Vergi inceleme(me)si
için Varlık Barışı
Varlık Barışı uygulaması, yürürlüğe girdiği tarihten
itibaren vergi mükelleflerinin en önemli gündem
maddelerinden birisi oldu.Mükelleflere kayıt dışı kalmış
varlıklarını kayıt altına alma imkânı sağlayan bu
düzenlemeye sık sık köşemizde yer verip mükelleflere
hatırlatmalarda bulunduk.
Varlık Barışı uygulaması özü itibarıyla mükelleflerin
yurtiçi ve yurtdışında bulunan para, altın, döviz gibi
nakdi kıymetleri ile gayrimenkullerini kayıt altına alma
imkânı sağlayan bir düzenleme. Tabii bu imkândan
yararlanacak mükellefler bir bedel ödeyecek. Bu bedel,
yurtdışı varlıklar için beyan edilen değerlerin %2'si,
yurtiçindeki varlıklar için beyan edilen değerin %5'i
oranında ödenecek bir vergi.
Bu açıdan baktığımızda Varlık Barışı uygulamasının
Maliye Bakanlığı'na gelir sağlayıcı bir yönü var.
Dolayısıyla Bakanlık bu uygulamadan mükelleflerin
yararlanmasını ciddi anlamda istiyor. Bu kapsamda Maliye
Bakanlığı, Varlık Barışı uygulamasını yürürlüğe
koyarken, bu uygulamadan yararlanılmasını teşvik etmek
amacıyla mükelleflere oldukça önemli bir hak sağladı. Bu
hak, beyan edilen değerler kadar vergi incelemesi sonucu
bulunacak matrah farklarından kurtulmak. Bu uygulama
için kullanılan kanuni terim mahsup uygulaması.
Mahsup uygulaması
Mahsup uygulamasını çok basit bir örnekle
hatırlatabiliriz. 2004-2007 yılları arasında herhangi
bir döneme ilişkin olarak (19 Haziran 2009 tarihinden
sonra) vergi incelemesi geçiriyorsunuz. Vergi inceleme
elemanları 500.000 TL'lik Kurumlar Vergisi ile KDV
matrah farkı hesapladıklarını söylediler.
Bu durumda Varlık Barışı kapsamında 500.000 TL beyan
edip %5 oranındaki 25.000 TL vergiyi öderseniz, yapılan
mahsup sonucu, başkaca bir vergi ve ceza ile
karşılaşmıyorsunuz.
Fakat herhangi bir beyanda bulunmazsanız 500.000 TL'lik
matrah farkı üzerinden hesaplanacak 100.000 TL Kurumlar
Vergisi, 90.000 TL KDV, 190.000 TL'lik vergi ziyaı
cezası ve yılına göre 200.000 TL'yi aşabilecek faiz yükü
olmak üzere 580.000 TL'ye varan bir mali yük ile
karşılaşacaksınız.
Yani bir tarafta Varlık Barışı'ndan yararlanıp 25.000 TL
ödeme, diğer tarafta yararlanmayıp 500.000 TL'yi
aşabilecek bir vergisel yükle karşılaşma durumu.
Eğer bu inceleme 2008 yılına ilişkin olsaydı bu mahsup
imkânından yararlanmak mümkün değil. Aslında 2008 yılı
işlemlerinin de mahsup kapsamına alınmasında hiçbir
sakınca yok. Hatta 2008 incelemelerinin de kapsama
alınması durumunda uygulamadan yararlanacak
mükelleflerin sayısında ciddi artış yaşanabilir. Ancak
şu andaki düzenleme 2008 yılı vergi incelemelerini
kapsamıyor.
Vergi incelemesi geçirmeyenler yararlanmalı mı?
"Şirketimle ilgili herhangi bir vergi incelemesi yok,
neden Varlık Barışı'ndan yararlanayım" diye düşünenler
olabilir. Onlar için hemen hatırlatalım.
Vergi incelemesi 5 yıllık zamanaşımı süresi içerisinde
her an yapılabilir. Mesela 2005 yılı hesap ve
işlemleriniz 2010 yılı sonuna kadar incelenebilir.
Dolayısıyla bugün vergi incelemesi geçirmeyenler ileride
de geçirmeyecek diye bir kural yok. Vergi inceleme riski
her an devam ediyor.
Vergi incelemesi sonucunda mükelleflerin ne denli yüksek
maliyetlerle karşılaşacakları yakın dönemde kamuoyuna
yansıyan bazı incelemelerde de açıkça gözüktü. Yukarıda
belirttiğimiz basit hesap herkes için geçerli. Kimisi
için bugün kimisi için yarın. Dolayısıyla vergi inceleme
riskini bertaraf etmek isteyen mükelleflerin vergisel
risklerini şimdiden hesaplayıp Varlık Barışı
uygulamasından yararlanmalarında büyük fayda var.
Dolayısıyla yazımızın başlığında da belirttiğimiz gibi
vergi inceleme(me)si için mükelleflerin Varlık
Barışı'ndan yararlanmalarında büyük fayda var.
İsmail KÖKBULUT
ikokbulut@bugun.com.tr
26.10.2009 |