17 Ağustos ve 30 Kasım tarihleri
arasında yeni sistem çerçevesinde teşvike bağlanan
yatırımların yüzde 57’sini komple yeni yatırımlar
oluşturdu.
Yeni teşvik sisteminden aslan payını aralarında
İstanbul, Kocaeli, İzmir, Ankara gibi büyük şehirlerin
bulunduğu birinci bölge alırken, Doğu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgesi’ndeki illerin ağırlıkta olduğu dördüncü
bölgeye beklenen “yatırım açılımı” sağlanamadı. 17
Ağustos ve 30 Kasım tarihleri kapsayan 3.5 aylık dönemde
yeni sisteme göre teşvike bağlanan toplam 7 milyar 553.5
milyon TL’lik sabit sermaye yatırımlarının yüzde 41’ini
birinci bölge toplarken, yüzde 14’ünü ikinci, yüzde
30’unu üçüncü, yüzde 15’ini ise dördüncü bölge aldı.
14 Temmuz 2009 tarihli yeni teşvik sisteminden en çok
aralarında İstanbul, Kocaeli, İzmir, Ankara, Bursa gibi
illerin de bulunduğu birinci bölge yararlandı. 17
Ağustos-30 Kasım tarihleri arasında yeni teşvik sistemi
çerçevesinde teşvike bağlanan 7 milyar 553.5 milyon
TL’lik yatırım tutarının yüzde 41’ini birinci bölge
topladı. Söz konusu dönemde birinci bölgede 230 yatırım
teşvik belgesi karşılığında 3 milyar 79.3 milyon TL’lik
sabit sermaye yatırımı teşvike bağlanırken, 10 bin 838
kişilik istihdam öngörüldü. Birinci bölgede verilen
teşvik kapsamında ithal edilecek makine ve teçhizat
tutarı ise toplam 1 milyar 14 milyon doları buldu.
En büyük cazibe
merkezi İstanbul
Yeni teşvik sisteminin en büyük cazibe merkezi, birinci
bölgede yer alan İstanbul oldu. 3.5 aylık dönemde
İstanbul’da 74 teşvik belgesi kapsamında 1 milyar 227.4
milyon TL’lik sabit sermaye yatırımı teşvike
bağlanırken, 423 milyon 180 bin dolarlık ithal edilecek
makine ve teçhizat ile 3 bin 325 kişilik istihdam
öngörüldü. Sanayinin kalbi Kocaeli’nin de içinde
bulunduğu Sakarya, Düzce ve Bolu illerini kapsayan TR42
bölgesinde 799.6 milyon TL’lik sabit sermaye yatırımı
teşvike bağlandı. TR42 düzey bölgesinde 30 yatırım
teşvik belgesi kapsamında 2 bin 518 kişinin istihdamı
öngörüldü.
İkinci bölge
teşviklerin yüzde 14’ünü çekti
Yeni sistem çerçevesinde teşvike bağlanan yatırımların
yüzde 14’ü aralarında Aydın, Denizli, Muğla, Antalya,
Adana, Mersin, Isparta, Balıkesir gibi illerin de
bulunduğu ikinci bölgeye gitti. 3.5 aylık dönemde ikinci
bölgeye yönelik verilen teşvik tutarı 1 milyar 70.1
milyon TL’ye ulaşırken, teşvike bağlanan sabit yatırım
tutarı çerçevesinde 5 bin 852 kişilik istihdam
öngörüldü.
Teşviklerin yüzde
30’u üçüncü bölgeye
Yeni teşvik sisteminden en çok yararlanan bölge
sıralamasında ikinciliği yüzde 30’la 3’üncü bölge aldı.
Manisa, Gaziantep, Manisa, Afyon, Konya, Karaman, Samsun
gibi illerin yer aldığı üçüncü bölgede 2 milyar 262.5
milyon TL’lik sabit sermaye yatırımı teşvike
bağlanırken, bu yatırımlar çerçevesinde 8 bin 648
kişilik istihdam öngörüldü.
Doğu ve Güneydoğu
Anadolu beklenen yatırım açılımını sağlayamadı
Bölgesel gelişmişlik farklarını azaltmak amacıyla hayata
geçirilen yeni teşvik sisteminden, ekonomik açılım
bekleyen Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesindeki illerin
çoğunlukta bulunduğu 4’üncü bölgeye yatırım yüzde 15’le
sınırlı oldu. 17 Ağustos-30 Kasım döneminde 1 milyar
141.5 milyon TL’lik sabit yatırım çerçevesinde 7 bin 209
kişi istihdam öngörüldü.
