|
Ölen kızımızdan maaş
bağlanır mı?
Soru: Sadettin Bey, kızım 13/10/1962 doğumluydu.
01/11/1989 tarihinde SSK'lı olarak işe girişi
yapılmıştı. 1989 yılında 120 gün, 1990 yılında 280 gün
toplam 400 gün prim ödendi. 31/12/1992 tarihinde isteğe
bağlı sigortalı oldu. İsteğe bağlı ve normal sigortalı
olarak toplam ödenen prim gün sayısı 5379 ( 19 yıl 5 ay
7 gün ). Buna göre emekli olabilmesi için yaş ve prim
gün sayısının tamam olduğu fakat emekli olabilmesi için
sigorta başlangıç tarihinden itibaren 20 yılın dolması
gerektiği, bu tarihinde 01/11/2009 olduğu tarafımıza
bildirildi. Fakat kızım 24/02/2009 tarihinde vefat etti.
Benim sizden ricam, kızımın vefatından sonra varisi
olarak annesine maaş bağlanır mı? Bağlanmazsa ödediğimiz
primleri geri ödeme yaparlar mı? C.Z.
Cevap: Cihat Bey, öncelikle başınız sağ olsun, Allah
sizlere sabırlar ve uzun ömür versin. Bir sigortalının
vefatından sonra kimlere hangi şartlarla aylık
bağlanacağı, 5510 sayılı Kanunun 34. maddesine göre
belirleniyor. Anılan maddenin birinci fıkrasının (d)
bendinde, "Hak sahibi eş ve çocuklardan artan hisse
bulunması halinde her türlü kazanç ve irattan elde etmiş
olduğu gelirinin asgari ücretin net tutarından daha az
olması ve diğer çocuklarından hak kazanılan gelir ve
aylıklar hariç olmak üzere gelir ve/veya aylık
bağlanmamış olması şartıyla ana ve babaya toplam % 25'i
oranında; ana ve babanın 65 yaşın üstünde olması halinde
ise artan hisseye bakılmaksızın yukarıdaki şartlarla
toplam % 25'i" kadar aylık bağlanması öngörülüyor. Yani
kanun diyor ki, ben ölen sigortalının anne ve babasına
aylık bağlarım fakat;
- Ölen sigortalının eşine ve çocuklarına maaş
bağlandıktan sonra artan hisse olması gerekir,
- Maaş alacak olan anne ve babanın başka bir şekilde
sosyal güvenlik kurumlarından gelir-aylık almamaları
gerekir,
- Gelir-aylık almasalar bile başka yollarla elde
ettikleri gelirlerinin aylık net asgari ücretten (477,18
TL) az olması gerekir.
Soruyu eşiniz için sorduğunuza göre siz hali hazırda
emekli aylığı alıyor olmalısınız. Eşiniz yani vefat eden
kızınızın annesi ise yukarıda saydığımız şartları yerine
getiriyorsa, kendisine ölen kızınızdan dolayı aylık
bağlanır. Eşinizin şahsi durumundan dolayı aylık
bağlanamaması durumunda, ödenmiş olan primler iade
edilmez.
Babamdan yetim maaşı alabilir miyim?
Soru: Sadettin Bey, benim de size bir sorum olacak. Ben
eşimden ayrıldım ve SSK'dan emekliyim. Babam da
Bağ-Kur'dan emekliydi, vefat etti. Ben kendi maaşımla
birlikte babamdan da yetim maaşını alabilir miyim?
Süreyya Ekizoğlu
Cevap: Süreyya Hanım, hem kendi emekli maaşınızı hem de
babanızdan dolayı yetim maaşını alabilirsiniz. Bunun
için size en yakın SGK müdürlüğüne başvurmanız gerekir.
Tütün satışıyla emekli olunur mu?
Soru: Sadettin Bey iyi günler diliyorum. Annemin
1993-2002 yılları arasında üretip satmış olduğu tütün
paralarından %1 oranında tevkifat olarak Bağ-Kur
kesintileri yapılmış. Bu kesinti evraklarını Tekel ve
özel şirketlerden temin ettik. Annem 1945 doğumlu.
Öğrenmek istediğim; bu evraklarla nereye başvurmalıyım?
Bu işlem için aracılar 200 TL istiyorlar, işlemler uzun
sürer mi? Annem emekli olabilir mi yada kesilen
paralarını toplu olarak alabilir mi? Emekli olursa
yaklaşık ne kadar maaş alabilir? Babam SSK emeklisi, bu
annemin durumunu etkiler mi? Mehmet AMARAT
Cevap: Mehmet Bey, elinizdeki belgelerle birlikte,
bulunduğunuz ildeki SGK müdürlüğüne başvurmanız
gerekiyor. 1993-2002 dönemi hizmetlerin tespit edilmesi
durumunda anneniz hemen emekli olur. Şu an emekli olması
durumunda 400 TL civarında emekli aylığı bağlanır.
Babanızın SSK emeklisi olması annenizin Tarım Bağ-Kur
statüsü ile emekli olmasına engel değildir. İlerde dul
aylığı alma aşamasını soruyorsanız, babanız vefat
ettiğinde (Allah gecinden versin) anneniz hem kendi
aylığını hem de babanızdan dolayı dul aylığını alabilir.
Profesör muayenesinde fark alınır mı?
Soru: Sadettin Bey, sağlık faturalarıyla ilgili yazınızı
okudum ve bilgilendirme için çok teşekkür ederim.
Yazınızda sağlık kurumlarının SGK ile anlaşmalı olarak
vermiş olduğu sağlık hizmetine mukabil, hastadan en
fazla %30 oranında fark alabiliyor demişsiniz. Ben ...
Üniversitesini aradım ve bir profesör için ücret sordum.
Bana verilen yanıt "185 TL olan ücret 155'e düşüyor"
şeklinde oldu. Hemen bunun
kanunen yasak olduğunu ve şikayet olursa ceza
alınabileceğini söyledim. "Bizde böyle vs." dediler. Bu
durumda yapılacak şey faturayı alıp Sağlık Bakanlığına
mı göndermek? Yoksa nedir? Ekmel AKSOY
Cevap: Değerli okurum, bahsettiğiniz yazımda, sağlık
hizmetlerine dair %30'luk üst sınırdan bahsetmiş ve bu
fark konusunda hastaların dikkatli davranmaları
gerektiğine değinmiştim. Ancak sizin bahsettiğiniz
profesör muayeneleri, bu %30'luk üst sınır uygulamasına
tabi değil. Zira 5510 sayılı Kanunun 73. maddesinde,
öğretim üyeleri tarafından verilen sağlık hizmetlerinin
üst sınır uygulamasına tabi olmadığı belirtilmiştir.
Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
Bugün/27.05.2009 |
