|
Ölüm aylığı
bağlanması
Okurlarımızın en çok sordukları soruların başında
emeklilik ve dul-yetim aylığı bağlanması geliyor.
Gerçekten de bir çok kişi haklarını bilemediği için
mağdur ediliyor.
Okurumuz A.T.;” Kardeşimi 31 yaşında kaybettik. Toplam
askerlik dahil 853 günü var. Askerliği ödedikten sonra
47 gün açık kalıyor. Çocuklarına ölüm aylığı
bağlatabilmemiz için ne yapmak gerekiyor? Ölüm aylığı
bağlatma imkanı var mıdır?” diye soruyor.
Sigortalının ölümü halinde sigortalının eşine,
çocuklarına ve bazı hallerde de anne-babasına ölüm
aylığı bağlanmaktadır.
4-1/a (SSK)’lı hak sahiplerine ölüm aylığı bağlanmasında
(askerlik ve diğer borçlanmalar hariç) en az 5 yıllık
sigortalılık süresi ve en az 900 gün prim ödemiş olma
şartı getirilmiştir.
Dolayısıyla 900 gün prim ödeme şartı yerine
getirilmediğinden aylık bağlanması mümkün olmayacaktır.
Ancak, kardeşinizin çalıştığı ve SSK primlerinin
ödenmediği işyerleri varsa buraya hizmet tespit davası
açarak günlerinizi tamamlamanızı tavsiye ederim.
***
Öğrencinin yetim aylığı kesilir mi?
Kendim, annem ve erkek kardeşim babamın emekli maaşından
1 senedir faydalanmaktayız. Annem özel bir şirkette
SSK’lı olarak çalışmaktadır
Ben 23 yasındayım. Açık öğretim öğrencisiyim ve özel bir
şirkette SSK’lı olarak çalışmaktayım. Babamın emekli
maaşından 2 ay öncesine kadar ben ve kardeşim
yararlanmaktaydık. Ancak öğrenci olduğumuza dair her 2
senede bir öğrenci belgesi gönderilmesi gerekmekte
olduğu söylendi. Bunları araştırırken benim daha önce
almış olduğum 1 senelik ücreti geri alacakları söylendi.
Bu ödeme varsa faiz almadan nasıl ne şekilde ödeme
yapılması gerekmektedir.
Tek hak olarak annemin üzerine maaş bağlanması için
veraset ilamında bir değişiklik mi yapmamız gerekir.
Mehmet Ali Güreş
Aylık bağlanmış çocuğu bulunmayan erkek veya kadın dul
eş 5510 sayılı kapsamında veya yabancı bir ülke mevzuatı
kapsamında çalışmaması veya kendi sigortalılığı
nedeniyle gelir veya
aylık bağlanmamış olması halinde % 75 oranında ölüm
aylığına hak kazanacaktır. Çalışan dul eşin ölüm aylığı
yüzde 75’ten yüzde 50’ye indirilmiştir.
5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke
mevzuatı kapsamında çalışmayan veya kendi sigortalılığı
nedeniyle gelir veya aylık bağlanmamış çocuklardan;
1) 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim görmesi halinde 20
yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını
doldurmayanların veya,
2) Kurum Sağlık Kurulu kararı ile çalışma gücünü en az
yüzde 60 oranında yitirip malûl olduğu anlaşılanların
veya,
3) Yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla
beraber sonradan boşanan veya dul kalan kızlarının,
her birine ise yüzde 25 oranında aylık bağlanmaktadır.
Kız çocuklar yaş koşuluyla sınırlı olmaksızın; evli
olmamaları, 5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı
bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmamaları veya kendi
çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almamaları
durumunda hak sahibi olarak aylık alabileceklerdir.
Erkek çocuklar ise öğrenim durumuna göre 18-20-25 yaş
sınırları içerisinde, evli olmayan malûl erkek çocuklar
5510 sayılı Kanun kapsamında veya yabancı bir ülke
mevzuatı kapsamında çalışmıyor veya bu çalışmalarından
dolayı aylık veya gelir almıyor ise yaş sınırına tabi
olmaksızın yaşına bakılmaksızın aylık alabilecektir.
5510 sayılı Kanunun 34. maddesinde; “Yaşları ne olursa
olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan
boşanan veya dul kalan kızlarının her birine % 25’i
oranında” aylık bağlanacağı öngörülmüştür. Dolayısıyla
sigortalı olarak çalıştığınız dönemlerde öğrenciliğiniz
devam etse bile, yetim aylığı alamazsınız. Veraset
ilamınızı değiştirmenize gerek yoktur.
Bu şekilde fazla veya yersiz olarak yapıldığı tespit
edilen ödemeler, kanunî faizi ile birlikte ilgililerin
Kurumdan alacağı varsa bu alacaklarından mahsup edilir,
alacakları yoksa genel hükümlere göre geri alınmaktadır.
Resul KURT
27.08.2009 |
