|
Holding şirketlerinde çalışan
işçilerin kıdem tazminatı hakkı var mı?
Tazminat haklarımla ilgili olarak içinden çıkamadığım
bir durum söz konusu. Şöyle ki; Şubat 2000 tarihinde
özel bir şirkette (holdinge bağlı bir A.Ş’de) işe
başladım. 9 yıl aynı şirkette görev yaptım. Doğum iznine
ayrıldım ve izin sürem bitince geri görevime başlamak
üzere iş yerime gittim. Bana, görev yapmakta olduğum A.Ş’den
aynı holdinge bağlı diğer grup şirketinde
görevlendirileceğim söylendi.
Doğum iznimde yerime bakması için bir çalışanımız
görevlendirilmişti. Yeni iş yerinde farklı bir görevle
çalışmaya başladım. Fakat bu şirkete geçişim yapılırken
bana tazminat ödenmedi. Gerekçe olarak da işten
çıkarılmadığımdan dolayı bütün haklarımın yeni iş yerime
devredildiği söylendi. Yaklaşık 3 aydır burada görev
yapıyorum. Fakat yeni işimden mutlu değilim ayılmak
istiyorum. Genel müdürümüze haklarımın verilerek işten
çıkmak istediğimi söyleyeceğim.
9 yıllık emeğimin karşılığı olan kıdem tazminatımı,
kendim ayrılmak istesem de alabilir miyim? İkinci
şirkette işe başlarken, iş yeri beni işten çıkarırsa
tazminatımın eski şirkete fatura edileceği söylenmişti.
Kıdem tazminatımı bana ödemek zorundalar mı ve kim
ödeyecek?
HANGİ ŞİRKET
VERECEK!
CEVAP: Okuyucumuzun sorusu kendine özgü olmasına rağmen
benzer sorunlarla birçok çalışan karşılaşmaktadır.
Dolayısıyla sadece bir kişiye değil, benzer problemleri
yaşayan herkese cevap verecek şekilde bugünkü yazımızın
konusunu seçtik.
Holding veya grup şirketleri arasında işçi geçişlerinde
kıdem tazminatının nasıl ödeneceği sorusu her zaman için
güncelliğini korumaktadır. Gerçekten aynı grubun değişik
şirketlerinde çalışan bir işçi son çalıştığı iş yerinde
geçen süreye göre mi kıdem tazminatı alır, yoksa diğer
bütün iş yerlerinde geçen süreler de dikkate alınır mı?
İş hukuku uygulaması yönünden baktığımızda grup veya
holding şirketleri de olsa bir işçinin çıkışı yapılıp
holdingin başka bir şirketine giriş yapılmış olsa bile
kıdem tazminatının hesaplanıp kendisine ödenmesi
gerekir. Her bir şirketin ayrı bir tüzel kişiliği
bulunmaktadır.
İL DIŞINA ÇIKARAMAZ
Aynı şirketin değişik iş yerlerinde, başka bir deyişle
değişik şubelerinde çalışan işçiye şube değişikliğinde
kıdem tazminatı ödenmesine gerek yoktur. Burada ortada
tek bir şirket vardır. Bir şirketin veya işverenin
değişik iş yerlerinde bir işçi çalışabilir. Yasal olarak
buna mani bir durum söz konusu değildir. Sadece il
sınırları dışına çıkılması halinde işçi gitmek istemezse
kıdem tazminatı ödenir. İl sınırları içinde şube
değişikliklerinde böyle bir zorunluluk yoktur.
Holding içinde her bir şirket ayrı bir tüzel kişiliğe
sahiptir. İşçinin şirket değişikliklerinde kıdeminin
ödenmesi gerekir. Bu konuda Yargıtay da aynı görüştedir.
Yargıtay’a göre, grup veya holding şirketleri arasında
yapılan geçişlerde kıdem tazminatı ödenmelidir.
Uygulamada çoğunlukla gördüğümüz üzere ödenmezse ne
olur? İşçi diğer şirketlerdeki çalışmasından dolayı hak
kazandığı kıdem tazminatını kaybeder mi?
TAZMİNAT KAYBOLMAZ
Bu sorulara verilecek cevap da çok açık. Tabii ki
kaybetmez. İşçi kendisi istifa etmediği halde işverenin
tek yanlı kararı neticesinde iş yeri değişikliği
yapmaktadır. Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre
aynı grubun veya holdingin değişik şirketlerinde çalışan
işçinin işten çıkarılması halinde çalışma sürelerinin
tamamının dikkate alınarak kıdem tazminatının
hesaplanması gerekmektedir.
Hal böyle olmakla birlikte karşımıza bazı sorunlar
çıkmaktadır. Örneğin; işçinin ilk veya son çalıştığı iş
yeri kıdem tazminatını ödeyemez duruma düşerse yani aciz
durumuna düşerse veya iflas ederse ne olacak? Bu gibi
durumlarda diğer şirketlere başvurulup oralarda geçen
çalışmaları karşılığında hak kazanılan kıdem
tazminatının tümünün ödenmesi sağlanacaktır.
İkinci olarak bu gibi durumlarda karşımıza vergi veya
maliyet problemleri de çıkacaktır. İşçiye ödenen kıdem
tazminatları nasıl gider olarak gösterilecektir?
Öncelikle işçinin çalıştığı son şirket (işveren) kıdem
tazminatının tamamını ödeyecek. Diğer işveren veya
şirketlere düşen kısımları ise o şirketlere fatura
edecektir. Bu işlemi yapan son şirket (işveren) için
sıkıntı yok! Ancak, dönemsellik problemi yaşayacak olan
diğer şirketlerin bu tür bir tazminatı gider olarak
göstermesi sıkıntı olabilecektir.
YETER Kİ İSTİFA
ETMEYİN!
Bu konuyu bize hatırlatan okuyucumuzun şahsi sorusuna
gelince, istifa etmesi halinde son çalıştığı iş yerinden
kıdem tazminatını alamaz. İki nedenle alamaz, bir kere
son çalıştığı iş yerindeki çalışma süresi 1 yıl olmadığı
için kıdem tazminatına hak kazanmamış. İkinci ve daha da
önemlisi işçi kendisi istifa etmektedir.
Ancak, doğum izninde bulunduğu sırada işinden
çıkarıldığı için diğer iş yerinden kıdem tazminatı
isteme hakkı vardır. Bu iş yerinden işveren tek taraflı
olarak iş sözleşmesini feshetmiştir.
İş hukuku bir içtihat hukukudur. Birçok olay, yargı
kararlarıyla açıklığa kavuşturulur. Benim yaptığım da
bir yorumdur. Bana göre okuyucumuz ilk çıkışı
yapıldığında ikinci işi kabul etmeyip kıdem tazminatını
talep etseydi kesin olarak tazminatını alırdı. Tabii ki
bu halde de alacaktır. Eğer işvereni işçinin istifasını
yanlış yorumlayıp tazminat ödemek istemezse konu yargıya
taşınacaktır.
Lütfi Köksal
27.12.2009 |
