İsteğe bağlı SSK'lılar şaşkın ve üzgün...
Ekim 2008 tarihinden
itibaren isteğe bağlı sigorta uygulamasında önemli
değişiklik oldu. Bu tarih öncesinde SSK ve Bağ-Kur’un
ayrı ayrı isteğe bağlı sigorta uygulaması varken bundan
sonra SSK isteğe bağlısına ödenen primler de Bağ-Kur
(yeni tanımı ile 4/1-b) statüsüne geçmiş sayılacak.
SGK tarafından otomatik Bağ-Kur numarası verildi
1 Ekim 2008’den önce isteğe bağlı SSK’lı olup prim
ödemesine devam eden sigortalılar adına Bağ-Kur numarası
açıldı ve bu kişilerin 1 Ekim 2008’den bu yana
yaptıkları prim ödemeleri bu Bağ-Kur hesaplarına
aktarıldı.
Bankalardan prim ödemek isteyenlerin öncelikle
internetten veya SGK iş yerlerinden Bağ-Kur numaralarını
öğrenip primlerini bu numaralar üzerinden yatırmaları
gerekiyor. Bağ-Kur numaraları internetten, www.sgk.gov.tr
http://www.sgk.gov.tr adresinden, “Çalışan” kısmı
seçilerek, buradan Bağ-Kur “Sigortalılık Tescil Kaydı
Tespiti” kısmından girilerek T.C. Kimlik Numarası
yazılmak suretiyle bulunabilmektedir.
Primler yeni tanımlanan Bağ-Kur numarası ile
yatırılacağından bu güne kadar isteğe bağlı SSK primi
ödeyenlerin Bağ-Kur numaralarını öğrenmeleri gerekiyor.
SGK Müdürlüklerinde yığılmalar var
Bankalara isteğe bağlı SSK prim ödemesine giden
sigortalılara Bağ-Kur’lu oldukları ve para yatırmaları
için Bağ-Kur numaralarını öğrenmeleri gerektiği
söylendiğinde kızgınlıkla SGK Müdürlüklerine gelmekteler
ve nasıl Bağ-Kur’lu olduklarını anlamaya çalışmaktalar.
Bundan dolayı çoğu Müdürlükte personelle sigortalı
arasında tartışma yaşanmakta.
Müdürlüklere sigortalıların yoğun olarak gelmelerinin
bir nedeni de Bağ-Kur’a aktarılan SSK isteğe bağlıların
sadece kendilerinin sağlıktan yararlanmaları için
gerekli güncellemenin yapılmış olması. Sigortalının eşi,
çocuğu, ana veya babasının sağlıktan yararlanması için
gerekli güncelleme yapılmadığından hastanelerde muayene
olamayan çok sayıda kişi sağlık karnesi için
Müdürlüklere gelmekte.
Sigortalıların kendilerinde olduğu gibi sağlıktan
yararlanan eş, çocuk, ana-babaların da otomatik olarak
tanımlanması gerekirdi.
1 Ekim 2008’den sonra 3,5 sene isteğe bağlı ödeyen
Bağ-Kur şartlarına tabii...
İsteğe bağlı sigortalılarda numara öğrenmekten çok daha
önemli olan ise 1 Ekim 2008 tarihinden sonra 3,5 yıl
prim ödemeye devam edilmesi durumunda emeklilik
koşullarının Bağ-Kur şartlarında gerçekleşecek
olmasıdır. 1 Ekim 2008 tarihinde, SSK şartlarına göre
emekliliğine 4 yıl kalmış bir sigortalı, 4 yılı isteğe
bağlı ödemesi durumunda Bağ-Kur emeklilik şartlarına
tabi tutulacaktır.
Bu konuda düzenleme şart
Sosyal Güvenlik reformunda, sigortalıların mevcut ve
gelecekte elde edecekleri haklar korunurken SSK isteğe
bağlılarla ilgili söz konusu uygulama bir süre daha
tartışılacak. 5510 sayılı yasada bu konuyla ilgili kesin
bir düzenleme yok.
Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı emeklilik konusunda
2009/114 sayılı genelgesinde yaptığı olumlu düzenlemeler
gibi isteğe bağlı SSK’lılar konusunda da yönetmelik,
tebliğ ve genelgelerle yapacağı hakkaniyetli bir
düzenleme ile gelecekte maruz kalacağı ve kaybedeceği
binlerce davayı şimdiden önleyebilir.
