Kooperatiflerde KDV
istisnası için son günler
Konut yapı kooperatifleri, özellikle dar gelirliler
açısından ev sahibi olmak için oldukça önemli. Oturacağı
evi peşin fiyatla satın alma gücü olmayan çok sayıda
vatandaş, kooperatiflere üye olup yıllarca kendi
bütçelerine göre ayarlanan taksitleri ödeyerek evlerinin
kendilerine teslim edilmelerini beklerler.
Bu yönüyle sosyal bir fonksiyon içeren kooperatifleri
devlet de vergisel teşviklerle destekliyor. Bu
teşviklerden bazılarını şöyle sıralayabiliriz:
- Kooperatiflerin kazançları kurumlar vergisinden muaf
(sözleşmelerinde sermaye üzerinden kazanç dağıtılmaması,
yönetim kurulu başkan ve üyelerine kazanç üzerinden pay
verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara dağıtılmaması ve
sadece ortaklarla iş görülmesi şartıyla)
- Kooperatif ortaklarının yönetim gideri karşılığı
olarak ödedikleri paralardan harcanmayarak iade edilen
kısımlar kurumlar vergisinden istisna (risturn
istisnası)
- 150 m2'yi aşmayan konut yapımlarında konut yapı
kooperatiflerine yapılan inşaat taahhüt işlerinde KDV
oranı %18 yerine %1 olarak uygulanıyor.
- Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut
teslimleri KDV'den istisna.
TBMM'de kabul edilen 5904 sayılı yasa ile konut yapı
kooperatiflerinin üyelerine konut teslimlerine yönelik
KDV istisnası kaldırıldı.
Dolayısıyla kooperatiflerin üyelerine konut teslimleri
artık KDV'li olacak.
Yasa henüz Cumhurbaşkanı tarafından onaylanmadığı için
yürürlüğe girmedi. Yasanın henüz yürürlüğe girmemiş
olmasının sağladığı önemli bir avantaj var. Buna göre
5904 sayılı yasanın yürürlüğe girmesinden önce bina
inşaat ruhsatı almış olan kooperatiflerin üyelerine
konut teslimlerinde KDV istisnası uygulanmaya devam
edilecek.
Yasa 16 Haziran 2009'da Meclis'te kabul edildi ancak
henüz yürürlüğe girmedi. Cumhurbaşkanı onayı bekleniyor.
15 günlük onay süresi dikkate alındığında yasa
onaylanmadan bina inşaat ruhsatı alan kooperatifler,
üyelerine isterse 10 yıl sonra konut teslim etsinler,
KDV istisnasından yararlanabilecekler.
Bir kooperatife üye olmak isteyen vatandaşlar da birkaç
gün içinde hiç vakit kaybetmeksizin bina inşaat ruhsatı
olan kooperatiflere üye oldukları takdirde,
kooperatiften konutlarını teslim aldıkları zaman KDV
istisnasından yararlanabilecekler.
KDV İSTİSNASININ KALDIRILMASINDAN SONRAKİ UYGULAMA
Konut yapı kooperatiflerinin üyelerine konut
teslimlerine yönelik KDV istisnasının kaldırılmasından
sonra konut teslimleri KDV'ye tabi olacak. Konut
teslimlerinde eğer konut 150 m2'nin altında ise KDV
oranı %1, 150 m2'nin üstünde ise %18 oranında
hesaplanacak.
Teslim edilen konutun bedeli, yani KDV matrahının ne
olacağı ise tartışma yaratacak gibi gözüküyor. Zira inşa
edilen konutun emsal bedeli KDV matrahı olarak dikkate
alınacağı için, emsal bedeli olarak inşa edilen konutun
maliyet bedelinin mi yoksa piyasadaki satış bedelinin mi
(rayiç bedel) dikkate alınacağı konusunda henüz oluşmuş
bir görüş birliği yok.
İsmail KÖKBULUT
Bugün/22.06.2009 |