İsteğe bağlı sigortalıların
Bağ-Kur isyanını duyun
Sosyal güvenlik sisteminde çok
büyük değişikliklere yol açan 5510 sayılı “Sosyal
Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu”ndan isteğe
bağlı sigortalılar da nasibini fazlasıyla aldılar. Bu
köşede defalarca yazdığımız üzere, 1 Ekim 2008
tarihinden itibaren İsteğe Bağlı Sigorta’ya (yeni adıyla
4-a, eski adıyla SSK) prim ödeyen sigortalılar yeni
kanuna göre 4-b statüsünde (eski deyimle Bağ-Kur)
geçtiler. Bu tarihten sonra ödenen primler artık 4-a
hizmeti olarak değerlendirilmeyecektir.
İlk bakışta çok basit ve önemsiz gibi görülen bu konu,
ortaya çıkardığı sonuçlara baktığımızda çok önemli hale
gelmektedir.
ERKEN EMEKLİLİK
HAYALLERİ SUYA DÜŞTÜ
Özellikle İsteğe Bağlı SSK’ya prim ödeyen kişilerin
emeklilik planlarını değiştirmektedir. Daha doğrusu
erken emeklilik hayallerini suya düşürmektedir. Tabii ki
bu işin çok önemli bir boyutu. Daha önceki yazılarımızda
bunu defalarca dile getirdik. Örneğin daha önce İsteğe
Bağlı SSK’lı olan bir sigortalı, 5 bin gün primle emekli
olacakken, yeni kanunla zorunlu tabi olduğu Bağ-Kur
statüsünde 9 bin gün prim ödeyecek. Hele gençliğinde
çalışıp ileri yaşta evine, çocuklarına bakıp İsteğe
Bağlı prim yatıran hanımların halini düşünün! Gerçekten
bu düzenleme tekrar gözden geçirilmeli. Hani en azından
alıştıra alıştıra ileriki yıllarda uygulanmalı. Bıçak
keser gibi olmaz!
TEK KAZANÇ SAĞLIK
OLDU
5510 sayılı Kanundan önce 506 sayılı Kanun dışında 1479
ve 5434 sayılı Kanunlarda da isteğe bağlı sigortalılığa
yer verilmiş, daha önce belirli bir süre prim ödeyen
SSK’lı işçi, Bağ-Kur’lu esnaf ve şirket ortakları ile
Emekli Sandığı iştirakçisi memurlara isteğe bağlı
sigortalı olma hakkı verilmiştir.
Ancak belirtelim ki; bu kanunlara göre daha önce prim
ödeme şartında farklılık olduğu için norm ve standart
birliği sağlanamamıştır. 5510 sayılı Kanun bu konuda
daha önce zorunlu sigortalı olarak belirli süre prim
ödeme şartını kaldırarak standart birliği sağladığı gibi
isteğe bağlı sigortalıları Genel Sağlık Sigortası
kapsamına alarak yıllardır süregelen bir haksızlığa da
son vermiştir.
Söz konusu kanun bu olumlu düzenlemeler yanında isteğe
bağlı sigortalıların hepsini 4-b’li sayarak eleştirilen
bir düzenlemeye de yer vermiştir. Bu yeni düzenleme
sonucunda 1 Ekim 2008 tarihinden sonraki isteğe bağlı
sigortalı ödemelerinin 4-a SSK Sigortalı Hizmet
Dökümünde değil de 4-b Bağ-Kur Sigortalı Hizmet
Listesinde görünmesi gerekmektedir.
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) 1 Ekim 2008 tarihinden
itibaren isteğe bağlı sigortalı başvurusu yapanlara 10
haneli sosyal güvenlik numarası (Bağ-No) vermiş,
sigortalılar ödemelerini bu numaralar üzerinden
yapmıştır.
SİGORTALILAR NEDEN
BİLGİLENDİRİLMEDİ?
Ancak bu tarihten önce isteğe bağlı SSK sigortalısı olup
bunu devam ettirenler isteğe bağlı ödemelerini 13 haneli
SSK sicil numarası üzerinden yapmaya devam etmiştir. SGK
bir sene devam eden bu uygulamaya geçtiğimiz hafta
sessiz sedasız son verdi. Bu arada sigortalıları
uyarmamıştır.
SGK, eski SSK sicil numarası ile prim ödeyen tüm isteğe
bağlı sigortalılara 10 haneli Bağ-Kur nu-marası vermeye
başlamış, ödediği primlerin aktarımını başlatmış ancak 1
haftadan bu yana bu işlem maalesef
sonuçlandırılamamıştır.