797 yatırım teşvik
belgesiyle 32 bin 547 kişiye istihdam sağlanacak
Hazine Müsteşarlığı verilerine göre, yeni teşvik sistemi
çerçevesinde teşvike bağlanan yatırım tutarı 7 milyar
553.5 milyon TL oldu. 797 yatırım belgesi kapsamında 32
bin 547 kişilik istihdam sağlanması öngörüldü. Teşvik
belgesi kapsamında ithal edilecek makine teçhizat tutarı
2 milyar 107.3 milyon dolar oldu. Yeni sistemle 1-30
Kasım tarihleri arasında teşvik belgesine bağlanan 2
milyar 585.3 milyon TL sabit yatırım tutarındaki 242
yatırım kapsamında 11 bin 331 kişilik istihdam
sağlanacağı öngörüldü. Yeni teşvik sistemine göre
verilen teşvik belgesi kapsamında ithal edilecek makine
ve teçhizat tutarı ise toplam 741.7 milyon dolar olacak.
Yeni teşviklerden
yararlanan yatırımların yüzde 46’sı imalat sanayinden
Yeni teşvik
sistemi kapsamında en çok teşvike bağlanan yatırım
imalat sanayinden oldu. Teşvike bağlanan 7 milyar 553.5
milyon TL’lik sabit sermaye yatırımın yüzde 46’sını
oluşturan 3 milyar 511.4 milyon TL’lik bölümünü imalat
sanayi yatırımları oluşturdu. 481 teşvik belgesiyle 18
bin 145 istihdam öngören imalat sanayinin, verilen
teşvik belgesi kapsamında ithal edeceği makine ve
teçhizat tutarı ise 1 milyar 336 milyon dolar. Yeni
teşvik sisteminden en çok yararlanan sektörler arasında,
3.5 aylık dönemde teşvike bağlanan yatırım tutarı 1
milyar 949.9 milyon TL’yi bulan elektrik, gaz, su
sektörü oldu. Elektrik, gaz ve su sektörünün toplam
teşvik belgesi yatırımları içindeki payı yüzde 26 olarak
gerçekleşti. Onu 887.2 milyon TL sabit sermaye
yatırımıyla oteller ve lokantalar, 528.8 milyon TL sabit
sermaye yatırımıyla sağlık işleri ve sosyal hizmetleri
izledi. 3.5 aylık dönemde balıkçılık sektöründe 10.1
milyon TL’lik sabit sermaye yatırımları teşvike
bağlanırken, diğer toplumsal, sosyal ve kişisel hizmet
faaliyetleri çerçevesinde 7.2 milyon TL’lik, kamu
yönetimi ve savunma, zorunlu sosyal güvenlik
çerçevesinde 143.5 milyon TL’lik, madencilik ve
taşocakçılığı çerçevesinde 284.4 milyon TL’lik, tarım ve
ormancılık çerçevesinde 134.2 milyon TL’lik yatırım
teşvike bağlandı.
Yeni teşviklerin
yüzde 57’si yeni yatırımlara gitti
17 Ağustos ve 30 Kasım tarihleri arasında yeni sistem
çerçevesinde teşvike bağlanan yatırımların yüzde 57’sini
oluşturan 4 milyar 326.8 milyon TL’lik bölümü komple
yeni yatırımlardan meydana geldi. Söz konusu dönemde
yatırım teşvik belgesine bağlanan yatırımların yüzde
36’sını tümü 2 milyar 745 milyon TL’yi aşan tevsi
yatırımlar oluştururken, yüzde 5’lik bölümü
modernizasyon çerçevesinde teşvike bağlanan toplam 374.4
milyon TL’lik yatırımlara gitti.
Yatırım Teşvik
Belgeleri (17 Ağustos - 30 Kasım 2009)
Belge Sabit
İthal edilecek İstihdam
Sayısı Yatırım
makine teçhizat (Kişi)
(TL) (Bin
$)
Sektörlere göre teşvikler
797 7.553.496.768 2.107.324.583 32.547
Balıkçılık 6
10.110.255 376.880 84
Toplumsal, sos. ve kiş. Hiz. 2
7.239.378 4.143.360 116
Elektrik, Gaz ve Su 31 1.949.921.880
527.090.698 639
Eğitim hizmetleri 4
7.775.632 - 78
Gayrimenkul, kira. ve iş faal. 2
2.325.000 1.144.530 35
Kamu yönetimi ve savunma
zorunlu sosyal güvenlik 64
143.497.865 23.730.000 391
madencilik ve taşocakçılığı 49
284.354.000 59.630.188 1.065
Oteller ve lokantalar 62
887.221.971 22.198.392 5.021
Sağlık işleri ve sos. Hizm. 35
528.760.934 110.788.140 4.970
Tarım, avcılık ve ormancılık. 37
134.224.584 6.765.708 718
Toptan ve perakende tic.mot.
