|
Vergi kaçıranı
yakacak düzenleme
Verginin tabana yayılması konusunda
çalışmalarını hızlandıran Maliye Bakanlığı yeni bir
maddeyi TCK'ya sokmaya çalışıyor. Madde TCK'ya
eklendiğinde vergi kaçıran yanacak.
Bakan açıkladı: TCK'ya ilave geliyor;
vergi kaçakçısı hapisten kurtulamayacak
Pratik zekası ile öne çıkan Kemal Unakıtan'dan sonra
koltuğu alan yeni Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in
kabinedeki performansı hem kendi kariyeri hem de
hükümetin kaderi bakımından kritik önem taşıyor.
Unakıtan'ın yerel dinamikleri çok iyi bilen, kişisel
ilişkileri ön plana çıkaran, dengeci tarzına karşın,
Mehmet Şimşek'in küresel bağlantıları ve uluslararası
vizyonu mali politikalarda bazı farklar yaratabilir.
Önceki dönemin küresel piyasalar açısından bir bolluk
dönemi olduğu ve küresel sermaye akışında bir rahatlık
yarattığı biliniyor.
Eski dönemin zorlukları farklıydı ve Unakıtan o günlerin
gereklerini yerine getirdi. Şimdi tarihin gördüğü en
ciddi küresel krizlerden bir tanesinin tam ortasındayız.
Kimileri dipleri bulduğumuzu iddia etse de, önümüzdeki
iki üç yıl, bir nefes mesafesi bile yukarı yol almak
ciddi bir kriz yönetimi gerektiriyor.
İki gün önce yeni Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile
ekonomik kriz ve mali politkalar üzerine bir sohbet
gerçekleştirdik. Görüşmemiz IMF'nin tepe yöneticisi
Lipsky'nin 'mali açıkların üzerine gidilmeli'
uyarısından hemen sonraya geldi.
Türkiye'ye gelmeden önce dünyanın finans başkenti
Londra'da görev yapan sonra da Hazine'den sorumlu
bakanlık görevinde bulunan Şimşek'in görüş ve yeni
makamındaki gözlemlerini öğrenmeye çalıştım.
Radikal düşünceleri var. Aldığı brifinglere, kendi
deneyimlerini de ekleyince Türk mali sisteminin aksayan
yönlerini tespit etmiş. Sohbetimizin hemen başında bana
iki yıl önce eski bakan Unakıtan ile yaptığı bir
görüşmeyi aktardı.
Şimşek o gün Unakıtan'a 'Daily Mail' gazetesinin bir
nüshasını göstermiş ve dünyaca ünlü futbolcu Lineker'in
kardeşinin basit bir vergi sorunu nedeniyle 2 yıl hapis
cezası aldığını hatırlatmış. Şimşek diyor ki, 'tamam
vergi bir kültür işidir, ama öncelikle caydırıcılık
ister. Gelişmiş ülkeler bile o kültüre ulaşana dek, son
derece sert yaptırımlar uygulamaktan kaçınmamıştır.'
HAPİS CEZASI ERTELENEMEYECEK
Bakan Şimşek, vergi kaçakçılığında hapis cezasının
paraya çevrilmesini önleyecek düzenlemelerin yapıldığını
söyledi. Buna ilave olarak daha önce hakimlerin 24 aya
kadar olan hapis cezalarını erteleyebilme yetkisine
istisna getirilerek, 'Türk Ceza Kanunu'nun 51.
Maddesi'ne bir ilave hüküm ile vergi cezaları hariç
ibaresi koyulacak.'
Türkiye'de vergi mevzuatı karışık. Tabana yayılmış bir
vergi ödeme kültürü yok. 'Vergi kaçırmak doğal, vergi
ödemek istisna' görüşü genel kabul görüyor. Bakan bu
tabloyu değiştirmek ve küresel değerlerle uyumlu bir
vergi kültürünü yaygınlaştırmak istiyor.
Vergi konusunda atılacak her adım, mali dengeler
açısından son derece önemli. Öyle ki, herkesin yükümlü
olduğu vergiyi ödemesi durumunda, dışarıdan kaynak
aramaya bile gerek kalmayacağı Bakan'ın da vurguladığı
bir konu.
Şimşek çarpıcı rakamlar veriyor. Örneğin Türkiye'de
toplam 17 milyon konut ve işyeri bulunuyor ancak
buralardan gelen verginin çerez parası olarak
tanımlanabilmesi mümkün. Aynı biçimde 637 bin Kurumlar
Vergisi mükellefinin toplam vergisinin ezici bölümünü
ilk yüz firma ödüyor. Sistem kümesteki kazın yolunması
üzerine kurulmuş.
Maliye bürokrasisi şu anda yeni düzenlemeler ve sıkı
denetlemelerle vergiyi tabana yaymanın ve vergi ödemeyen
yüz binlerce mükellefin sisteme dahil edilmesi üzerine
kafa yoruyor. Ancak kanımca sadece ceza ve yaptırım
üzerine kurgulanmış bir sistem, yetersiz kalır.
www.muhasebenet.net
Önemli olan bir vergi kültürü oluşana dek mükelleflerin
teşvik edilmesi, ödenen vergilerin kullanım yerleri
hakkında toplumsal farkındalık yaratılması ve vergi
ödemenin en ciddi vatandaşlık görevlerinden bir tanesi
olduğunun öğretilmesi. Vatanını sevmek; yalnızca onun
için güzel şeyler dilemek, hatta onun uğruna ölmekle
sınırlı değil. Vatandaşlığı da sevmek gerekiyor.
Dünyanın birçok çağdaş ülkesinde gelişmişliğin temel
göstergesi olarak kabul edilen parametrelerden bir
tanesi de bu konuda verimlilik ve adaletin sağlanması.
Vergi kaçırmanın bir suç, ciddi bir suç olduğunun
bilincine ulaşmak gerekiyor. Bu bilinç yalnızca ekonomik
bakımdan değil, siyasal kültürün gelişmesi açısından da
zorunlu. Vergisini ödeyen vatandaş ile hesap sorabilen
yurttaş kimlikleri birlikte var olmalı, gelişmeli.
Hakların karşılığı sorumluluklar olmalı.
Mehmet Şimşek'in işi kolay değil. Milletvekilleri
gruplar halinde, randevulu-randevusuz Bakanlığın
kapısını aşındırıyor. Hepsinin talepleri var. Bir yandan
gelirlerin artması, diğer yandan da harcamaların
kısıtlanması şart. Şimşek 'Bunlar da hayatın gerçekleri;
kaynak dağıtmanın da standardını bulmamız gerekiyor'
diyerek sohbetimizi bitiriyor.
HABER 7
22.06.2009 |
