir.
Av. Ali YÜKSEL
YARGITAY
KARARLARI
28.08.2009 |
