Mükellef haklarında durumumuz
Maliye Bakanlığı, Vergi Usul
Kanunu'nda yapılması gereken
değişiklikler konusunda hummalı bir
çalışma içinde. Yapılması öngörülen
düzenlemelerden birisi de mükellef
haklarına ilişkin.
Ülkemizde 2005 yılında gelir
idaresinin yeniden yapılandırılması
çalışmalarına paralel olarak
mükellef haklarına da önem verilmesi
gereği vurgulanmış ve bunun
sonucunda 2006 yılında Gelir İdaresi
Başkanlığı tarafından Mükellef
Hakları Bildirgesi yayınlanmıştır.
Bu tarihten sonra mükellef
haklarının geliştirilmesi ve
yaygınlaştırılması konusunda kayda
değer bir gelişme yaşanmamıştır.
DÜNYADAKİ DURUM
Dünyada mükellef haklarının
korunması ve toplumda vergi
bilincinin yaygınlaştırılmasına
yönelik girişimler İngiltere, ABD ve
Avustralya'da başlayıp diğer
ülkelere yayılmıştır. Bunun doğal
bir sonucu olarak mükellef hakları
konusunda pek çok sivil toplum
örgütü kurulmuştur.
Günümüzde 45 ülke ve 65 üyeden
oluşan Dünya Mükellefler Birliği,
mükellef haklarının korunması ve
vergi bilincinin yaygınlaştırılması
amacıyla tüm dünyada faaliyetlerini
sürdürmektedir.
Mükellef haklarının korunmasına
yönelik çalışmaların en fazla
yoğunlaştığı Avrupa'da ise 29
ülkenin üye olduğu Avrupa
Mükellefler Birliği bulunmaktadır.
Sivil toplum kuruluşu olarak
faaliyetlerini sürdüren bu
birlikler, ülkelerde hukuka uygun ve
adil vergilemenin hayata geçirilmesi
ve mükellef haklarının korunmasına
yönelik girişimlerini her geçen gün
artırmaktadırlar.
ÖNCÜLÜĞÜ BURSA YAPTI
Türkiye'de ise mükellef
haklarıyla bağlantılı bazı dernek ve
vakıflar mevcut. Meslek kuruluşları
da faaliyet konularıyla ilgili
olduğu ölçüde konuya göz kırpıyor.
Mükellef haklarının korunması ve
geliştirilmesi anlamında güçlü bir
yapılanma, ilk kez Bursa'da
gerçekleşti.
Bursa'da 21 kurum ve kuruluş bir
araya gelerek Mükellef Hakları
Platformu'nu kurmuşlardır. Platforma
iş dünyası, sivil toplum kuruluşları
ve meslek odalarından yoğun destek
sağlanmıştır.
Vergileme işlemlerinin hukuka uygun
ve adil bir şekilde uygulanması ve
bu süreçte mükellef haklarına saygı
gösterilmesini isteyen tüm
mükellefler; üye oldukları sivil
toplum kuruluşları, meslek odaları,
iş dünyası veya çalışma hayatını
temsil eden kuruluşları aracılığıyla
Mükellef Hakları Platformu'na üye
olabiliyor. Yani bu platform;
Ticaret ve Sanayi Odaları, Esnaf ve
Sanatkarlar Odaları, Meslek Odaları,
Sanayici ve İşadamları Dernekleri,
Üniversiteler ve diğer tüm sivil
toplum temsilcilerine açık.
HEDEF VE FAALİYETLER
Platformun öncelikli
hedefleri arasında; mükellef
haklarının ayrı bir bölüm olarak
Vergi Usul Kanunu'nda yer almasını
sağlamak, mükellef haklarını
ayrıntılı bir şekilde açıklayan yeni
bir 'Mükellef Hakları Bildirgesi'
yayınlanmasını sağlamak ve mükellef
haklarının korunması için ülkemizde
de ABD'deki Mükellefin Avukatı
İdaresi veya Avrupa'daki Ombudsman
benzeri özel bir yapının
oluşturulmasını sağlamak yer alıyor.
Başkanlığını Doç. Dr. Adnan
Gerçek'in yaptığı Mükellef Hakları
Platformu'nun yürüteceği başlıca
faaliyetler; mükellef hakları ile
ilgili araştırmalar yapmak; raporlar
hazırlamak; toplantı, konferans ve
paneller düzenlemek; mükellef
hakları ve vergileme konusunda
toplumu bilinçlendirmeye yönelik
çalışmalar yapmak olarak
sıralanıyor.
