|
SGK'dan teşvik
içinde teşvik!
İstihdamın teşvikine yönelik ülkemizde geniş bir
mevzuat söz konusu. Hal böyle olunca teşvik
uygulamasında gerek işverenler gerekse SGK birimleri
tereddüde düşebiliyorlar. Nitekim bu tereddütlerin
yoğunlaştığı konulardan birisi de, 1 Ekim 2008 tarihi
itibarıyla uygulanmakta olan ve işverenlere 5 puanlık
prim indirimi getiren teşvik paketiydi. Ancak SGK,
geçtiğimiz günlerde konuya dair yayınlamış olduğu
genelge ile bu konudaki şüphe ve tereddütleri izale
etmiş oldu. Ayrıca şunu da belirtelim ki SGK, söz konusu
genelge ile işverenler lehine uygulamayı rahatlatmış
oldu. Yani bir anlamda teşvik içinden teşvik çıktı
dersek yalan olmaz.
SGK'nın açıklık getirdiği noktalar şunlar;
İhale konusu iş üstlenen işverenler, ihaleli işi
yaparken 5 puanlık indirimden yararlanmamışlarsa,
sonradan bu imkândan yararlanabilecekler mi?
Üstlendiği ihale konusu işi yaparken, 5 puanlık prim
indiriminden yararlanmamış olan işverenler, geçmişe
dönük prim belgeleri vererek 5 puanlık indirimden
yararlanabilecek. Ancak bunun için, ihale makamlarının
SGK müdürlüklerine göndereceği bilgiler ile işverenlerin
SGK'ya verdiği prim belgelerinin uyumlu olması
gerekiyor.
Ar-Ge faaliyetlerinde görevli personele, bu
faaliyetlerin dışındaki çalışmaları için ödenen
ücretlerde 5 puanlık prim indirimi uygulanacak mı?
5746 Sayılı Kanun gereği, Araştırma-Geliştirme
faaliyetlerinde görevli çalışanlar için, sigorta primi
işveren payında Hazine desteği uygulanıyor. Ancak bu
kapsamdaki çalışanlara ücret dışı ödemeler ile Ar-Ge
faaliyeti dışındaki çalışmalarından dolayı söz konusu
kanun kapsamında destek verilmiyor. SGK bu durumdaki
ödemeler ve faaliyetler için işverenler lehine yorum
yaparak, Ar-Ge teşviki dışında kalan ödemeler için 5
puanlık prim indiriminden yararlanılabileceğine karar
verdi. Böylece Ar-Ge teşvikinden yararlanan işverenler,
SGK'ya bildirge verirken, Ar-Ge kapsamındaki ödemeler
için 5746 Sayılı Kanunu, aynı çalışana yapılan diğer
ödemeler için 5510 Sayılı Kanunu seçmiş olacak. Yani
aynı çalışan için iki ayrı kanunun teşvikinden
yararlanılacak.
Diğer teşvik unsurlarından haksız yere yararlanan
işverenlerin, 5 puanlık indirimleri de iptal edilecek
mi?
Hâlihazırda ülkemizde istihdamın teşviki amacıyla 5 ayrı
kanun yürürlükte bulunuyor. Aynı işveren bu teşvik
paketlerinin hepsinden aynı anda yararlanabiliyor. Ancak
elbette her bir paketin gerektirdiği şartları taşımak
kaydıyla. Fakat uygulamada bazen hak etmediği halde
teşvik paketinden yararlanmaya çalışan işverenler de
olabiliyor. Peki bu durumda, bir teşvik paketini
suiistimal eden işveren, diğer teşviklerden de mahrum
kalacak mı? İşte SGK son genelgesi ile bu konuya da
açıklık getirerek, bu durumdaki işverenlerin sadece
suiistimal ettikleri teşvik unsurundan mahrum
kalacaklarını, diğer teşviklerden yararlanmaya devam
edeceklerini açıklamış oldu.
Alt işverenin borcu varsa, asıl işveren teşvikten
yararlanamayacak mı?
5 puanlık prim indiriminden yararlanan işverenler,
elektronik ortamda SGK'ya prim belgelerini gönderirken
5510 Sayılı Kanun numarasını seçiyorlar. Söz konusu
Genelge ile asıl işverenlerin, cari ay için aylık
bildirge verirken kendi işyerlerinden dolayı borçları
bulunmuyorsa, 5 puanlık indirimden yararlanabilecekler.
Ancak alt işverenler cari ayın borcunu yasal süresi
içerisinde ödemezlerse, takip eden aylarda hem kendileri
hem de asıl işverenler 5 puanlık prim indiriminden
yararlanamayacak.
Prim borçları yapılandırılmış olup da, yapılandırması
bozulan işverenler için nasıl bir işlem yapılacak?
5 puanlık prim indiriminden yararlanabilmek için
işverenlerin SGK'ya prim ve prime ilişkin borçlarının
bulunmaması ya da borçları varsa da yapılandırılmış,
tecil veya taksitlendirilmiş olması gerekiyor. Ancak
işverenlerin, SGK'ya olan borçları yapılandırıldığı,
tecil ya da taksitlendirildiği halde, bu borcu ödemekte
aksamalar yaşanırsa, bu süre zarfında 5 puanlık prim
indirimi uygulanmayacak. Fakat işverenler, bu borçlarına
dair yeniden tecil ya da taksitlendirme yaptırırlarsa, 5
puanlık indirimden yararlanmaya başlayacaklar.
Sermayesinin %50'den fazlası devlete ait olan işyerleri,
prim indiriminden yararlanabilecek mi?
5 puanlık prim indirimi sadece özel sektör işverenleri
için getirildiğinden, sermayesinin %50'den fazlası
devlete ait olan işyerlerinin bu indirimden yararlanması
mümkün değil. Genelge ile bu husus bir kere daha teyit
edilmiş oldu.
Sadettin ORHAN
sorhan@bugun.com.tr
26.11.2009 |