taşıt,kiş. ve ev eşya. Onarımı 4
104.760 725.034 77
Ulaştırma, haber. Dep.hiz. 20
82.553.117 14.683.020 1.208
İmalat Sanayi 481 3.511.407.392
1.336.048.633 18.145
Mahiyetine göre teşvikler
797 7.553.496.768 2.107.324.583 32.547
Darboğaz giderme 1
540.000 - 10
Entegrasyon 6
40.890.445 9.571.899 110
Komple yeni yatırım 511 4.326.786.130
864.817.633 23.077
Modernizasyon 58
365.695.547 123.308.196 1.074
Modernizasyon, entegrasyonu 1
2.311.000 1.333.158 3
Modernizasyon, yenileme 1
6.252.516 719.552 20
Tamamlama 7
27.857.978 1.444.423 239
Tamamlama, modernizasyon 4
30.542.038 8.271.028 30
Tamamlama, ürün çeşitlendirme 1
1.010.000 - 12
Tevsi 152 1.308.058.319
589.855.452 3.852
Tevsi, entegrasyon 5
15.416.021 4.663.262 76
Tevsi, modernizasyon 29 1.105.394.470
371.034.161 2.063
Tevsi, modernizasyon, entegras. 1
43.843.259 14.276.573 800
Tevsi, modern. ürün çeşitlendir. 1
163.151.810 59.856.997 359
Tevsi, tamamlama 4
41.301.746 26.118.540 213
Tevsi, ürün çeşitlendirme 11
68.723.691 30.738.486 548
Yenileme 1
1.100.000 693.890 -
Ürün çeşitlendirme 3
4.621.798 621.333 61
Teşviklerin bölgesel dağılımı 797 7.553.496.768
2.107.324.583 32.547
Birinci Bölge
TR10 (İstanbul)
74 1.227.359.647 423.179.980 3.325
TR21(Tekirdağ, Edirne, Kırklareli)19
178.114.629 49.020.272 554
TR31(İzmir) 29
144.022.406 42.040.788 1.250
TR41(Bursa, Eskişehir, Bilecik) 50
341.693.563 95.127.314 1.529
TR42(Kocaeli ,Sakarya, Düzce,
Bolu, Yalova) 30
799.551.707 328.818.358 2.518
TR51(Ankara) 28
388.603.575 75.803.403 1.662
Bölge Toplamı
230 3.079.345.527 1.013.990.115 10.838
İkinci Bölge
TR22(Çanakkale(*), Balıkesir) 13
182.674.914 57.406.591 525
TR32 (Aydın, Denizli, Muğla) 43
192.960.277 38.046.516 891
TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) 47
516.646.907 88.582.700 3.489
TR62 (Adana, Mersin) 35
177.855.444 44.808.431 947
Bölge Toplamı
138 1.070.137.542 228.844.238 5.852
Üçüncü Bölge
TR52 (Konya, Karaman) 42
307.573.574 110.904.146 1.290
TR63 (Hatay, K.Maraş, Osmaniye) 27
180.026.715 47.414.873 702
TR71 (Kırıkkale, Aksaray, Niğde,
Nevşehir, Kırşehir) 23
138.430.840 20.367.621 591
TR33 (Manisa, Afyonkarahisar,
Kütahya, Uşak) 63
558.430.149 123.443.711 2.094
TR72 (Kayseri, Sivas, Yozgat) 34
120.255.497 29.669.287 1.006
TR81 (Zonguldak, Karabük, Bartın) 9
75.489.461 21.730.843 500
TR83 (Samsun, Tokat, Çorum,Amasya)38
442.785.374 141.327.189 1.111
TRC1 (G.Antep, Adıyaman, Kilis) 37
439.539.746 233.025.020 1.354
Bölge Toplamı
273 2.262.531.356 727.882.690 8.648
4.
Bölge
TR82 (Kastamon, Çankırı, Sinop) 10
38.277.673 8.267.722 439
TR90(Trabzon, Ordu, Giresun, Rize,
Artvin, Gümüşhane) 27
464.922.574 72.592.086 1.745
TRA1 (Erzurum, Erzincan, Bayburt) 10
102.878.543 15.369.245 499
TRA2 (Ağrı, Kars, Ardahan, Iğdır)
12 32.928.352 3.850.764 326
TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) 17
81.672.513 6.294.375 647
TRB1 (Malatya, Elazığ, Bingöl,
Tunceli) 26
173.751.539 14.955.248 1.827
TRC2 (Ş.Urfa, Diyarbakır) 24
146.169.893 6.940.829 553
TRC3(Mardin, Batman,Şırnak,Siirt) 28
94.181.940 8.337.271 1.106
TR22 (Bozcaada-Gökçeada İlçeleri) 2
6.699.316 - 67
Bölge Toplamı
156 1.141.482.334 136.607.540 7.209
(*)Bozcaada
ve Gökçeada ilçeleri dışında
KAYNAK: GÖZLEM
GAZETESİ
25.12.2009 |