|
Satılan her araç
için 100 liralık belediye vergisi geliyor
Araç satın alan herkes 100 lira da belediyelere
verecek. Ayrıca arsası değerlenenden de yüzde 25
oranında rant vergisi alınacak. Hükümet bu yeni
uygulamalarla belediyelerin gelirlerini artırmayı
hedefliyor. Bu yıl dokuz ayda 433 bin 138 araç satıldı.
Bu dönemde 100 lira alınsaydı 43 milyon 313 bin 800 lira
belediyelere aktarılmış olacaktı.
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, geçen
yıl belediyelerin bütçe paylarını artıran yasanın
çıkarıldığını, şimdi de öz gelirlerinin artırılmasına
yönelik düzenlemenin birkaç hafta içinde Meclis'e
sunulacağını söyledi. Edinilen bilgilere göre tasarıya
yönelik çalışmalarda; satılan arabalardan belediyeler
için 100 TL alınması, ortaya çıkan bir rantın değer
artışının -evin, arsanın kıymetinin artması gibi- yüzde
25'inin belediyelere aktarılması gibi yeni düzenlemeler
üzerinde duruluyor.
Babacan, dün düzenlenen II. Yerel Yönetimlerin Mali
Yönetimi Forumu'nda gündemlerinde yerel yönetimlerle
ilgili önemli reformlar olduğunu kaydetti. Babacan,
yerel yönetimlerin öz gelirlerinin artırılması hedefinin
geçen yılki programda yer aldığını ve bir bölümünün
gerçekleştirildiğini hatırlatarak sonraya bırakılan
bölüm için yasal çerçevenin önemli ölçüde tamamlandığını
vurguladı. Babacan, "1-2 hafta içinde bunu Meclis'e sevk
edecek durumdayız. Yerel yönetimlerimizin öz gelirlerini
artırmak için kendilerine daha fazla enstrüman
sağlayacağız" diye konuştu. Babacan, gelecek dönemde
belediyeler için "mali karne" hazırlayacaklarını da
kaydetti.
Park vergisi getirilmeyecek
Belediyelerin öz gelirlerinin artırılmasına ilişkin yasa
tasarısı yaklaşık 3 yıldır TBMM'de bekliyor. Ancak
hükümetin yeni düzenlemeler üzerinde durduğu öğrenildi.
Hükümetin, "Yeni vergi geliyor" imajı vermek istemediği;
"Kazanç elde edilmişse, bunun üzerinden vergi alınsın"
düşüncesinde olduğu, bu nedenle tartışmaların uzadığı
kaydedildi. Çalışmaları yürüten bir yetkili, Meclis'te
bekleyen tasarıda yer alan, örneğin otomobil park
vergisi gibi bazı düzenlemelerin yeni çalışmalarda
kapsam dışında bırakıldığını belirterek, belki bazı
bölgelerin "paralı geçiş bölgesi" olarak tespit
edilebileceğini anlattı.
Bunun dışında yeni satın alınan taşıtlardan 100 TL
alınması gibi bir düzenleme üzerinde durulduğunu anlatan
yetkili, sadece İstanbul'da her gün 700 yeni plaka
alındığını söyledi. Bunun dışında ranta yönelik bir
düzenleme üzerinde de tartışıldığını belirten aynı
yetkili, "Diyelim ki bir arsa 5 yıl içinde değer
kazandı. ‘Değer kazandığı miktar üzerinden yüzde 25
vergi alınsın' diye düşünüyoruz. Çünkü belediye de değer
kazanan bölgeye hizmet götürüyor. Ancak bunun
hesaplanmasının çok zor olduğu da konuşuluyor. Kesin bir
şey yok" dedi. Turizmcilerin karşı çıktığı konaklama
vergisinin de yeni düzenleme içinde yer almadığı
belirtildi.
İDO, 2'ye bölünerek satılacak
Öte yandan İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin yeni
kaynak arayışı çerçevesinde İDO'yu ikiye bölerek satmayı
ve ayrıca İGDAŞ'ı da özelleştirmeyi planladığı
belirtildi. İDO'nun bir şehir içinde, bir de
şehirlerarası seferlerinin olduğunu anlatan yetkililer,
şehir içi bölümünün satılmasında mevzuat açısından bir
sıkıntı yaşandığı, bu nedenle şehirlerarası bölümünün
ilk etapta satılacağını söyledi.
