|
1 Mayıs ve
tatillerin ücreti
22 Nisan 2009 günü TBMM'de kabul edilen "Ulusal
Bayram Ve Genel Tatiller Hakkında Kanunda Değişiklik
Yapılmasına Dair" 5892 sayılı Kanunla 1 Mayıs günü tatil
ilan edildi. Bu Kanun halen yürürlüğe girmek için Sayın
Cumhurbaşkanının imzasını ve Resmi Gazete'de
yayınlanmayı beklemekte. Sanırım bu işlemlerde 1 Mayıs'a
kadar yetişecek ve dolayısıyla 1 Mayıs 2009 günü, bu yıl
resmi tatil olarak geçecek.
5892 sayılı Kanunla 2429 sayılı Kanunla Ulusal Bayram Ve
Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2. Maddesinde yapılan
değişikliğe göre 1 Mayıs tatilinin adı, "Emek ve
Dayanışma Günü Tatili".
1 Mayıs tatil ilan edildi ama, bu yıla mahsus olmak
üzere, kamu kurum ve kuruluşlarınca o gün yapılması daha
önceden kararlaştırılmış iş ve işlemler yürütülecek.
Kamu kurum ve kuruluşları bu konuda gerekli tedbirleri
alacaklar.
Örneğin 1 Mayıs'a durulma günü verilen davalar, bize
göre, o gün görülecek. Ancak 1 Mayıs'da duruşması
olanlar, önceden sorsunlar, "kalem taliki" de
yapılabilir. Yani duruşma açılmadan mahkemenin yazı
işleri müdürlüğünce erteleme de yapılabilir.
Ancak ödeme vadesinin son günü 1 Mayıs'a gelen kamusal
borçların ifa süresi veya o güne gelen dava açma
süreleri, 4 Mayıs pazartesi günü mesai saati bitimine
kadar uzamış olacak.
1 Mayıs'ın tatil ilanının asıl sonuçları, kendisini İş
Hukukunda gösterecek. Ancak konuya iş hukuku açısından
yaklaşmadan önce, yapılan bu değişikliği de dikkate
alarak ulusal bayram, bayram ve genel tatilleri
aktaralım.
Yılbaşı Günü (1 Ocak Yıl Başı Tatili) (1 gün)
1 Mayıs Emek ve Dayanışma Günü (1 gün)
Ulusal Bayram
- 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı (1.5 gün)
Genel Tatil Günleri
Resmi Bayramlar
- 23 Nisan Ulusal Egemenlik Ve Çocuk Bayramı (1 gün)
- 19 Mayıs Atatürk'ü Anma ve Gençlik ve Spor Bayramı (1
gün)
- 30 Ağustos Zafer Bayramı (1 gün)
Dini Bayramlar
- Ramazan Bayramı (3.5 gün)
- Kurban Bayramı (4.5 gün)
Ulusal Bayram olan 29 Ekim'de özel işyerlerinin
kapanması gerekmekle birlikte diğer genel tatil
günlerinde çalışılıp çalışılmayacağı konusu hizmet
akitlerinde veya toplu iş sözleşmelerinde
düzenlenebilir. Taraflar eğer bu metinlerde bu konuda
bir düzenleme yapmamışlarsa veya yazılı bir sözleşme
yoksa, işveren işçinin muvafakati ile çalışma
yaptırabilirler. Ancak bu gibi hallerde ücretin zamlı
ödenmesi gerekmektedir.
İş Kanununun bu konuyu düzenleyen 44. Maddesine göre,
"Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde
çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş
sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm
bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için
işçinin onayı gereklidir. Bu günlere ait ücretler 47.
maddeye göre ödenir." hükmü yer almıştır. Bu madde de
yer alan düzenleme 45. Maddede yer alan "Toplu iş
sözleşmesi veya iş sözleşmelerine hafta tatili, ulusal
bayram ve genel tatillerde işçilere tanınan haklara,
hükümler konulamaz." hükmü ile güçlendirilmiştir.
Kanunun 47. maddesine göre, işyerlerinde çalışan
işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü
olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş
karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil
yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için
bir günlük ücreti ödenir.
Parça başına, akort, götürü veya yüzde usulü ile çalışan
işçilerde tatil gününe isabet eden ücret, ödeme
döneminde kazanılan ücretin bu süre içinde çalıştığı
günlere bölünmesi suretiyle hesaplanır. Bu şekilde
hesaplanan ücret ulusal bayram veya genel tatil
günlerinde çalışan işçiye ödenecektir.
Bu arada hesaplama yaparken, 2429 sayılı Ulusal Bayram
Ve Genel Tatiller Hakkında Kanunun 2. Maddesinin 2.
fıkrasında yer alan, "ulusal bayram ve genel tatil
günleri Cuma günü sona erdiğinde izleyen cumartesi
gününün tamamının tatil olacağı" hükmünü de dikkate
almak gerekmektedir. Öte yandan İş Kanununa göre,
işçinin yıllık izin hakkını kullanırken, yıllık izine
rastlayan hafta tatili ve genel tatil günlerine ait
ücretin de ayrıca ödenmesi gerekmektedir.
Bumin Doğrusöz
Referans/27.04.2009 |