Sigortalıları bilgilendirmek bir yana bankaya prim
ödemeye gidip ödeme yapamayan, hastaneye gidip tedavi
olamayan birçok sigortalıyı da zor durumda bırakmıştır.
2 AYLIK TOPLU ÖDEME
İsteğe bağlı sigorta primlerini ödemek isteyen ve 10
haneli Bağ-Kur numarası olmayan tüm sigortalılar bankaya
gitmeden önce
http://app.sgk.gov.tr/Bag
kurSorgulama/hosgeldiniz.do
adresindeki alana TC kimlik nu-marasını yazarak
kendilerine resen verilen Bağ-Kur numaralarını öğrenmeli
daha da önemlisi
http://app2.sgk.gov.tr/Bagkur
EmekliBilgileri/Prim.htm
adresinden ödeyeceği prim tutarını tespit etmelidir.
Çünkü bu durumdaki kişiler bu ay hem eylül hem de ekim
ayı primi ödeyeceklerinden eksik ödeme nedeniyle daha
sonra gecikme zammı ödemekle karşı karşıya kalabilir.
BURAYI TIKLAYIN
HASTANE KAPISINDAN DÖNMEYİN!
SGK’nın sessiz sedasız yaptığı bir diğer işlem de isteğe
bağlı sigortalılarının kendilerine ait 4/a sağlık
karnelerini 4/b’ye dönüştürmesi, eş, çocuk ve anne
babanın karnelerini ise aktif hale getirmemesidir. Bunun
sonucunda isteğe bağlıların hem kendilerine hem de aile
bireylerine ait TC kimlik numaralarını
http://www.sgk.gov.tr/wps/
portal/ESGK/HakSahipligi
adresine girerek sağlık provizyonunun olup olmadığı ile
provizyonun 4/a ya da 4/b statüsünde olup olmadığını
kontrol etmeleri gerekir. Şayet provizyon alınamıyor ise
sağlık kurumundan önce bağlı olunan SGK İl
Müdürlüğü/Merkez Müdürlüğüne başvurarak provizyon
alınması şartıyla tedavi olunabileceği unutulmamalıdır.
YETKİLİLER HAREKETE GEÇMELİ
Vatandaş ne yapacağını ŞAŞIRMIŞ durumda...
Yapılan olumlu hizmetler nedeniyle SGK’nın yetkililerini
defalarca övdüğümü köşemizi takip edenler hatırlarlar.
Ancak önemle belirtmem gerekir ki, bu son yapılan
değişikliğin duyurulmadan apar topar yapılması doğru
olmamıştır. Son günlerde vatandaşlar bir panik havası
içinde SGK İl Müdürlüklerine koşuşturuyorlar. Bunun
birkaç sebebi var, sıralıyorum:
* Bankaya gidince vatandaşlık numarası üzerinden
ödemeleri gereken primleri ödeyemiyorlar. Yani kayıtları
çıkmıyor. Yeni verilen Bağ-Kur numarasına ulaşmaları
kolay değil.
* Ödemesi gereken primleri bir şekilde tespit edenlerin
karşısına 2 aylık borç çıkıyor. Bu Bağ-Kur sisteminden
kaynaklanıyor. Malumunuz eskiden Bağ-Kur’lular ay içinde
primlerini ödemek zorundaydı. 5510 sayılı Kanun, takip
eden ay sonuna kadar ödeme hakkı tanıdı. Sistem
değiştirilmediği için iki ayın yani hem geçen ayın hem
bu ayın borcu çıkıyor.
* İsteğe bağlı sigortalılar tedavi olamıyorlar. Zira
yeni sisteme göre aktivasyon yapmaları lazım.
PRİM KIZGINLIĞI
*İnsanlar Bağ-Kur statüsüne yeni geçtiklerini düşünerek
emekli olmak için daha çok prim ödeyecekleri yönünde
bilgiler ile şaşırmış durumdalar.
Bütün bu aksaklıklar sonucu sigorta müdürlükleri ana
baba günü gibi yoğunlaştı. Sağlık aktivasyonu tam bir
dert olmuş durumda. Vatandaş isteğe bağlı öderken ikinci
kez işlem için müdürlüğe gitmek zorunda bırakılmış.
Herkes şaşkın durumda. Vatandaş çok ama çok kızgın.
Sonuç olarak bilgi işlemi en iyi kullanan kurum olan
SGK’nın acil çözüm üretmesi lazım. Birileri bu işe çok
acele el atmalı. Bizden uyarması!
ŞERİF AKÇAN
Türkiye/25.10.2009 |