BELEDİYELERİN BORÇLANMA LİMİTİ ESNEYECEK
Belediyelerin borçlanma limitlerine esneklik,
yap-işlet-devret modelleri için de Yüksek Planlama
Kurulu (YPK) onayının kaldırılması düzenlemeleri
geliyor. Belediyelerin borçlanmalarında belli limitler
var. Belediyeler geçmiş yılda elde ettikleri gelirlerin
1 katı, büyük şehirler de 1.5 katı oranında borçlanma
yapabiliyor. 2010 bütçe tasarısının 28'inci maddesine
göre, bu borçlanma limitlerine esneklik geliyor. Buna
göre belediyelerin AB ile katılım öncesi mali işbirliği
çerçevesinde desteklenen projeler ile hükümetler arası
ikili mali işbirliği protokolleri kapsamındaki
projelerinin finansmanı için sağlanan borçlanmalar; borç
stoku limitlerinin hesabında kullanılmayacak. Yani
belediyelerin borçlanma limitlerinin içinde bu projeler
yer almayacak. Belediyelere kaynak aktaran önemli bir
kuruluş olan Alman Kalkınma Bankası'nın da bu esnekliğe
dahil olduğu belirtildi. Ayrıca belediyelerin
yap-işlet-devret modeli ile hayata geçirecekleri
projelerde de YPK onayı almasına gerek kalmayacak.
Konuya ilişkin bir yasa taslağı çalışması yapıldığı ve
projenin sadece Belediye Meclisi'nde onaylanmasının
yeterli olacağı öğrenildi.
HÜKÜMET IMF'Yİ YİNE DİNLEMEYECEK
Hükümet, sürekli olarak mali disiplini sağlanması için
"Belediyelere bütçeden daha az kaynak verin" diyen
IMF'yi 2010'da da dinlemeyecek. Belediyelerin bütçeden
aldığı paylarda 2010'da bir kesinti ya da değişiklik
öngörülmüyor. 2010 bütçe tasarısına göre belediyelere
19.1 milyar TL aktarılacak. Bu yıl ise vergi gelirleri
düştüğü için aktarılacak pay 16.5 milyar TL seviyesinde
olacak. Gelecek yıl ise paylardaki artış oranı yüzde
17,6 olacak. Vergi gelirlerindeki artış da ortalama
yüzde 18. Belediyelerin payları vergi gelirleri
üzerinden veriliyor. Artış da paralel olduğu için bir
kesinti ya da değişiklik olmayacak.
BELEDİYELERE KARNE GELİYOR
Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Ali Babacan,
belediyelerin mali performanslarını izleyip, bunu şeffaf
bir şekilde raporlanacağı bir sistem üzerinde
çalıştıklarını açıklayarak, belediyelere bir bakıma mali
karne vereceklerini söyledi. Babacan, sistemin özellikle
oy veren vatandaşların daha bilinçli bir şekilde bu
tercihini kullanmaları açısından da önemli olacağını
kaydetti. Babacan, II. Yerel Yönetimlerin Mali Yönetim
Forumu'nda yaptığı konuşmasında, yerel yönetimlerin 2009
Ocak-Haziran döneminde merkezi idare vergi gelirlerinden
aldıkları payların bir önceki yılın aynı dönemine göre
yüzde 11 artış sağladığını belirtti. Babacan, bu
gerçekleşmenin 7.2 milyar TL olduğunu söyledi.
BELEDİYELERE NERELERDEN KAYNAK SAĞLANACAK
ARAÇ SATIMI
Yeni araç satın alanlar ÖTV ve KDV'nin yanı sıra bir de
belediyeler için 100 lira ödeme yapacak. Sadece
İstanbul'da günde 700 yeni plaka alındığı gözönünde
bulundurulduğunda İstanbul'da her gün belediyenin
kasasına 7 bin lira girecek.
RANT VERGİSİ
Bulunduğu yerin özellikleri değiştiğinde arsası veya evi
değerlenenlerden de rant vergisi alınacak. Belediyenin
değer kazanan bölgeye hizmet götürdüğü düşüncesiyle
getirilmesi planlanan rant vergisinin oranı ise yüzde
25.
PARALI GEÇİŞ
Bazı bölgelerin "paralı geçiş bölgesi" olarak tespit
edilmesi de planlar arasında. Londra'da da bu tür bir
uygulama bulunuyor. Kent trafiğinin azaltılması için de
bir dönem Taksim'e girişin paralı olması tartışılmıştı.
Referans
22.10.2009 |
