Gayrimenkul sahiplerini bekleyen vergiler
Gayrimenkulu olanlar ne zaman,
nasıl, nereye, ne çeşit vergi ödeyeceklerini şaşırmış
durumdalar.2009 yılında da ev, arsa ve dükkân
sahiplerini çeşitli vergiler bekliyor.
Kiraya verenler
2009 yılında; gerçek kişilerin elde ettikleri konut kira
gelirlerinin 2 bin 600 TL’si istisna olup aşan kısmı
yüzde 15-35 arasında değişen artan oranlı vergi
tarifesine göre vergilendirilir. İşyerinin kiraya
verilmesi halinde elde edilen gelirden stopaj yapılması
nedeni ile kira tutarının 22 bin TL’yi aşması durumunda
1-25 Mart 2010’da, yıllık gelir vergisi beyannamesi ile
beyan ederler.
2008’de konut, işyeri alanlar
2008 yılında konut, işyeri ya da arsa alanlar, bu
gayrimenkule ait emlak vergisini 2008’de yasa gereği
ödemediler. Ancak 2009 yılı Mart-Mayıs ve Kasım
aylarında, 2 eşit taksitte ödeyecekler.
Gayrimenkulünü satanlar
SATIN alınan tarihten itibaren 4 yıl (1 Ocak 2007’den
itibaren edinenlerde 5 yıl) içinde gayrimenkullerinin
satılması halinde satıştan doğan kazançlar vergiye tabi
olmayacak. 5 yıl içinde satılması durumunda alış ve
satış bedeli arasındaki fark “Değer artış kazancı”
olarak vergilendirilecek. Kazancın 7.600 TL’ si vergiden
istisna.
Kooperatiften ev sahibi olanlar ise evini satmak
istediğinde 4 yıllık (1 Ocak 2007’den itibaren
edinenlerde 5 yıl) süreç tahsis tarihinden (kura çekimi)
itibaren işlemeye başlar.
Kazancın belirlenmesinde, gayrimenkulün maliyet bedeli
(kooperatiflerde aidatlar), satılan ay hariç, aylık ÜFE
oranına göre yükseltilerek belirleniyor.
Miras kaldıysa
MİRASLA elde edilen gayrimenkullerin (ev, büro, dükkan,
yazlık, arsa, tarla) satılması halinde elde edilen
kazanç miktarı ve elde tutma süresi ne olursa olsun
vergiye tabi tutulmaz.
Emlak Vergisi de arttı
TÜRKİYE sınırları içerisinde bulunan mesken, büro,
işyeri, arsa ve araziler emlak vergisine tabi. 2009’da
gayrimenkullerin, “Emlak Vergisi değeri” yüzde 6
artırıldı. Buna bağlı, 2009’da ödenecek Emlak Vergisi de
yüzde 6 artmış oldu. Mart-mayıs ve kasım aylarında, iki
taksitte ödenecek olan Emlak Vergisi’nin, yüzde 10’u da
“Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunmasına Katkı Payı”
olarak ödenecek.
2009 yılında Emlak Vergisi oranları gayrimenkulün
cinsine göre farklılaştırılmış olup binde 1 ile binde 6
arasında değişen oranlar aşağıdaki tabloda
görebilirsiniz
Emeklinin durumu
BRÜT alanı 200 metrekareyi aşmayan bir konuta sahip olan
emekli, ev hanımı, işsizler, gaziler, özürlüler ve
şehitlerin dul ve yetimleri Emlak Vergisi’ni
ödemiyorlar. Ancak emekli, işsiz, ev hanımları emekli ve
muhtaç aylığı dışında herhangi bir gelire sahipse
istisnadan yararlanamazlar.
Emekli, karı ve kocanın, 200 metrekareyi aşmayan birer
konutu varsa, ikisi de emlak vergisi ödemeyecek.
200 metrekarenin altında, iki eve yarım hisse ile sahip
olan emekli için durum pek içi açıcı olmayıp, her iki ev
için de Emlak Vergisi ödenecek.
Tapu harçları ve veraset vergileri
GAYRİMENKULLERİN alım satımında, tapu işlemi sırasında
tapu harcı, ayrıca cinsinde değişiklik olması halinde
cins değişikliği harcı ödenir.
Gayrimenkullerin alım satımında emlak vergisi asgari
değerine göre, binde 15’er oranında harç ödenecek. Bu
oranın önümüzdeki aylarda düşürülmesi bekleniyor.
Gayrimenkullerin miras yada hibe ile elde edilmesi
durumunda emlak vergisi asgari değeri üzerinden binde 9
oranında tapu harcı ödenecek.
Arif ŞİMŞEK
Tercüman / 26.01.2009
|