|
İşçinin davranışlarından ötürü fesihlerde savunma alma
zorunluluğu
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi
21.04.2008 tarih 2007/ 30777 E. 2008/ 9219 K. sayılı
ilamı ile işçinin davranışlarından ötürü yapılacak
fesihlerde, işçinin savunmasının alınması gerektiğine
vurgu yapmıştır. Karar esasında 4857 sayılı İş
Kanunu'nun 19. maddesinde yazan kurala ve sonuca
paraleldir. Ancak bu kararda Yargıtay, yasada öngörülen
işçinin savunmasının alınmasına dair zorunluluğu
zikretmekten daha da öteye giderek alınacak savunmanın
usül ve esaslarını da göstermiştir. Bu açıdan karar çok
büyük önem arz etmektedir.
İncelememize konu kararda davacı, iş sözleşmesinin
geçerli neden olmadan davalı işveren tarafından
feshedildiğini belirterek feshin geçersizliğine ve işe
iadesine karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece
davacının tutanaklara göre işyerinde olumsuz
davranışları bulunduğu, en son şirket e-mail adresini
özel işlerinde kullandığı, davranışlarının işyerinde
olumsuzluklara yol açtığı, feshin geçerli nedene
dayandığı gerekçesi ile davanın reddine karar
verilmiştir.
Yargıtay meseleyi 4857 İş Kanunu'nun 19'uncu maddesine
göre değerlendirmiştir. Bahse konu madde aynen şu
şekildedir: "Hakkındaki iddialara karşı savunmasını
almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o
işçinin davranışına veya verimi ile ilgili nedenlerle
feshedilemez. Ancak, işverenin 25'inci maddenin (II)
numaralı bendi şartlarına uygun fesih hakkı saklıdır."
Bu hükümle, işçinin savunmasının alınması, işçinin
davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle iş
sözleşmesinin feshi için bir şart olarak öngörülmüş ve
salt işçinin savunmasının alınmamasının tek başına,
süreli feshin geçersizliği sonucunu doğuracağı ifade
edilmiştir. Yargıtay yasa maddesi dairesinde işverenin
savunma alma mükellefiyetinin sadece fesihten önce
olduğunu, işçiye ihtar verilirken ise bu şekilde bir
yükümlülük bulunmadığına dikkatleri çekmiştir.
Dolaylısıyla, işçiye davranışı nedeniyle ihtar
verilirken, savunmasının alınmaması ihtarı geçersiz
kılmayacaktır. İşçinin savunmasının, sözleşmenin
feshinden önce alınması gerekli ve yeterlidir. Yargıtay
işçinin davranışlarından ötürü yapılması düşünülen
fesihlerde öncelikle işçinin savunma vermeye davet
edilmesi gerektiğini, davet yazısında davranışı
nedeniyle işten çıkarma sebebinin açık ve kesin bir
şekilde belirtilmesi gerektiğini, makul bir süre önceden
belirtilen yer, gün ve saatte hazır bulunması,
bulunmadığı takdirde yazılı bir savunma verebileceğinin;
bildirilen yerde belirtilen gün ve saatte hazır
bulunmadığı ve de buna rağmen yazılı bir savunma
vermediği takdirde savunma vermekten vazgeçmiş
sayılacağının kendisine hatırlatılması gerektiğini
önemle vurgulamıştır Fesih bildirimiyle birlikte veya
fesihten sonra savunma istenmesi feshi geçersiz
kılacaktır. Keza, ihbar önel süreleri içinde savunma
alınması da feshin geçersiz olması sonucunu
doğuracaktır.
Bahse konu olayda; Dosya içeriğine göre davalı işverenin
davacı isçinin iş sözleşmesini 4857 sayılı İş Kanunu'nun
18. maddesi uyarınca davranışlarından kaynaklanan
nedenlerle feshettiği, ancak davacı isçinin savunmasını
almadığı, feshin salt bu nedenle geçersiz nedene
dayandığı anlaşılmaktadır. Bu sebeple Yargıtay yerel
mahkemenin kararını bozmuştur.
Bu kararda özellikle dikkat çekici olan nokta işçiden
alınacak savunmanın şekli ve usülüdür. Hiç şüphesiz
işverenlerce işçinin davranışlarından ötürü yapılacak
fesihlerde bu usüle uyularak savunma alınması halinde
sorun yaşanmayacaktır.
Av. Ali YÜKSEL / YARGITAY KARARLARI
26.08.2009 |