Soru-Cevap:
Soru: Merhaba, Bağ-Kur’dan aldığım 01.08.1996 tarihli
yazıda; hizmetim 11 yıl 05 ay 08 gün ve giriş tarihim
22.03.1985 olarak görünmekte. 22.03.1985 tarihinden
itibaren ödediğiniz primler diyor ve de ödediğim prim
miktar ve tarihleri yazılı. Ancak bilgi edinme ile
internetten SGK’ya sorduğumda Bağ-Kur’a giriş tarihimi
1988 olarak kabul ettiklerini söylüyorlar, ödediğim
primler ile ilgili bir açıklama yok, belgedeki giriş
tarihini de kabul etmiyorlar. Bu durumda ne yapabilirim?
Mahkemeye versem kazanabilir miyim, ya da ne zaman,
nasıl emekli olabilirim? Aydınlatırsanız memnun olurum.
Teşekkür ederim. Gülçin Vanlıoğlu.
Cevap: 1993 yılında resen tesciliniz yapılırken
sigortalılık başlangıcınız 22.3.1985 olarak yapılmış,
daha sonra vergi ve oda kayıtlarınıza istinaden
sigortalılık başlangıcınız mükellefiyet başlangıç tarihi
olan 1988 olarak düzeltilmiş.
Yapılan işlem doğrudur, 1990’lı yıllarda Maliyeden gelen
vergi kontrol memurlarının tutanaklarına ve raporlarına
istinaden Bağ-Kur giriş bildirgeleri ile sigortalı
tescilleri yapılmıştır. Bu bildirge veya tutanaklarda
başlangıç tarihleri tam olarak yazılmayan veya
okunamayan kişiler için sigortalılığın gidebileceği
tarih olan 22.03.1985 tarihi yazılmış olup daha sonra
sigortalıların getirdiği belgelere istinaden de gerekli
düzeltmeler yapılmıştır.
Sizinle ilgili olarak yapılan işlem doğrudur. Mahkemeye
verseniz de bu şartlarda kazanma şansınız yoktur.
1988’den öncesine ait vergi kaydınız varsa onu SGK’ya
ibraz etmeniz durumunda bu süreyi 1982 yılına kadar
sigortalılık olarak kazanabilirsiniz.
Verilen bilgilere göre emeklilik tarihinizin tam olarak
hesaplanması mümkün olmamakla birlikte 20 tam yıl
Bağ-Kur sigortalılığı ve yaş şartını doldurduğunuz
tarihte emekli olabilirsiniz.
Soru: Kardeşimin hanımı Almanya’da ikamet ediyor. Ev
hanımı olarak Almanya’da yaşadığı sürenin bir kısmını
2008 yılı öncesinde Bağ-Kur’a borçlandı ve ödedi. Bugüne
kadar olan kısmını da borçlanmak istediğinde, kanunun
değiştiğini ve Bağ-Kur’dan emekli olamayacağını
ilettiler. Ayrıca ödediğimiz parayı iade alabileceğimizi
bildirdiler.
Size sorum;
1- 01.10.2008 tarihinden sonra isteğe bağlı
sigortalanırsam, bu tarihten önceki Bağ-Kur sigortam
geçerli olur mu?
2- Yeni çıkan kanun eskiden elde edilen hakları korumaz
mı? Yeni çıkan kanun ancak hiç sigortalı olmamış ve
sigortalı olmak isteyenleri kapsamalıdır diye
düşünmekteyim, yanlış mı? Yaşar Kılıç, Ankara.
Cevap: Yaşar Bey, SSK’lı olarak hiç çalışması olmayan
kişilerin yurt dışı borçlanma yapmaları halinde
emeklilik durumları Bağ-Kur şartlarına göre
belirlenmektedir. 2008 yılı öncesinde yurt dışı
yapmışsanız ve ödemişseniz geri kalan sürelerinizi de
borçlanıp ödeyebilirsiniz. Bunun önünde bir engel yok.
Yeni borçlanacağınız bu süreleriniz de Bağ-Kur
statüsünde sayılır. 01.10.2008 tarihinden sonra isteğe
bağlı olamazsınız, ancak bugün başvurursanız yarından
itibaren isteğe bağlı sigorta ödeyebilirsiniz. Diğer bir
husus, yengenizin Almanya’da ikamet ettiğini
belirtmişsiniz, isteğe bağlı sigortalılık için
ikametinin Türkiye olması gerekiyor. Değişen kanun
30.04.2008 tarihinden önce sigortalı olanların emeklilik
için gerekli süre ve yaş şartlarını değiştirmemiştir.
Ahmet ŞERİF
ahmet.serif@yahoo.com
25.10.2009 |